ABD Senatosu, Başkan Joe Biden'ın en öncelikli yasa tasarısı olan 1,9 trilyon dolarlık Corona teşvik paketine karşı çıkan Cumhuriyetçi Partili Wisconsin Senatörü Ron Johnson'un yarım günlük engelleme çabaları sonrasında paketi onaylamanın yolunu açtı. Böylece Senato, teşvik paketi üzerindeki görüşmelere dün başlayabildi.
Cumhuriyetçi Partili senatörlerin tasarıda yapılmasını talep ettiği değişikliklerin tümünün Demokrat Partililer tarafından reddedilmesi bekleniyor.
Senato’nun, dev teşvik paketinin nihai şeklini büyük olasılıkla bu hafta sonunda kabul ederek Temsilciler Meclisi'nde oylamaya göndermesi de beklentiler arasında. Temsilciler Meclisi sonrasında da paket Başkan Joe Biden tarafından imzalanmak üzere Beyaz Saray’a gönderilecek.
628 sayfalık tasarı 10 saat 44 dakikada okundu
Cumhuriyetçi Partili Wisconsin Senatörü Ron Johnson, Perşembe günü Senato'nun teşvik planını görüşmeye başlamasından kısa süre sonra Senato katiplerinin 628 sayfalık tasarıyı okumaya başlamasını talep etti. Katiplerin tasarıyı okuması 10 saat 44 dakika sürdü ve Washington yerel saatiyle gece yarısından sonra 02.00'de tamamlandı. Senatör Johnson'ın bu süreçte büyük çoğunlukla boş olan Senato'da oturduğu, ara sıra ayağa kalkarak dolaştığı görüldü.
Senatör Johnson, gazetecilere, tasarının yüksek sesle okunmasını, "inanılmaz miktardaki paraya dikkat çekmek" istediği için talep ettiğini söyledi. Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer ise bunun "Senato katiplerinin boğazını şişirmekten başka işe yaramadığını" kaydetti.
Cumhuriyetçi Parti, aşılanan kişi sayısının yükseldiği ve pandeminin etkilerinin azalmaya başladığı bir dönemde Demokratlar'ın maliyeti son derece yüksek teşvik paketini zorla geçirmeye çalıştığı gerekçesiyle tasarıya karşı çıkıyor.
Demokrat Partili liderler, Perşembe günü pakete bazı son dakika ilaveler yaptı. Bunun nedeni, 100 sandalyeli Senato'da Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti'nin 50'şer sandalye paylaşması, Demokratlar'ın teşvik paketini geçirmek için fire vermeden tüm Demokrat Partili senatörlerin oylarına ihtiyacı olması ve oylamada eşitlik sağlanması durumunda Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in eşitliği Demokrat Parti lehine bozacak oyu kullanmasının garanti altına alınması.
Senato'nun Başkan Yardımcısı Harris'in oyuyla 50'ye karşı 51 oyla paketi görüşme kararı alması, Demokrat Parti'nin paketi Kongre'den hata payına yer vermeden geçirmeye çalıştığının bir göstergesi. Demokrat Parti, Temsilciler Meclisi'ndeyse sadece 10 oyluk üstünlüğe sahip.
Tasarı, milyonlarca Amerikalı'ya bin 400 dolar doğrudan nakit yardımının yanı sıra Corona aşıları, testleri, okulların açılmasının sağlanması için milyarlarca dolarlık fon içeriyor. Pakette ayrıca yerel idareler, eyalet yönetimlerine, zor durumda olan restoranlara, havayolu sektörüne yardım yapılması da öngörülüyor. Ayrıca acil işsizlik yardımı, düşük gelirlilere ve çocuklu ailelere vergi indirimi uygulanması ve sağlık sigortası sübvansiyonları da pakette yer alan diğer maddeler.
Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer, teşvik paketinin büyüklüğüyle ilgili olarak "Büyük bir zorluk karşısında ürkek davranmayacağız" dedi.
Yardım çeklerinin miktarı belirsiz
Teşvik paketinde yapılan bazı değişiklikler, ilerici kanattan ılımlılara kadar Demokrat Parti içindeki tüm kesimleri kapsar nitelikte. İlericiler; gıda programlarına, işini kaybeden sağlık çalışanlarına, vergiden muaf eğitim kredilerine, kamu yayıncılığına ve tüketiciyi koruyan soruşturmalara ödenek ayrılmasını garantiledi.
Demokrat Parti'nin ılımlı kanadıysa kırsal kesimlere sağlık hizmeti götürülmesi, küçük eyaletlere asgari seviyede ödenek sağlanması ve yardım alan eyaletlerin vergi indirimine gitmesinin engellenmesi sözü aldı. Altyapı, kültürel mekanlar, yeni kurulan şirketler ve okul sonrası programlara ayrılan ödeneklerse parti içindeki tüm kesimleri memnun etti.
''Eylül'e kadar haftalık 300 dolar'' anlaşması
Ancak paketteki son değişikliklere rağmen haftalık 400 dolar olarak belirlenen acil işsizlik yardımının 300 dolara indirilmesine yol açacak bir değişiklik daha yapılması söz konusu. Demokrat senatörler, işsizlik yardımının Eylül ayına kadar uzatılması ancak 400 dolardan 300 dolara indirilmesi konusunda anlaşmaya vardıklarını açıkladı.
Başkan Joe Biden ve Senato'daki liderler, Çarşamba günü, teşvik paketinin Temsilciler Meclisi'nde geçtiğimiz Cumartesi günü onaylanan versiyonunda yer alan 400 dolarlık acil işsizlik yardımının Senato'nun hazırladığı pakette de yer alması üzerinde anlaşmıştı.
Ilımlı Demokratlar'ı memnun eden bir diğer gelişmeyse Başkan Biden ve Demokrat Partili senatörlerin doğrudan nakit yardımı alma hakkı kazanacak kişilere getirilmesi planlanan kısıtlama oldu. Yeni plana göre yılda brüt 80 bin dolar kazanan bireyler ve toplam geliri en az 160 bin dolar olan çiftler, bin 400 dolarlık nakit yardımından yararlanamayacak. Eski planda bu tavan sınırlaması daha yüksekti.
Öte yandan Senato Bütçe Komisyonu Başkanı Vermont eyaleti bağımsız senatörü Bernie Sanders'ın asgari ücretin saatte 15 dolara çıkarılması için sunduğu değişiklik teklifi ise Cuma günkü görüşmelerde kabul görmedi. Cumhuriyetçiler dışında sekiz Demokrat senatör de değişiklik teklifine karşı oy kullandı.
Kongre, teşvik planını, Aralık ayında onaylanan acil işsizlik yardımı yasasının süresinin dolduğu tarih olan 14 Mart'tan önce imzalanmak üzere Başkan Biden'a göndermek istiyor.
