ABD Başkan Joe Biden, bu hafta İrlanda sınırının her iki tarafını da ziyaret edecek. Kuzey İrlanda'daki Hayırlı Cuma barış anlaşmasının 25’inci yıldönümü dolayısıyla düzenlenen anma törenlerine katılacak olan Biden ayrıca, İrlandalı atalarının şehirlerini de gezecek.
Bu akşam Belfast'a vardığında Biden'ı, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak karşılayacak. Biden yarın, Belfast'taki Ulster Üniversitesi'nde bir konuşma yapmadan önce Sunak ile ikili bir görüşme gerçekleştirecek.
Beyaz Saray, Kuzey İrlanda ziyareti sırasında Başkan'ın Hayırlı Cuma barış anlaşmasından bu yana kaydedilen ilerlemeye dikkat çekeceğini ve bölgenin ekonomik potansiyelinin altını çizeceğini söyledi.
Biden ayrıca İrlanda Cumhurbaşkanı Michael Higgins ile de biraraya gelecek, İrlanda Parlamentosu'nun ortak oturumunda konuşma yapacak ve Dublin Kalesi'nde bir akşam yemeğine katılacak.
ABD’nin 10 Nisan 1998'de arabuluculuk yaptığı Hayırlı Cuma anlaşması, 1960'ların sonlarından bu yana Kuzey İrlanda'yı kasıp kavuran ve Britanya anakarasına da aralıklı saldırılarla kendini gösteren mezhepsel şiddeti büyük ölçüde sona erdirdi.
Kuzey İrlanda'da hala zaman zaman şiddet olayları yaşanıyor olsa da anlaşma bir neslin göreceli bir barış içinde büyümesine olanak sağladı.
Başarılarına rağmen anlaşma, İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden çıkışından ve Brexit sonrası ticaret kuralları konusundaki anlaşmazlıklardan bu yana artan bir baskı altında. Kuzey İrlanda Meclisi, birlik yanlısı ana partinin yeni ticaret kurallarını protesto etmek için hükümetten çekilmesinin ardından bir yılı aşkın bir süredir belirsizlik içinde.
Barışa karşı çıkan grupların zaman zaman uyguladığı şiddet de arttı. İngiltere'nin istihbarat teşkilatı geçen ay, Kuzey İrlanda'daki tehdit seviyesini "iç terör"den "şiddetli"ye yükseltti.
Biden'ın ziyareti, barış anlaşmasının sürekliliğinin siyasi anlaşmazlıklarla ve zaman zaman muhaliflerin gerçekleştirdiği saldırılarla sınandığı bir dönemde gerçekleşiyor. Son şiddet olayı dün yaşandı; maskeli gençler Londonderry'deki bir yürüyüş sırasında polis araçlarına molotof kokteyli attı.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby dün gazetecilere yaptığı açıklamada Biden'ın Kuzey İrlanda'ya seyahat etmesinin akıllıca olup olmadığı sorusuna, "Başkan'ı koruyan güvenlik gereksinimlerinden hiç bahsetmesek de Başkan bu seyahati yapmakta son derece rahat" yanıtını verdi.
Atalarının memleketine gidecek
Biden daha sonra Çarşamba günü İrlanda'nın güneyine geçerek atalarının memleketinde üç gün geçirecek.
Biden, büyük-büyük büyükbabalarından birinin, 1800'lerin ortalarında ABD’ye göçmeden önce yaşadığı Mayo bölgesindeki Ballina kasabasını ziyaret edecek.
Biden'ın akrabaları bu bölgede yaşıyor ve Başkan’ın üçüncü derece kuzeni Joe Blewitt, Fransız haber ajansı AFP’ye, Biden'ın ziyaretinin ailesi ve İrlanda için çok gurur verici olduğunu söyledi.
43 yaşındaki tesisatçı Joe Blewitt, Biden'la ilk olarak 2016'da başkan yardımcısı olarak şehre geldiğinde tanışmış. Blewitt, Biden'ın geçen ay St. Patrick Günü için Beyaz Saray'a davet edilen akrabaları arasındaydı.
Biden, İrlanda'dayken, yine atalarından birinin 19’uncu yüzyılın ortalarındaki kıtlık yıllarında, göç etmeden önce yaşadığı Louth bölgesindeki Cooley Yarımadası'nı da ziyaret etmeyi planlıyor.
Kirby dünkü basın brifinginde, "Her 10 Amerikalı’dan biri İrlanda soyundan geldiğini iddia ediyor ve İrlandalı Amerikalılar Amerikan yaşamının her alanında gururla temsil ediliyor" diyerek, Biden'ın bu geziyi "dört gözle beklediğini" söyledi.
