IŞİD militanları üstlerine yağan bombalar ve aleyhlerindeki tüm propaganda faaliyetlerine rağmen savaşmayı sürdürüyor. Aralarında eski CIA çalışanı Bruce Riedel’in de bulunduğu uzmanlar “El Kaide ve IŞİD’e karşı felaket yaratacak bir yenilgiye giden tek yolun, bu savaşı bir Batı ve İslam mücadelesine dönüştürmek olduğunu söylüyor.
25 ile 60 bin arasında bir saldırı gücüne sahip IŞİD, binlerce kilometrekarede yaşayan milyonlarca insana hükmediyor ve dünyaya terör yayıyor.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika uzmanı Cyril Widdershoven, yapılan tüm operasyonların IŞİD’in umurunda olmadığını söylüyor.
Uydu desteğiyle yapılan 9 bin hava saldırısı ve yerel ve uluslararası güçlerin operasyonları henüz arazide bir fark yaratmadı.
Ramadi’de Irak güçlerinin zaferi de örgütün belini bükmüşe benzemiyor. Aksine örgüt güçlerini Hadisa’ya yöneltti.
Peki örgütün yenilmesi neden bu kadar güç?
Widdershoven, sorunun Amerika, Avrupa ve Irak güçlerinin IŞİD’i arazisini korumaya yoğunlaşan konvansiyonel bir ordu olarak görmesi olduğunu düşünüyor.
Örgütün eski usul bir yaklaşım içinde bir kentten sonra diğer kendi aldığını söyleyen uzman, bu nedenle IŞİD savaşçılarının mağlup olma hissine kapılmadığını söylüyor. Yani örgütün elinden bir kent alınırsa örgüt bir sonraki kente yöneliyor.
Uzmanlar, IŞİD komutanlarının strateji konusunda son derece başarılı olduğunu ve yenilgileri kendilerine avantaja dönüştürebildiğini söylüyor.
Ottawa Üniversitesi Ortadoğu ve Şiddet İçeren Aşırılıkla Mücadele uzmanı Kamran Bukhari, komutanların da insan olduğunu, yenilgiler yaşayacaklarını, ancak bunun genel stratejilerinin bir parçası olduğunu söylüyor.
Örgütün vurulduğu zaman düzenini kaybetmediğini, disiplinli bir şekilde çekildiğini söyleyen uzman, savaşçıların bozguna uğramış bir biçimde davranmadığına dikkat çekiyor.
IŞİD, kendinden önceki terör örgütlerinden gerekli dersleri çıkarmış. Irak’ta El Kaide’nin içinden gelişen örgüt, Saddam’ın ordusundaki subayların deneyiminden olduğu kadar, Çeçenistan gibi yerlerde savaşmış uluslararası militanların deneyiminden de yararlanıyor.
Caerus Associates şirketinden strateji ve terörle mücadele uzmanı David Kilcullen, örgütün yapısal olarak birkaç farklı kademeden oluştuğunu söylüyor.
Uzman, IŞİD’in bir merkezi yönetimi, bölgesel yönetimi ve bireylerden oluşan bir uluslararası ağı olduğunu belirtiyor.
Bu nedenle örgüt genişlemese de bu üç seviyeden oluşan yapı arasında rahatlıkla hareket ettiğini, bazen bir yöne ağırlık verirken bazen bir başkasına yöneldiğini söylüyor.
Jamestown Vakfı’ndan Kilcullen’a göre bu yapı, örgütü son derece dirençli kılıyor.
Kilcullen, örgütün kullandığı taktiklerin yenilmesini zorlaştırdığını söylüyor.
Örgütün kamuya açık şekilde yaptığı yayınlar istihbarat birimlerinin işini zora sokuyor. Tüm söylemlerin irdelenmesi gerekiyor. Devrimci terörist bir yapı kullanan örgüt sınırları rahatlıkla aşıyor ve hedeflere yakın yerlerde ekipler oluşturabiliyor.
IŞİD’in mülteci krizine Avrupa’dan gelen tepkiyi de yeni saldırıları tetiklemek için kullanacağı düşünülüyor.
Amerika önderliğindeki koalisyon IŞİD’le her yönüyle mücadele edildiğini söylüyor. Örgütün liderleri hedef alınıyor, güvenlik bölgeleri daraltılıyor, mali kaynakları kısıtlanıyor ve halifelik iddiaları çürütülmeye çalışılıyor.
Koalisyonun örgütü hedef alan saldırıları yoğunlaştı. Petrol kamyonları, mevzileri, liderleri ve operasyonlarını planlayan kişiler hedef alınıyor.
Koalisyon sözcüsü Albay Steve Warren, IŞİD eski topraklarının yalnızca yüzde 40’ını kontrol ettiğini söylüyor.
Merkezi Berlin’de olan güvenlik danışmanlık şirketi MOSECON’un terörle mücadele uzmanı Yan St. Pierre, bazı kazanımlar olduğunu kabul etse henüz zaferden bahsedilemeyeceğini söylüyor.
Örgütün zarar gördüğünde uyum sağladığını söyleyen uzman, IŞİD’in birkaç hafta ya da ay bocaladığını, ancak sonunda yeni koşullara uyum sağladığına dikkat çekiyor.
IŞİD’in askeri, sosyal ve propaganda yönlerine aynı anda saldırılması gerektiğini söyleyen uzman “Örgütün söylemlerine, ününe saldırırsanız bunlarda değişikliğe gidebilirler, yalnızca askeri yönüne saldırırsanız, bu söylemleri kullanarak askeri olarak kendilerini tekrar inşa ederler” diyor.
Örgütün söylemleri yaşadığı sürece IŞİD’i hiçbir sayıda bombanın yok edemeyeceğini söyleyen St. Pierre, bunun nedeninin şimdiye kadar Irak ya da Suriye’de gruba karşı denge oluşturacak, düzgün işleyen alternatiflerin oluşmaması olduğunu belirtiyor.
IŞİD’in geri savunma mevzilerini oluşturduğu uyarısını yapan uzman, IŞİD’in her geçen gün Libya, Yemen ve Somali’deki eylemlerini genişlettiğini ve gelişebilecekleri bölgelerdeki ilişkilerini sağlamlaştırdığını söylüyor.
Uzmanlar IŞİD’in yenilgisi için farklı önerilerde bulunuyor. Bazıları Sünni Arap devletlerin kara güçleriyle müdahale etmesi gerektiğini ve ittifakta Mısır, Suudi Arabistan, BAE gibi ülkelerin bulunmasının şart olduğunu söylüyor.
Ancak uzmanların üzerinde hemfikir oldukları noktayı eski CIA çalışanı Bruce Riedel dile getiriyor. Riedel “El Kaide ve IŞİD’e karşı felaket yaratacak bir yenilgiye giden tek yol, bu savaşı bir Batı ve İslam mücadelesine dönüştürmek” diyor.
