Avrupa Birliği (AB) liderleri, Macaristan ve Polonya hakkında alınan yaptırım kararlarının gölgesinde, göçmen krizi ve İngiltere’nin AB’den ayrılığı- Brexit konularında ortak bir politika belirlemek hedefiyle Salzburg kentinde toplandı. AB liderleri, Ekim ayı sonunda yapılacak resmi zirve öncesi Birliği bölen iki ana konuda uzlaşma arıyor ancak daha zirve başlamadan esen soğuk rüzgarlar, göçmen krizi konusunda uzlaşmanın kolay olmayacağını ortaya koydu.
AB liderlerinin gayri resmi zirvesi, Macaristan ve Polonya hakkında Avrupa Komisyonu'nun önerdiği ve Avrupa Parlamentosu'nun da onayladığı "Birlik değerlerine aykırı davrandıkları ve hukukun üstünlüğü ilkesini çiğnedikleri gerekçesiyle AB Sözleşmesi'nin yaptırım uygulanmasını içeren 7'inci maddesini işletmesinin" yarattığı gerilimin gölgesindebaşladı.
Göçmen krizinde tam bir bölünme yaşayan AB'de iki taraf öne çıkıyor. Macaristan, Polonya, Avusturya, Macaristan, Danimarka, İtalya ve Doğu Avrupa ülkeleri, göçmenlere kapıların kapatılmasını ve konunun AB sınırları dışında çözülmesini istiyor. Göç krizinin sarstığı İtalya, Yunanistan veİspanya da her ülkenin kendi sınırlarını kendisinin koruması konusunda ısrar ediyor.
Fransa, Almanya, Malta ve Kuzey Avrupa ülkeleri ise, AB'nin ruhunu oluşturan 'sığınma hakkı' gibi temel değerlerin kaybolmasına karşı çıkıyor ve göçmenlerin üye ülkelere dağıtımını öngören kota sistemini savunuyor.
Avrupa Birliği'nin "sığınma hakkı"nı içeren düzenlemesi de bu tartışmalarla tam bir çıkmaza girdi.
Daha fazla göçmen kabul etmek istemeyen ülkeler, bu düzenlemenin yeniden gözden geçirilmesini istiyor ve göçmenlerin AB ülkeleri arasında pay edilmesini öngören 'kota fikrine' karşı çıkıyor.
Frontex tartışması
AB Komisyonu, Almanya ve Fransa, sorunun çözümü için AB sınırlarındaki kontrol noktaları Frontex'lerin kapasitesinin genişletilmesini ve sınır kontrol görevli sayısının artırılmasını öneriyor.
Ancak dönem başkanı Avusturya'nın Başbakanı Sebastian Kurz başta olmak üzere Birlik içindeki göçmen karşıtları, "Daha fazla Frontex, daha fazla kayıtlı göçmen demek" diyerek bu görüşe karşı çıkıyor.
AB'nin, göçü kaynağında durdurmak amacıyla Avrupa'ya sınır ülkeler Tunus, Mısır ve Fas ile yaptığı görüşmelerden de bir sonuç alınamadı.
Krizin çözümü yolunda, üzerinde uzlaşılan tek konu ise, Afrika ülkelerine giderek, orada sınır kontrollarının kurulması fikri. Bu çerçevede AB ile Afrika ülkeleri Aralık ayında bir zirvede biraraya gelerek konuyu ele alacak.
May'den AB'ye: "Adım atma sırası sizde"
Zirvenin ikinci önemli ve acil konusu da AB'den ayrılmak isteyen İngiltere ile yürütülen Brexit müzakerelerinde gelinen nokta. Çarşamba gecesi geleneksel çalışma akşam yemeğiyle başlayan zirveye katılan Theresa May, Brexit konusunda İngiltere'nin gerekli adımları atığını, şimdi AB'den adım atmasını beklediklerini dile getirdi.
AB toplantılarına son ziyaretlerini gerçekleştiren May, "Eğer, pozitif bir çıkış istiyorsak, İngiltere kendi tutumunu geliştirdi, AB'nin de tutumunu aynı yönde geliştirmesini bekliyoruz" dedi.
AB ile İngiltere'nin 'boşanma müzakerleri', AB üyesi olarak kalmaya devam edecek İrlanda sınırının geleceği üzerinde kararsızlık yaratmaya devam ediyor. May ve AB yönetimi Ekim ayındaki zirve önesinde bir anlaşmaya ulaşmayı hedefliyor.
AB, Brexit için Kasım ayında da yeni bir zirve toplamayı ve Mayıs 2019'da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesi Brexit dosyasına son noktayı koymayı planlıyor.
