Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi (IAEA) Başkanı Rafael Grossi dün yaptığı açıklamada kurumun müfettişlerinin Rusya'nın ''kirli bomba'' üretmek için nükleer malzemeleri dönüştürdüğünü iddia ettiği Ukrayna'daki iki tesiste incelemelere başlayacaklarını bildirdi.
Grossi, New York'ta Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde yaptığı açıklamada Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile konuyla ilgili kapsamlı bir görüşme yaptığını belirtti ve ''Şüpheleri yok etmenin en iyi yolunun müfettişlerin girişine izin verilmesi olduğu konusunda hemfikir olduk'' diye konuştu.
Rus yetkililer günlerdir Ukrayna'nın Rusya ile savaşında ''kirli bomba'' geliştirmeyi planladığını iddia ediyor.
Ukrayna ve batılı yetkililer iddiaları reddediyor ve Rusya'nın bu iddiayı çatışmaları tırmandırma çabasının üstünü örtmek için bahane olarak kullanıyor olabileceğini dile getiriyor.
''Kirli bomba'' olarak adlandırılan bombalar konvansiyonel patlayıcılar ve radyoaktif malzemenin birleştirilmesiyle geniş çaplı ölümler ve kontaminasyona neden olan, radyoaktivite yayan bombalar olarak biliniyor.
IAEA Başkanı, BM Güvenlik Konseyi'ndeki özel toplantının ardından üst düzey bir Rus yetkilinin nükleer malzemeyi dönüştürmek için gizli çalışma yapıldığı konusunda çok net iddiası olduğunu belirtti.
Grossi, IAEA müfettişlerinin tesislerdeki yakıtın radyolojik bomba üretmek için kullanılan sezyum ve stronsiyum izotoplarına ayrılıp ayrılmadığını bulmaya çalışacaklarını belirtti.
Grossi müfettişlerin birkaç gün içinde sonuca varacaklarını kaydetti.
IAEA Başkanı ziyaret edilecek tesislerden birinin bir ay önce de ziyaret edilen ve müfettişlerin olumlu sonuçla ayrıldıkları bir tesis olduğunu kaydetti.
Zaporijya'da askerden arındırılmış bölge çabaları
Grossi ayrıca Konsey üyelerini Zaporijya Nükleer Santralı civarında oluşturmak istediği askerden arındırılmış bölge çabaları konusunda da bilgilendirdi.
Rus güçleri dev nükleer tesisi Mart ayının başında ele geçirmişti. Ukraynalı teknisyenler tesisi işletmeye devam ediyor. Bölgenin sık sık topçu atışına maruz kalması nükleer kaza kaygısını arttırıyor.
IAEA Başkanı geçen haftalarda Moskova ve Kiev arasında seyahat ederek askerden arındırılmış bölgenin parametrelerini görüşmüş, ancak müzakerelerin uzun sürdüğünü belirtmişti.
Grossi, birkaç gün içinde konuyu sonuca bağlamayı istediğini belirterek ''Baskı yapmayı sürdüreceğim, size bunu garanti edebilirim'' diye konuştu.
Dün erken saatlerde Ukrayna'nın devlet enerji şirketi Ukrenergo, Rusya'nın enerji altyapısını hedef alan saldırılarının ardından birçok bölgede elektrik kullanımını kısıtlayacağını bildirdi.
Kremlin, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Çarşamba günü ülkenin stratejik nükleer kuvvetlerinin "büyük bir nükleer saldırıya" yanıt vermeyi amaçlayan tatbikatlarını uzaktan gözlemlediğini söyledi.
Rusya devlet televizyonu Putin'in dev bir ekran önünde askeri liderlerin yorumları eşliğinde tatbikatı izlediği görüntülere yer verdi. Yayında Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygu tatbikata bir denizaltı, uzun menzilli savaş uçağı ve birçok balistik ve seyir füzesi fırlatma platformunun dahil olduğunu kaydetti.
