New York Times gazetesine göre, Birleşmiş Milletler Palmer Komisyonu’nun Mavi Marmara raporunda Gazze’ye uygulanan ablukanın meşru olduğu ancak dokuz Türk’ün ölümüyle sonuçlanan baskının “aşırı ve makul olmayan” bir hareket olduğu belirtiliyor.
Abluka Meşru
New York Times gazetesi, yarın veya önümüzdeki günlerde kamuoyuna açıklanması beklenen raporu internet sitesinde yayınladı. Bu rapora göre Palmer Komisyonu İsrail’in Gazze’den ciddi bir tehditle karşı karşıya olduğu; deniz ablukasının “meşru bir güvenlik önlemi” olduğu ve “uluslararası hukuku ihlal etmediği” belirtiliyor. Raporda, Gazze ablukasını delmeye çalışan yardım gemilerinin “sorumsuzca davrandığı” ifade ediliyor. Palmer Komisyonu raporunda devamla şöyle deniyor: “Yardım gemilerine katılanların çoğunluğu şiddet içeren bir amaç taşımıyordu, ancak başta IHH olmak üzere yardım gemilerini organize edenlerin davranışları, tabiatı ve amaçları konusunda ciddi sorular var. Yardım gemilerinin attığı adımlar durumun kızışması potansiyelini taşıyordu.”
Raporda, Türkiye ve İsrail’in böyle bir sonuç alınmasını istemediği ancak önlemek için daha fazlasının yapılmış olması gerektiğini yazıyor. Raporda Türk yetkililerin İsraillilerle bir çatışmayı önlemek için yardım gemilerini organize edenleri güzergah değiştirmeye ikna etmeye çalıştığı da belirtiliyor.
Baskın Aşırı; Kabul Edilemez
Palmer Komisyonu, raporunda İsrail’in Mavi Marmara gemisine abluka bölgesinden uzakta son kez uyarmadan büyük bir güçle baskın düzenlemesini “aşırı ve makul olmayan” bir hareket olarak nitelendirdi.
Raporda, İsrail askerlerinin organize ve şiddetli bir direnişle karşılaştığı, ancak güç kullanarak insanların öldürülmesinin “kabul edilemez” olduğu belirtildi. Raporda İsrail’in dokuz kişinin ölümü konusunda tatmin edici bir açıklama yapmadığı kaydediliyor. Palmer Komisyonu, insanların sırtından, yakın mesafeden veya defalarca vurulmasının makul bir şekilde açıklanmadığına dikkat çekiyor. Raporda, tutuklulara kötü muamele edilmesi de eleştiriliyor.
Öneriler
BM tarafından oluşturulan Palmer Komisyonu, böyle bir olayın tekrar yaşanmaması için tarafların önlem alması gerektiğini vurguluyor. Raporda, İsrail’in uygun bir dille “pişmanlığını dile getirmesi, hayatını kaybedenlerin ailelerine tazminat ödemesini ve İsrail’le Türkiye’nin tam diplomatik ilişkileri yeniden kurmasını” öneriyor.
Raporun sonunda Komisyon’da Türkiye’yi temsil eden Büyükelçi Özdem Sanberk’in, Gazze ablukasının meşruluğu; yardım gemilerinin attığı adımlar; deniz ablukası konusundaki ifadelere itirazı not ediliyor.
