Amerikan Türk-Konseyi (ATC) ve Türk-Amerikan İş Konseyi’nin (TAİK) ortaklaşa düzenlediği Türk-Amerikan ilişkileri konulu 35. Yıllık Konferansı Washington’da devam ediyor.
Konferansa Türkiye’den Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de katılarak bir konuşma yaptı. Şimşek konuşmasında, Türk ekonomisinin 15 Temmuz sonrasında ‘dirençli’ olduğu mesajını verdi. Katılımcıların sorularını yanıtlayan Şimşek, Fethullah Gülen ve 15 Temmuz darbe girişimi ile Kürt sorununa dair de açıklamalarda bulundu.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Türk piyasalarının 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında hızlıca iyileşmesinin ana nedenlerinden birinin, Türkiye’nin güçlü makro ekonomik temellere sahip olması olduğunu söyledi.
Ancak bunun tek faktör olmadığını belirten Şimşek, şöyle devam etti:
“Darbe girişiminin hemen ertesinde siyasi kutuplaşma, siyasi gerilim ve piyasalara erişime dair korkular muhtemelen abartılmıştı. Piyasalara erişimde sorun yaşanmaması ve ülkede her çeşit hayat tarzı ve siyasi görüşe sahip insanların hükümetin arkasında birliktelik göstermesi bu korkuların giderilmesine elbette yardımcı oldu. Diğer bir neden de çok açık iletişim kanalları kurmamızdı. 17 Temmuz’da 804 civarında yatırımcıyla telekonferans düzenleyerek onlara yaşananları ve bundan sonra nelerin beklendiğini anlattım. Olağanüstü Hal’in ilanının hemen ardından da bu sefer bin civarında yatırımcıyla yine telekonferans üzerinden görüştüm. İletişim çok önemliydi. Son neden de, bu tabi Türkiye’nin tarihinde olağanüstü bir vakaydı ve dolayısıyla olumlu bir tavırla karşılık vermemiz gerekiyordu. Güveni yeniden tesis etmek ve piyasa tepkisini sınırlandırmanın tek yolu reformları hayata geçirmekti ve Temmuz ile Ağustos aylarında tam da bunu yaparak reformlara hız verdik.”
‘ABD ile özel bir ilişkiye sahibiz’
Başbakan Yardımcısı Şimşek, darbe girişimi sonrası Türkiye’nin demokratik gidişatına dair Batı medyasında dile getirilen eleştirilere de işaret ederken, demokratik ilkeler ve hukukun üstünlüğüne olan bağlılıklarının altını çizdi.
Şimşek şunları kaydetti:
“Bazı soru işaretlerinin olduğunu biliyorum, anlıyorum ama sözümüze inanın. Mücadele etmek zorunda olduğumuz bela hiç kolay değil, bu bir dini bir kült, bir paralel devlet, haydut devlet yapılanması. Ancak nihayetinde Türkiye demokratik ilkelere sadık kalacaktır. Bunun üstesinden geleceğiz. Bugün bazı gazete başlıkları çok dostça olmayabilir, ama reformları hayata geçirme, yolumuzdan sapmama ve Avrupa’ya bağlılığı sürdürmeden başka seçeneğimiz yok. Amerika ile özel bir ilişkiye sahibiz. Dirençlilik gösteren bir ilişki, aramızda sorunlar var ama bu ilişkinin gerilimler yaşamak yerine başarılı olmasını sağlamak istiyoruz. Daha bir ay önce Washington’ı ziyaret etmiş olmama rağmen inisiyatif alarak tekrar gelmenin temel nedeni, özel bir ilişkimizin olması.”
Şimşek, bir izleyicinin “Darbe girişiminin arkasında Fethullah Gülen’in bulunduğuna dair gerçek bir kanıt var mı?” şeklindeki sorusunu, “Bizim kafamızda kesinlikle hiçbir soru işareti yok. İadesi için müttefikimiz Amerika’ya yarım milyon parça bilgi, ifade ve kanıtlar içeren dosyalar sunduk” şeklinde yanıtladı.
‘Ben de bir Kürt’üm’
Başbakan Yardımcısı Şimşek, “Kürt siyasetçilere karşı atılan adımlar ve Güneydoğu’da yürütülen operasyonlara dair endişeler var. Bu konudaki yorumunuz nedir?” şeklindeki bir soruyu da şöyle yanıtladı:
“Ben de etnik köken olarak bir Kürt’üm. Çok mütevazı bir aileden geliyorum. Annem ve babam çiftçiydi, tek kelime Türkçe konuşamazlardı, okuryazar değillerdi çünkü o dönemde, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında köyümde okul yoktu. Ben Türkçe’yi 6 yaşında ilkokula başladığımda öğrendim. Türkiye’nin Kürtler’le bir kavgası yok. Esasında Türkiye Kürtler’in varlığıyla daha güçlü, bunda hiçbir şüphe yok ama bizim sorunumuz PKK ile. PKK, ABD’nin, BM’nin ve AB’nin terör listesinde yer alıyor. ABD bizim çok yakın müttefikimiz oldu ve bunu biliyor.”
Son 15 yılda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde çok sayıda demokratik adım attıklarını vurgulayan Şimşek, ancak terör örgütü PKK’nın Kürtler’in temel hak ve özgürlüklerini korumak yerine Türkiye’den toprak koparmaya daha fazla ilgi gösterdiğini söyledi.
'ABD'nin fikrini değiştireceğini düşünüyorum'
Şimşek sözlerine şöyle devam etti:
“PKK maalesef mevcut ortamı suiistimal ederek Türkiye’ye karşı çok şiddetli bir savaş yürütüyor ve Kürtler bu yüzden acı çekiyor. Güneydoğudaki belediyelerin de teröre finansman sağladığını ortaya koyan çok miktarda kanıt var, dolayısıyla Türkiye’nin attığı adımlar bu bağlamda değerlendirilmeli. Ancak nihayetinde Türkiye bu sorunu daha fazla demokrasi, daha fazla temel hak ve özgürlüklerle çözmek istiyor. Ortadoğu’nun sorunlarını etnik ya da dini mezhepsel çizgiler temelinde yeni sınırlar, yeni devletler yaratarak çözemeyiz. Bu sorunların tek çözümü, daha fazla hoşgörü, demokrasi, istikrar ve refahtan geçiyor. Ancak şu anda maalesef bunlara sahip değiliz.”
Şimşek, PKK’nın kendileri açısından varoluşsal bir sorun oluşturduğunu ve aynı durumun PKK’nın Suriye’deki kolu için de geçerli olduğunu belirterek, “ABD ile maalesef bu konuda görüş ayrılığı içerisindeyiz ama Amerikalı dostlarımızın bunun Türkiye için ne kadar mühim bir mesele olduğunun farkına vararak nihayetinde fikirlerini değiştireceklerini düşünüyorum” diye konuştu.
‘Türkiye’nin ekonomik başarıları örnek niteliğinde’
Şimşek’le birlikte aynı panelde konuşan ABD Ticaret Temsilcisi Michael Froman da Türk ekonomisini övdü. Froman, Türkiye’nin çok önemli bazı ekonomik başarılarıyla bir örnek oluşturduğunu söyledi.
Türkiye ile Amerika arasındaki ticaret hacminin de yılda 15-20 milyar dolar seviyesiyle 2010 yılından bu yana yüzde 20 oranında arttığına işaret eden Froman, ticari ilişkilerin artırılması yolunda daha yapılacak çok daha iş olduğunu sözlerine ekledi.
