Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin enerji bakanları, Rusya'nın doğalgaz satın alan birlik üyelerinden ruble cinsinden ödeme talep etmesi ya da gaz akışının kesilmesi riski karşılığında vereceği ortak yanıtı ele almak üzere Brüksel'de acilen biraraya geldi.
Rusya, geçen hafta ruble cinsinden ödeme yapmayı reddeden Bulgaristan ve Polonya'ya gaz arzını durdurmuştu.
Avrupa'da çok sayıda enerji şirketinin Mayıs ayı sonunda Rusya'ya ödeme yapması gereken bu dönemde Avrupa Birliği yaptırımlarını ihlal etmeden bu şirketlerin Rusya'dan yakıt satın alıp alamayacağını açıklığa kavuşturması gerekiyor.
Moskova, yabancı doğalgaz alıcılarının özel Rus bankası Gazprombank'a Euro ya da dolar cinsinden ödeme yapması gerektiğini, bankanın bu paraları rubleye çevireceğini kaydediyor.
Avrupa Komisyonu, Rusya'nın bu talebine boyun eğmenin Avrupa Birliği yaptırımlarının ihlali sayılacağına, ancak aynı zamanda ülkelerin ödemeleri rubleye çevrilmeden önce, Euro olarak yapmalarının yaptırımlara uygun olabileceğine işaret etti.
Bulgaristan, Danimarka, Yunanistan, Polonya, Slovakya ve diğer ülkelerin daha net tavsiye talebi üzerine Brüksel, Rus enerji kaynaklarının alımına ilişkin ilave bir rehber hazırlıyor.
Ruble cinsinden ödemeler Rus ekonomisini yaptırımların etkisinden korurken, yakıt satışlarından elde edilen gelir, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri faaliyetlerini finanse etmesini sağlamaya devam edebilir.
Araştırma kuruluşu Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi, Avrupa Birliği ülkelerinin Rusya'ya Ukrayna'yı işgal ettiği 24 Şubat'tan bu yana petrol ve doğalgaz için 47 milyar 430 milyon dolar ödediğini kaydetti.
Avrupalı diplomatlar, bu yılın sonunda Rus petrol ithalatını yasaklama adımı atmaya hazırlanıyor.
Çarşamba günü yapılacak toplantıdaysa Avrupa Komisyonu'nun Moskova'ya yönelik altıncı yaptırım paketi ele alınacak.
Pazartesi biraraya gelen AB enerji bakanları, Rusya dışından acilen doğalgaz ithal etmenin ve stokları doldurmanın yollarını bulmayı ve arz şoklarına karşı hazırlık yapmayı ele alıyor.
Avrupa Komisyonu'nun bu ayın sonunda, Avrupa'nın 2027 yılına kadar Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığı sonlandırmaya, yenilenebilir enerji kaynaklarını genişletmeye ve daha az enerji tüketmeleri için yapıları tadilattan geçirmeye ilişkin planı açıklaması bekleniyor.
"Polonya Almanya'nın Rus Petrolünden Arınmasına Yardıma Hazır"
Polonya İklim Bakanı Anna Moskwa, ülkesinin Almanya'nın Rus petrolüne olan bağımlılıktan kurtulmasına yardımcı olmaya hazır olduğunu söyledi ve yıl sonundan önce Avrupa Birliği'nin Rus petrolüne ambargo uygulamasına başlamasını umduğunu vurguladı.
Bakan Moskwa, "Polonya olarak Almanya'nın enerji kaynaklarını Rusya'dan arındırma emellerini Gdansk'taki rafinerimiz aracılığıyla desteklemeye hazırız" dedi.
Moskwa, daha önceki açıklamalarında, Rus doğalgazına daha sıkı yaptırım uygulanmasına direnen ülkelerin Avusturya, Almanya ve Macaristan olduğunu kaydetmiş, Avrupa Birliği'nin Rus gazı için ruble cinsinden ödeme yapan ülkeleri cezalandırması gerektiğini söylemişti.
Polonya'nın Avrupa Birliği ülkelerinin Rus petrolü ithalatını durdurması için net bir tarih dayatmasını istediğini dile getiren Bakan Moskwa, "Yaptırımlar paketinin çok açık ve net bir tarih ve ülkeler için şartlar içermesini istiyoruz. Bu, hiçbir açık içermeyen bir paket olmalı" dedi.
"Almanya Sıkıntılara Rağmen Rus Petrolüne Yasağı Göğüsleyebilir"
Almanya Ekonomi ve İklim Bakanı Robert Habeck, Almanya'nın bu yılın sonunda Avrupa Birliği'nin Rus petrolü ithalatına uygulayacağı ambargoya katlanabileceğini söyledi. Habeck, bu durumun petrol sıkıntısına yol açabileceği olasılığına rağmen Rus petrolüne yasak getirilmesine destek verdiğine işaret etti.
Avrupa Birliği'nden iki diplomat, AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırım paketlerinin altıncısı kapsamında bu yılın sonunda Rus petrolüne yasak getirebileceğini söyledi.
Alman Bakan, "Almanya'nın petrol ambargosunu göğüsleyebileceği bir duruma eriştik. Bu, bazı sonuçlar olmayacağı anlamına gelmiyor" dedi.
Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner ise daha da ileri giderek, Alman ekonomisinin acilen getirilecek bir yasağa da dayanabileceğini belirtti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz hükümeti, Almanya'nın Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığını azaltması için yoğun baskı altında. Scholz, Rusya'yla savaşın başında Ukrayna'ya ağır silah tedarik etmeye direndiği için sağlam bir liderlik sergileyememekle suçlanıyordu.
