Geçtiğimiz hafta yapılan toplantılardan olumlu veya olumsuz bir haber gelmemesine rağmen tarafların toplantıyı bir hafta daha sürdürmeye karar vermeleri piyasalara pozitif bir haber olarak yansıdı. Ancak bu sabah Çin’in Amerika’yı ülkenin endüstriyel gelişimini sabote etmekle suçlaması ve bir de üzerine İngiliz medyasının bu ülkenin istihbarat servislerini kaynak göstererek ABD’nin Çin’i suçladığı siber casusluk konusunun aslında çözümü kolay bir sorun olduğunu yansıtan haberi bu hafta yapılacak toplantılara damgasını vuracak gibi görünüyor.
İngiltere’nin ulusal siber güvenlik merkezinden gelen bilgilere göre, ABD’nin iddia ettiği riskleri ortadan kaldırmak için çoğu ülke yeterli teknolojik donanıma sahip. Financial Times’daki haberde ismi açıklanmayan kaynaklara atıfta bulunarak verilen haberde İngiltere’nin Çin’le 5G konusunda yapacağı olası anlaşmaların diğer Avrupa ülkelerine de yayılabileceği öngörüsünde bulunuluyor.
Geçen hafta Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın yayınladığı rapor, ABD ve Çin arasındaki ticari savaştan en karlı çıkacak ülkeler arasında Avrupa Birliği üyelerini sıralıyordu. BM verileri, Avrupa Birliği ülkelerinin ihracatının 70 milyar dolar kadar artacağını vurguluyordu.
ABD’nin Çin’e karşı başlattığı ticari savaşın ve yükseltilen gümrük vergilerinin nedenleri arasında gösterilen siber casusluk suçlamaları Aralık ayında Çin telekom devi Huwaei’in CEO’sunun Kanada’da tutuklanmasıyla uluslararası bir boyuta varmışve ABD diğer ülkelere de Huwaei’in ürünlerini boykot etmeleri için baskı yapmıştı. Huawei ise bu suçlamaları reddetmiş, ve şirketin kurucusu, geçtiğimiz ay Çin hükümetine yabancı müşterilerinin kişisel bilgilerini paylaştığına dair çıkan iddiaları yalanlamıştı.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcülüğü yarın başlayacak toplantılar öncesinde bu sabah ABD’yi “Çin’in endüstriyel gelişimini yavaşlatmak için yalan haberler üretmekle” suçladı ve Amerika’nın bu davranışının ahlak dışı olduğunu vurguladı. Bu suçlamalara paralel olarak ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ise Almanya’da katıldığı toplantıda Avrupalı müttefiklerinden Huwaei’in 5G kullanım ağı kurmak için ortak aradığını ama bu ortaklığın yaratacağı “tehditleri ciddiye almalarını” ve Çinli şirketlerden gelen istekleri reddetmelerini istedi. Ancak ABD henüz bu iddiaları kanıtlayacak delileri sunmadığı için bazı kesimler bu iddiaların Çin’in teknolojik gelişimini engellemek için ortaya atıldığını düşünüyorlar. Özellikle İngiliz istihbaratının bulduğu ve İngiliz basınında çıkan yeni haberler ABD’nin bu iddialarını asılsız olduğunu kanıtlarsa ABD’nin Avrupalı müttefiklerinden istediği destek uzun sureli olmayabilir gibi görünüyor.
Peki, bu yeni gelişmeler bu haftaki toplantıları nasıl etkileyecek? Maliye Bakanı Steven Mnuchin twitter üzerinden görüşmelerle ilgili olarak yaptığı açıklamada son toplantının “yapıcı” geçtiğini belirtmiş ama detay vermemişti. Çinli yetkililerden gelen yapıcı yorumlar da Cuma günü piyasaların yükselmesindeki ana sebep oldu diyebiliriz, ancak buna rağmen Çinli yetkililerin bu hafta masaya otururken ellerinin biraz daha kuvvetli görünmesi, ABD tarafının duruşunu değiştirmeye yetecek mi, işte bu konu hala büyük bir soru işareti.
Uzmanlar Amerikan tarafının konuya bir kaç ay öncesine oranla daha ılımlı baktığını ve anlaşmaya varmak üzere çalıştıklarını ancak hala Çin’in endüstriyel yasalara uymaması konusundaki tavırlarını değiştirmediklerini belirtiyorlar. Wall Street Journal’da yayınlanan bir habere göre Dünya Ticaret Örgütü uzmanları bu görüşmelerin büyük bir anlaşmayla değil, ancak bazı konularda anlaşmaya varılarak ticari savaşın küçülmesi yoluna gidilebileceğini düşünüyorlar.
Heyetler arası görüşmelerin bu hafta da devam etmesi, bir yandan iyi bir haber olarak algılansa da aslında piyasalar açsından belirsizlik bir süre daha devam edecek gibi.. Bu belirsizliğe bağlı olarak geçtiğimiz aylarda artan dalgalanmaların devam edeceği tahmin ediliyor.
