BERLİN - Almanya'da on binlerce kalifiye eleman alımının önünü açacak olan ve ülkede nitelikli işgücü açığını kapatmayı hedefleyen yeni “Nitelikli Göçmenlik Yasası”, Federal Meclis’teki oylamada kabul edildi.
Sosyal demokrat SPD, Yeşiller ve liberal FDP koalisyon hükümeti tarafından yazılan yasa tasarısına meclisin büyük çoğunluğu onay verirken, yasanın Almanya’ya göçü kontrolsüz bir şekilde artıracağını öne süren Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ve göçmen karşıtı Almanya için Alternatif Partisi tahmin edildiği gibi "hayır" oyu kullandı.
Yasanın yetersiz olduğunu iddia eden Sol Parti ise çekimser oy kullandı. Sonuçta 388 evet, 234 hayır oyu kullanılırken, 31 milletvekili ise çekimser kaldı. Böylece Türkiye gibi ülkelerden Almanya’ya işgücü göçü kolaylaşacak.
Yasa oylanmadan mecliste bir konuşma yapan Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser, "Yurtdışından nitelikli işgücünün getirilmesi için hazırladığımız bu yasa ülkemizin geleceği için dev bir adım" şeklinde konuştu.
Almanya’nın refahının güvence altına alınması hedeflediklerini söyleyen Bakan, "Almanya dünyanın en çok göç alan ülkelerden biri, ama aynı zamanda dünyanın en modern göç yasası da bizde" dedi.
Yasa bundan sonraki aşamada Eyaletler Meclisi’nde oylanacak, daha sonra ise Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier tarafından imzalanacak ve uygulamaya konulacak.
Eleman açığı rekor düzeyde
Yıllardır büyük bir kalifiye eleman sıkıntısı yaşanan Almanya'da yeni yasa, AB üyesi olmayan Türkiye gibi ülkelerden Almanya'da çalışmak isteyen vasıflı elemanlar için bürokratik engelleri azaltarak, yeni fırsatlar yaratmayı amaçlıyor.
Almanya'da yaşlı ve çocuk bakımı başta olmak üzere, bilişim, el sanatları, inşaat, eğitim ve sanayi dalları dahil olmak üzere hemen her alanda kalifiye eleman eksikliği yaşanıyor.
Ekonomi uzmanları ve siyasetçiler bir an önce kalifiye işgücü açığını kapatmanın Alman ekonomisi için bir varoluş sorunu haline geldiği görüşünde.
Her yıl yurtdışından en az 400 bin kalifiye eleman getirilmesi kaçınılmaz diyen Alman Ekonomi Enstitüsü’nün verilerine göre, şu anda eleman sıkıntısı olan 148 meslek grubu var. Sadece montaj, inşaat ve diğer sanayi sektörlerinde yaklaşık 250 bin, hastanelerden bakım evlerine sağlık sektöründe de 100 bin eleman açığı bulunuyor.
2022 yılı sonu verilerine göre, "mühendisler ülkesi" olarak övünen ve teknik bilgi birikimiyle dünya çapında tanınan Almanya'nın işgücü piyasasında boş mühendis kadrosu toplam 170 bin 300'e ulaşmış durumda.
Yani yasa hangi olanakları sunuyor?
Yeni düzenlemenin en önemli tarafı Avrupa Birliği haricindeki üçüncü ülkelerden kişilerin Almanya’da iş aramak için girişini puanlama sistemine dayanan "fırsat kartı"yla mümkün kılması.
Kanada’da uygulanan sistemi kopyalayan yeni düzenleme, bir meslek veya yüksek okul diploması olan, Almanca ön bilgisi bulunan, mesleki tecrübeye sahip, tercihan Almanya’yla bağı da olan ve belli bir yaşı da geçmemiş kişilerin fırsat kartı alarak gelmesini kolaylaştıracak.
Bu kişiler, meslek veya yüksek okul diplomasının denklik sürecinin belli şartlar altında Almanya’da da tamamlanmasını mümkün kıldığı için, uzun süre beklemeden hemen gelebilecek. Örnek olarak, Türkiye gibi AB dışındaki bir ülkede iki yıllık bir meslek eğitimi almış, ilaveten en az iki yıl da alanında tecrübe toplamış ve Almanya’da da kendine iş bulmuş bir kalifiye eleman, diploma denkliği resmen tanınmadan da gelip çalışabilecek. Ayrıca belli kıstasları yerine getirmesi durumunda, sadece eğitimini aldığı meslekte değil, benzer alanlarda da çalışması mümkün olacak.
Yasa kapsamında, Almanya’ya turist vizesiyle gelen, ancak burada bulunduğu süre içinde iş bulan kişilerin önce ülkelerine geri dönerek çalışma izni için yeniden başvuru ve işlem yapması da artık gerekmeyecek.
Yeni uygulamayla Almanya’ya gelen kişi, yasada belirlenen niteliklere uygun bir iş teklifi aldığında doğrudan Almanya'da çalışmaya başlayabilecek. Halihazırda, turist vizesi veya statüsü ile Almanya’ya gelip, çalışanlar kaçak çalışmış durumuna düşüyor.
Bir başka iyileştirme ise, iltica başvurusunda bulunan kişilere, iş bulmaları durumunda istihdam piyasasına dahil olma imkanı tanınması. Geriye dönüşümlü olarak 29 Mart 2023 itibariyle iltica başvurusunda bulunmuş ve iltica prosedürleri devam eden kişiler, geçimlerini sağlayacak iş bulmaları durumunda istihdam piyasasına dahil olabilecek. Mevcut düzenlemede, ancak iltica statüsüne uygunluğun kabulünden sonra çalışma izni veriliyor.
Vatandaşlığa geçiş de kolaylaşıyor
Almanya’da koalisyon hükümeti, Alman vatandaşlığına geçişleri kolaylaştırmayı ve çifte vatandaşlık önündeki engeli kaldırmayı hedefliyor.
Yeni yasanının en önemli özelliklerinden biri, halen sekiz yıl olan vatandaşlığa kabul için bekleme süresinin beş yıla inecek olması. Almanya'ya uyum konusunda, iktisadi ve sosyal bakımdan büyük başarı kaydeden göçmenlerin vatandaşlığa kabul başvuruları için de bekleme süresinin üç yıl olmasının yeterli olacak. İsteyen kendi vatandaşlığından çıkmadan çifte vatandaş olma hakkına kavuşulabilecek.