Avrupa Birliği Çarşamba günü Türkiye’nin Suriye’nin kuzey doğusunda güvenli bölge oluşturma amacıyla düzenlediği harekatı kınadı. Avrupa Parlamentosu üyeleri Ankara’ya karşı yeni mali yaptırımlar uygulanmasını değerlendiriyor.
AB hükümetleri Türkiye’nin harekatını protesto etti, ancak birlik içinde Ankara’ya nasıl yanıt verileceği konusunda fikir ayrılıkları yaşanıyor. AB milletvekilleri birliğin dış politikası konusunda doğrudan söz hakkına sahip değil, ancak Türkiye’ye yönelik önemli fonların kesilmesinde söz hakkına sahip.
Ankara, Suriye sınırında 440 kilometre uzunluğunda güvenli bölge oluşturmak istiyor. Salı günü Ankara ve Moskova YPG güçlerini sınırdan 30 kilometre uzağa çekme konusunda atılacak adımlar ve bölgede 10 kilometrelik alanda ortak devriye faaliyetleri yürütülmesi üzerinde mutabakat sağlamıştı.
"NATO ittifakına büyük darbe"
Avrupalı yetkililer arasında ABD’nin bölgeden asker çekmesinin ardından yapılan bu anlaşmanın NATO ittifakına büyük darbe olduğu yorumu hakim.
Avrupa Parlamentosu’ndaki en büyük siyasi grubu temsilen konuşan Alman merkez sağcı milletvekili Michael Gahler “Türkiye’nin Suriye’den derhal çekilmesini istiyoruz” dedi.
AB milletvekillerinin Perşembe günü kabul edeceği ve Avrupa Parlamentosu’ndaki tüm siyasi grupların desteğini alan karar taslağı Türkiye’ye yönelik orantılı ve hedefli ekonomik önlemler alınması çağrısı yapıyor.
Üzerinde halen değişiklikler yapılan metinde Türkiye’den AB’ye yapılan tarım ürünleri ihracatında öncelikli muamelenin durdurulması talep edilecek.
Ankara'yla gümrük birliği dondurulabilir
Metinde Ankara’yla gümrük birliğinin dondurulması çağrısı da yapılacak. Bu adımın 28 AB ülkesi ve Ankara arasındaki 200 milyar Euro’luk (222 milyar dolar) yıllık ticaret hacmini olumsuz etkilemesi bekleniyor.
Avrupalı milletvekillerinin ticaretle ilgili yaptırımlar üzerinde doğrudan söz hakkı olmasa da Ankara’ya AB adaylığı sürecinde verilen yıllık yaklaşık 250 milyon Euro’luk kaynakta kısıntıya gidebilirler. Bu hamle Avrupa Parlamentosu’ndaki merkez sağ grup tarafından destekleniyor.
Parlamento ayrıca Türkiye’ye 3 milyon Suriyeli mülteciye harcaması için verilecek yeni AB fonlarını da engelleyebilir. Ankara bu Suriyeliler’in önemli kısmını Suriye’de oluşturacağı güvenli bölgeye taşımayı istiyor.
İnsan hakları ihlalleri nedeniyle Türkiye'ya yaptırım talebi
Haber ajansı Reuters’ın ulaştığı metin Türkiye’nin güvenli bölge planını katı şekilde reddediyor, Suriye’nin kuzey doğusunda Kürtler’in kontrolundaki bölgede meydana gelen insan hakları ihlallerinden sorumlu olan Türk yetkililere yaptırım uygulanması çağrısı yapıyor.
Metinde ayrıca BM Güvenlik Konseyi’ne Suriye’nin kuzeyinde BM kontrolunda bir güvenlik bölgesi oluşturulması kararını kabul etmesi çağrısı yapılıyor.
Avrupa Parlamentosu’nun bu hamlesi tam da mevcut mali yardımların yenilenmesi için Brüksel’de görüşmeler yürütüldüğü sırada geldi. Yetkililer gelecek yıl için yapılması planlanan 1 milyar Euro’luk yardımı görüşüyor.
AB hükümetleri Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusundaki harekatına nasıl yanıt vereceği konusunda görüş ayrılıkları yaşıyor.
Bu ayın ilk günlerinde Türkiye’ye AB çapında silah ambargosu uygulanması konusunda anlaşmaya varamamışlardı.
Bazı Avrupa ülkeleri yardımların durdurulmasını isterken diğerleri Türkiye’nin mültecileri topraklarında barındırmasını sağlamak için AB’den para akışının devam etmesi gerektiğini düşünüyor.
AB Ekim ayında Türk yetkilileri ve şirketleri AB üyesi Kıbrıs açıklarında doğalgaz arama faaliyetlerinden dolayı kara listeye almak için adım atmıştı. AB, Kıbrıs ve Yunanistan, Türkiye’nin Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerini yasa dışı kabul ediyor.
