Amerikan Alman Marshall Fonu’nun desteğiyle yapılan Transatlantik Eğilimler araştırması bu yıl Amerikalı ve Avrupalı kamuoyu önderlerinin görüşlerini derledi. Batı ülkelerin liderleri uluslararası ve güvenlik konularında halklarından ne kadar farklı düşünüyor? Transatlantik Eğilimler – Liderler araştırmasıyla bu soruya yanıt arandı. Brüksel ve Washington’da yapılan araştırmada siyasi, idari, sosyal ve ekonomik liderlerin görüşleri alındı. Araştırmaya Amerika’dan Kongre yetkilileri, üst düzey yönetim yetkilileri; Avrupa’dan ise Avrupa Parlamentosu üyeleri, Avrupa Komisyonu ve Konseyi yetkilileri katıldı. Liderler araştırmasına toplamda 519 kişi katıldı. Araştırma sonuçları daha sonra halkların görüşlerini derleyen Transatlantik Eğilimler 2010 araştırması sonuçlarıyla kıyaslandı.
Amerikalılar Türkiye’ye Daha Sıcak Bakıyor
Transatlantik Eğilimler araştırmalarına göre Amerikalılar Avrupalılara kıyasla Türkiye hakkında daha olumlu görüşlere sahip. Türkiye hakkında olumlu görüş bildiren Amerikalı liderlerin oranı yüzde 73. Avrupalı liderler arasında bu oran yüzde 60. Amerikan halkı arasında Türkiye hakkında olumlu görüş bildirenlerin oranı yüzde 51; Avrupalılar arasında bu oran yüzde 40.
Amerika’da Türkiye’nin AB üyeliğine destek de daha fazla. Amerikalı liderlerin yüzde 71’i Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyor. Avrupalı liderler arasında bu oran daha düşük - yüzde 51. Ancak Avrupa halkının sadece yüzde 22’si Türkiye’nin üyeliğini destekliyor.
Bunun yanında Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğinin “muhtemel” olduğunu düşünenlerin oranı daha düşük. Avrupalı liderlerin yüzde 40’ı; Amerikalı liderlerin yüzde 37’si Türkiye’nin üye olabileceğine inanıyor. Bu oran sadece Avrupa halkı arasında yüksek: yüzde 51.
Ortak değerler konusundaysa halkla liderler arasında görüş ayrılığı öne çıkıyor. Türkiye’nin “batıyla yeteri derecede ortak değerlere” sahip olduğunu düşünen Amerikalı liderlerin oranı yüzde 78; bu görüşte olan Avrupalı liderin oranı yüzde 62. Ancak Amerikan halkının sadece yüzde 38’i; Avrupalıların ise sadece yüzde 31’i Türkiye’yle batının yeteri derecede ortak değerlere sahip olduğunu düşünüyor.
Liderlerle Halk Arasındaki Farklılıklar Öne Çıkıyor
Araştırma sonuçları Amerika ve Avrupa’da halkla liderleri arasındaki görüş ayrılıklarını da öne çıkarıyor. Örneğin, Amerikalı ve Avrupalı liderler halklarına oranla ABD – AB ilişkilerinin daha iyi olduğunu düşünüyor. Amerika hakkında “çok olumlu” görüşlere sahip Avrupalı liderlerin oranı, bu görüşü paylaşan vatandaşlara kıyasla iki kat daha fazla. Amerika’yla Avrupa’nın ortak değerlere sahip olduğu görüşü liderler arasında daha yaygın.
Avrupa halkına kıyasla Avrupalı liderler Amerika’nın küresel bir lider olmasına daha sıcak bakıyor. Örneğin Amerika’nın küresel alanda liderlik yapmasını isteyen Avrupalıların oranı yüzde 54’ken, bu görüşü paylaşan Avrupalı liderlerin oranı yüzde 85.
Araştırmaya göre Başkan Barack Obama’nın uluslararası ilişkiler icraatlarını onaylayan Avrupa halklarının oranı yüzde 77; Avrupalı liderler arasında bu oran yüzde 81. Amerikan halkı arasındaysa bu oran yüzde 53. Transatlantik Eğilimlere göre Amerikan ve Avrupa halkıyla liderlerin çoğunluğu NATO’nun gerekliliğine inanıyor.
Bu arada, araştırma sonuçlarına göre Amerikalı ve Avrupalı liderler Afganistan’da istikrarın sağlanacağı konusunda benzer bir şekilde daha umutsuz. Bu konuda sadece Amerikan halkı nispeten daha umutlu görünüyor.
İran’ın nükleer emelleri konusunda Amerika ve Avrupa’da halklarla liderlerin benzer kaygıları paylaştığı görülüyor. Ancak askeri seçeneklere başvurmak halk arasında destek bulmuyor. Avrupalılar İran’ı uranyum zenginleştirme programından vazgeçirmek için ekonomik teşvik stratejisini desteklerken, Amerikalılar ekonomik yaptırımlara başvurulması gerektiğini savunuyor.