Amerika’da ekonomik veriler son dönemde olumlu sinyaller veriyor, işsizlik oranı düşerken imalat sektörü güçleniyor. Ancak mali krizi tetikleyen konut sektörü hala ekonomik büyümenin önünde engel oluşturmaya devam ediyor. Konut kredi faizleri tarihin en düşük seviyelerinde seyrederken, emlak sektöründe umulan canlanma hızına hala ulaşılabilmiş değil. JP Morgan Chase ekonomistlerinden Mehmet Özhabeş’e göre, bankaların kredi verirken hala çok dikkatli davranmaları, istenilen peşinatların mali kriz öncesine göre çok yüksek olması konut sektörünün hızlı bir canlanma gösterememesinin ardındaki temel nedenler arasında.
Amerikalıların konut piyasasına temkinli yaklaşmaları nedeniyle ev fiyatlarının düşük seviyede kalması ise yabancı yatırımcıları bu ülkeye çekiyor.
“Türkler THY uçuşlarının olduğu yerleri tercih edebilir”
Mehmet Özhabeş, özellikle Brezilya, Çin ve Hindistan’dan gelen yatırımcıların Amerika’da ev alımlarını hızlandırdıklarını söylüyor. Türk yatırımcılar da Amerikan konut sektörüne ilgi gösteriyor. Brezilyalılar özellikle Florida’yı tercih ederken, Çinliler de Batı kıyılarında ev almayı seçiyor.
Özhabeş, Amerika’da konut sektörüne yatırım yapmak isteyen Türk alıcıların da özellikle, ulaşım kolaylığı açısından Türk Havayolları’nın direkt uçuş yaptığı New York, Chicago ve Washington DC gibi yerleri tercih etmesinin lojistik açıdan doğru bir yaklaşım olacağını söylüyor.
Hacizli evlere dikkat
JP Morgan Chase şirketi ekonomistlerinden Mehmet Özhabeş, Amerika’da ev almak isteyen potansiyel Türk alıcıların iki farklı tercih yapabileceğini de söylüyor. Bunlardan ilki hacizli evleri almak, ikincisi de yerel ekonominin daha canlı olduğu yerlerdeki konutları tercih etmek.
Özhabeş, hacizli evlerin çok daha ucuz olarak alınabileceğini söylerken, burada özellikle evlerin durumunun alım yapılmadan iyice incelenmesi gerektiğine işaret ediyor. Özhabeş, “Bankaların haciz koyduğu evlerin tekrar satışa çıkarılması uzun bir süreç, bazen iki yıl bile sürebiliyor, bu dönem içinde hacizli ev sahipleri, evlerin bakımını yapmıyor,” diyor. Özhabeş, bu durumda hacizli evlerin yakından incelenmesi sonrasında alınmasını tavsiye ediyor.
Amerikan bankalarından yabancılara konut kredisi
Amerika’da ev alırken dikkat edilecek bir diğer unsur da vergiler. Ev alırken hem alıcı hem de satıcı alım-satım vergisi ödüyor. Ayrıca emlak vergileri de eyaletten eyalete ve şehirden şehire değişiyor. Ekonominin daha canlı olduğu büyük kentlerde emlak vergileri genelde daha yüksek. Özhabeş, “Bazı kentlerde emlak vergileri yıla bölündüğünde bazen aylık kira kadar yüksek olabiliyor,” diyor.
Yabancı yatırımcılar Amerikan mortgage sisteminden de yararlanabiliyor. Ancak, Amerikan bankaları yabancı yatırımcılardan daha fazla peşinat istiyor. Mehmet Özhabeş, “Amerika’da yaşayanlar, %20 peşinat koyarak ev kredisi alabiliyorlar, ancak yabancı yatırımcılar için bankalar peşinat miktarını %50’ye kadar çekebiliyorlar,” diyor.
Melek Çağlar'ın Mehmet Özhabeş ile yaptığı söyleşiyi aşağıdaki medya oynatıcıdan izleyebilirsiniz.