Almanya geçen ay yurtdışından ithal ettiği toplam petrolün Rusya'dan elde ettiği kısmını yüzde 25'e indirdi. Bu oran, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali öncesinde yüzde 38'di.
Almanya Ekonomi ve İklim Bakanı Habeck, Almanya'nın önündeki esas meselenin, ülkenin doğusundaki Schwedt kasabasında bulunan ve Rus devlet petrol şirketi Rosneft tarafından işletilen rafineriye alternatif kaynaklardan petrol tedarik etmek olduğunu söyledi. Bu rafineri, Almanya'nın doğusuna ve Berlin ve civarına enerji sağlıyor.
Habeck, Almanya'nın yıl sonuna kadar alternatif petrol kaynaklarını garanti altına alamaması durumunda Avrupa Birliği'nin Rus petrolüne ambargo uygulamasının yürürlüğe girmesiyle birlikte bu bölgelerin enerji sıkıntısıyla karşı karşıya kalabileceğini söyledi.
"Schwedt'teki rafineri için hala bir çözüm bulamadık" diyen Habeck, "Arzın sürekli olacağını garanti edemiyoruz. Fiyatların yükseleceği kesin, bazı kesintiler de olabilir. Ancak bu, petrol krizine gireceğimiz anlamına gelmiyor" şeklinde konuştu.
Almanya Başbakanı Scholz'un bir danışmanı, Financial Times gazetesine yaptığı açıklamada, Almanya'nın Avrupa Birliği'nin Rus petrolüne ambargo koymasını desteklediğini, ancak alternatif kaynakları garantilemesi için birkaç aya daha ihtiyacı olduğunu söyledi.
"Almanya Rus Petrol Yasağını Desteklemeye Hazır"
Öte yandan Almanya Ekonomi ve İklim Bakanı Robert Habeck, Almanya'nın Rus petrolüne uygulanan yasağı desteklemeye hazır olduğunu, ancak bunun için gereken hazırlıkları yapmasının şart olduğunu söyledi. Bakan Habeck, Almanya'nın Rus petrol tedarikine bağımlı olan diğer Avrupa Birliği ülkelerinin durumunu da dikkate alması gerektiğini kaydetti.
Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin enerji bakanlarının toplantısından önce gazetecilere konuşan Alman Bakan, ”Almanya olarak atacağımız adımları hazırlamalı ve kontrol edilemeyecek bir ekonomik durumdan kaçınmalıyız. Almanya kömür ve petrolde büyük ilerlemeler kaydetti, aynı ilerlemeleri doğalgaz için de sağlama yolunda ilerliyor. Diğer ülkelerinse biraz daha zamana ihtiyacı var” şeklinde konuştu.
Habeck, "Diğer ülkelerin Rusya'ya olan bağımlılığıyla birlik içinde adım atma gerekliliği arasında ele almamız gereken bir koridor var" dedi.
"Almanya Rusya'nın doğalgaz arzını kesme olasılığına karşı doğalgaz kullanımını azaltmalı"
Merkezi Almanya'nın Köln kentinde bulunan enerji araştırmaları enstitüsü EWI'den Pazartesi günü yapılan açıklamada, Rusya'nın doğalgaz tedarikine şimdiye kadar kesintisiz olarak devam etmesine rağmen Almanya'nın doğalgaz kullanımını şimdiden azaltması gerektiği kaydedildi. EWI, Almanya'nın bu adımı, Rusya'nın Ukrayna işgali nedeniyle Batılı ülkeler tarafından yaptırımlara maruz kalmasına misilleme olarak gelecekte doğalgaz akışını kesme olasılığına karşı hazırlık olarak atması gerektiğini belirtti.
Rus enerji şirketi Gazgrom, geçen hafta Çarşamba günü, doğalgaz ödemelerini ruble cinsinden yapma talebini geri çevirdikleri için Bulgaristan ve Polonya'ya gaz akışını durdurmuş, bu adım, Almanya'nın da aynı durumla karşılaşacağı kaygısını tırmandırmıştı.
Doğalgaz arzı güvenliğini arttırmak için önlem alınması gerektiğini kaydeden EWI'ın Enerji Kaynakları Başkanı Eren Çam, "Doğalgaza olan talep yaz aylarında acilen azaltılmalı" dedi.
Rus doğalgazının en büyük alıcılarından biri olan Alman enerji firması Uniper'ın Rusya'ya yapacağı bir sonraki ödemenin tarihi Mayıs ayının sonuna denk geliyor. Uniper, Rus petrolüne uygulanması düşünülen Avrupa Birliği ambargosunun Rusya'nın Batı'ya yönelik doğalgaz akışını durdurmasına yol açabileceği uyarısında bulundu.
Avrupa Birliği, 2021 yılında imalat, konut ısıtma ve elektrik üretimi için ihtiyaç duyduğu doğalgazın yüzde 38'ini Rusya'dan aldı.
EWI, Rusya'nın şu anda doğalgazı kesmesi durumunda Kıbrıs, Malta, İspanya ve Portekiz haricinde Avrupa Birliği ve İngiltere'nin yaz aylarında doğalgaz talebinde 459 terawattlık kesintiye gitmesi gerektiğini, bunun da bir yıl içinde stokların tükenmesi anlamına geleceğini kaydetti.
