Amerikan Uzay Programı tarihi bir dönüşümden geçiyor. Amerika’nın hedefi bundan sonra sadece Uluslararası Uzay İstasyonu’yla yeryüzü arasında gidip gelecek bir çeşit “dolmuş” görevi gören bu uzay dolmuşları yerine ticari uzay uçuşlarının önünü açmak ve uzayda daha derinlere gidip incelemelerde bulunmak.
Atlantis uzay dolmuşunun son yolculuğuyla 30 yıllık bir tarih sayfasını kapatan Amerika Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) aldığı kararda uzay dolmuşu programının yüksek ve giderek karşılanması zor hale gelen maliyetinin önemli rol oynadığı açık.
Uzay Dolmuşu Programının Ağır Mali Yükü
Bir uzay dolmuşunun uzay yolculuğuna hazırlanması ve fırlatılmasının maliyeti 1 milyar doları buluyor. Ancak maliyet tek unsur değil. Uzay dolmuşu programına son verilmesi aslında 2004 yılında kararlaştırılmıştı. 2003’te Columbia Uzay Dolmuşu’nun 7 astronota mezar olması Amerikan uzay dolmuşu programının daha yüksek sesle tartışılır hale gelmesine yol açmıştı. İtibarı sarsılan ve maliyeti giderek artan programa son verileceği yıllardır biliniyordu.
1986’daki Challenger faciası da hesaba katılınca toplam 14 astronotun hayatını kaybetmesi programı sarsmıştı.
Kontrol Merkezi’nin Yüzde 90’ı İşsiz Kalacak
Astronotların uyanacağı saatten, yiyeceklerine, uzay yürüyüşünde atacakları adımlara kadar her şeyi koordine eden kontrol merkezi çalışanları da uzay dolmuşu programının son ermesiyle işlerini kaybedecek. Birkaç ay içinde kontrol merkezi ve ilişkili görevlerde yer alan yaklaşık 900 kişi işten çıkarılacak.
Amerika Uzay Programına Son Vermiyor
Uzay dolmuşu programının sona ermesi Amerika’nın uzay araştırmalarını sonlandıracağı anlamına gelmiyor. 2 hafta içinde Jüpiter’e bir araştırma aracı gönderilecek. 5 yıl sürecek görevi boyunca Juno adlı araç, Jüpiter’in sırlarını ortaya çıkarmaya çalışacak. NASA, başka bir uzay aracı üretilinceye dek uzaya teleskop, araştırma araçları yollamaya ve insansız uçuşlar gerçekleştirmeye devam edecek. Uzay programının önemli bir bölümü özel şirketlerin ticari uçuşlarına devredilecek. 2 Amerikan şirketi 2012’de kargo uçuşlarına başlayacak. Kısacası NASA Başkanı Charles Bolden’ın ifadesiyle: “Amerika uzaydaki liderliğini sürdürme hedefini gerçekleştirmeye çalışıyor” olacak. Bu arada uzay dolmuşları Atlantis, Discovery ve Endeavour şimdi Amerika’nın çeşitli yerlerindeki müzelerde yerini alacak.
