Türkiye ile Irak arasında Musul yakınlarındaki Başika kampındaki Türk askeri varlığı yüzünden başlayan kriz giderek tırmanıyor. Irak Başbakanı Haydar el Abadi’nin Irak Dışişleri Bakanlığı'na, Türkiye'yi Musul'daki askerini çekmesi için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne şikayet etme talimatı vermesinin ardından, Irak’ın New York’ta ki BM Daimi Temsilciliği harekete geçti.
Irak’ın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Muhammed Ali el-Hakim tarafından Güvenlik Konseyi Başkanlığı’na verilen mektupta, Türkiye’nin askerlerini Irak’tan derhal çekmesi istenildi.
Dün Irak’ın başta Bağdat olmak üzere birçok kentinde Türkiye aleyhtarı protestolar düzenlendi. Basra’da düzenlenen protestolarda da Türk bayrağı yakıldı. Iraklı Şii lider Mukteda el Sadr, Necef'te yaptığı konuşmada "Türk işgali kapıda” dedi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi dönem başkanı ve ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Samantha Power “Konu dostlukla çözülmeli” dedi
‘Türkiye’yi askerlerini çekmeye ikna edemedik’
Irak, BM Güvenlik Konseyi’ne verdiği mektupta, Türk askerinin Irak topraklarında bulunmasının uluslararası hukukun ihlali olduğunu öne sürdü. Bağdat hükümeti Güvenlik Konseyi’nden, askerlerini Irak topraklarından çekmesi ve topraklarını bir daha ihlal etmemesini Türkiye’den talep etmesini istedi. Mektupta; Irak’ın iyi niyetli davranıp sorunun iki ülke arasında diplomatik yollarla çözülmesi için gereken gayreti gösterdiği, Türkiye’nin Irak topraklarında bulunan askerlerini geri çekme konusunda ikna edilemediği belirtildi. Mektupta, Türkiye’nin ‘saldırgan’ eylemini durdurmak ve savunmak için Irak hükümetinin her türlü önlemi alma hakkı olduğunun altı çizildi. Konunun iki ülke arasında komşuluk ilişkilerini bozabileceği gibi bölgesel ve uluslararası barışı tehdit etme riski yarattığı belirtildi. IŞİD ile mücadelede etmek için yapılan askeri eğitim ve lojistik yardımların karşılıklı anlaşmalar ve Irak anayasasına saygılı bir şekilde olması gerektiği belirtildi.
Power: ‘Irak’ın rızasıyla asker görevlendirilebilir ‘
BM Güvenlik Konseyi dönem başkanı olan Amerika’nın BM Daimi Temsilcisi Samantha Power, gelişmeler sonrasında yaptığı açıklamada, Irak’ın yazdığı mektubu aldıklarını ve Konsey üyesi ülkelere dağıtacaklarını söyledi. Power, Güvenlik Konseyi’ne üye ülkelerden henüz konuyla ilgili bir toplantı isteği gelmediğini belirterek, “Irak’ta askerler görevlendirilecekse, Irak hükümetinin onayı alınarak yapılması gerektiğini söyledik. Türkiye ile Irak arasında diyalog sürmeli, konu dostlukla çözümlenmeli” dedi. BM kaynakları Güvenlik Konseyi’nin Irak’ın mektubuyla ilgili hafta sonu acil bir toplantı yapmayacağını söyledi.
Erdoğan: ‘Güvenlik Konseyi bu adımın samimi olmadığını görecek’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Irak’ın BM Güvenlik Konseyi’ne başvurusuyla ilgili olarak, "Irak'ın bu adımını şu anda İran'ın, Rusya'nın bölgedeki attığı adımlar üzerine atılmış bir adım olarak görüyorum ama inanıyorum ki Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, bu atılan adımın samimi olmadığını zaten görecek ve onlar da kararlarını buna göre vereceklerdir" dedi.
Erdoğan, Musul yakınlarındaki Başika Kampı’nın Irak’tan gelen talep üzerine kurulduğunu belirterek, “Bizden kendileri için eğitim amaçlı talepleri oldu ve bu talepler sebebiyle de biz bu Başika Kampı'nı kurduk. Bunların hepsinden bilgileri var, haberleri var. Şimdi adama sormazlar mı, 'O Başika Kampı kurulduğunda siz neredeydiniz? O günden bugüne hiç sesiniz çıkmadı?’ Ve şimdi yeni, bölgedeki bazı gelişmeler üzerine böyle bir adım atıyorsunuz” diye konuştu.
Irak’ta Türkiye aleyhine protesto gösterileri
Amerika’nın Irak’ı işgali sırasında militan tavır ve açıklamalarıyla öne çıkan ülkenin önde gelen Şii liderlerinden Mukteda el Sadr, Necef'te yaptığı konuşmada "Türk işgali kapıda’’ dedi. Sadr, “Bazı gruplar buna karşı hem askeri hem de başka yollarla savaşıyor, eğer bu gruplar görevlerini yapamazsa biz müdahaleye hazırız" dedi.
Irak'ın başkenti Bağdat başta olmak üzere çeşitli kentlerde düzenlenen gösterilerde Türkiye'nin Musul'da bulunan askeri varlığı protesto edildi. Protestocular, Türkiye’nin Irak’tan derhal askerlerini çekmesi istedi. Basra’daki protestolarda ise Türk bayrakları yakıldı.
Basra il meclisi de Türk mallarını boykot etme kararı aldı. Türk mallarının alındığı firmalarla sözleşmeler iptal edildi. Türkiye ile iş yapan Irak firmalarına da bazı engellemeler ve yaptırımlar getirdi.
