Beyaz Saray Corona Virüsüyle Mücadele Ekibi ve federal sağlık yetkilileri yeni yönetimin Corona virüsüyle mücadelesi konusunda düzenli olarak yapmayı planladığı basın toplantılarının ilkini bugün yaptı. Bu toplantılarda genel olarak salgında son durum, test, vaka, hastaneye yatma ve ölü sayısı, bilimsel tedavi yöntemleri ve operasyonel gelişmeler ele alınacak.
Yönetimin Corona virüsü mücadelesinin ilk adımının aşıların uygulandığı yerlerin ve aşı yapılanların sayısının arttırılması olduğu kaydedildi.
500 milyon doza ihtiyaç var
Toplantıda “hedef Amerika genelinde 16 yaşın üzerindeki herkesin 2 dozluk aşıyı yaptırmış olması” olarak açıklandı. Bunu gerçekleştirmek için de 500 milyon doz aşıya ihtiyaç duyulduğu belirtildi. Bunun önündeki iki engelden birinin stoklara erişimin kolay olmaması ikincisinin de aşı uygulamasının hızlı olmaması gösterildi. Bu konularda kapasiteyi arttırmaya çalıştıklarını belirten yetkililer yine de herkesin aşı olmasının aylar alacağını kaydetti.
Şu ana kadar eyaletlere 47 milyon doz aşı teslim edildiği ve bunların 24 milyon dozunun kullanıldığı belirtilen açıklamada bundan böyle Pfizer’in aşı ampullerinden özel şırıngalar aracılığıyla 6 doz aşı çıkartılacağı da belirtildi.
Eyaletlere haftada 10 milyon doz aşı planı
Eyaletlere gönderilen aşı oranında yüzde 16’lık artış öngörüldüğü belirtilen açıklamada eyaletlere haftada minimum 10 milyon dozungönderileceği böylece eyaletlerin de planlamasını bu rakamı önceden bilerek yapabilecekleri kaydedildi. FEMA’nın aşı merkezleri için eyaletlere 1 milyar dolar destek sağlayacağı belirtildi.
Moderna ve Pfizer’den Mart sonuna kadar 200 milyon doz sözü
Ayrıca Pfizer ve Moderna’nın Mart sonuna kadar 200 milyon doz daha teslim etmeyi planladıkları; Pfizer’in ise bu çeyreğin sonunda 120 milyon doz aşı teslim edeceği belirtildi. Bunun da Amerika’da 16 yaşın üzerindeki herkesin aşılanması için yeterli olacağı kaydedildi. Bu dozların ise bu yaz beklendiği belirtildi.
Bu ay 100 yeni toplu aşılama merkezinin açılması, aşıların bir kısmının doğrudan eczanelere gönderilmesi, mobil klinikler kurulması da hedefler arasında. Yetkililer tüm bunların olabilmesi için Kongre’nin Corona virüsü yardım tasarısını kabul etmesi gerektiğini vurgu yapıldı.
‘‘Umut veren işaretlere rağmen vakalar yüksek’’
Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezleri Başkanı Rochelle Walensky, son dönemde görülen umut verici işaretleri yakından izlediklerini ancak yine de vaka sayılarının çok yüksek seyrettiğini belirtti.
25 Ocak itibariyle 25 milyon 100 bin vaka kaydedildiğini belirten yetkili, 19-25 Ocak arasında günlük ortalama yeni vaka oranının yüzde 21 oranında düşerek günde 166 bin olduğunu kaydetti. Walensky, 18-24 Ocak arasındaki günlük ortalama hastaneye kalkma oranlarının ise yüzde 15 düşerek günde 13.000’e indiğini belirtti.
Ölü sayılarına gelindiğinde 22 Ocak’a kadar kaydedilen toplam ölü sayısı 419 bin 227 olarak açıklanırken 19-25 Ocak haftasında ortalama ölü sayısının yüzde 4,9 azaldığı ve günde 3.113'e indiği belirtildi.
20 Ocak'ta ise 4.383 ölümle salgının başlangıcından bu yana bir günde görülen en yüksek ölü sayısının görüldüğü hatırlatıldı.
‘‘20 Şubat’a kadar toplam ölü sayısı 479 ile 514 bini bulabilir’’
CDC Başkanı Walensky, vaka sayılarının yüksek seyretmesi nedeniyle 20 Şubat 2021'e kadar toplam ölü sayısının 479 bin ile 514 bine varabileceğini belirtti.
Etkili aşı uygulamasının önemine dikkat çeken Walensky, geçen hafta bir günde uygulananlar aşı sayısının 1,6 milyon dozu geçtiğini bildirdi, şimdiye kadar uygulanan aşı sayısınınsa 23 milyon 500 bini aştığını, buna ikinci dozlarını da olan 3 milyon 400 bin kişinin dahil olduğunu söyledi.
CDC Başkanı: ‘‘Aşılar güvenli ve etkili’’
CDC Başkanı Corona virüsü aşılarının güvenli olduğuna ve işe yaradığına vurgu yaparak bununla ilgili verileri paylaştı.
Walensky, Moderna ve Pfizer aşısına duyarlılık gösterenlerin ve anaflaktik şok geçirenlerin oranını Moderna aşısının bir milyon dozunda 2,1 vaka; Pfizer aşısının 1 milyon dozunda ise 6,2 vaka olarak açıkladı. CDC Başkanı, hastalığın riskinin aşıya karşı alerji geliştirmek ya da anaflaktik şok geçirmekten çok daha yüksek olduğunu vurguladı.
Walensky, ‘‘ABD'de maalesef Corona virüsü teşhisi konulan 1 milyon kişiden 16.500'ü hayatını kaybedecek. Anaflaktik şok korkutucu görünse de etkili tedavileri var ve hastaların durumu genellikle iyiye gidiyor’’ diye konuştu. Walensky, aşının kolda ağrı, ateş, yorgunluk gibi hafif yan etkilerinin de aşının işe yaradığının ve vücutta bağışıklık yanıtı oluşturduğunun göstergesi olduğunu söyledi.
‘‘İkinci dozlar zamanının kaçırılması durumunda 6 hafta sonra yapılabilir’’
CDC’nin aşının ikinci dozlarının Pfizer’in aşısını olanlar için ilk dozdan 3 hafta sonra ve Moderna’nın aşısını olanlar içinse ilk dozdan 4 hafta sonra yapılmasını tavsiye ettiğini belirtti. Ancak bu zaman aralığında yanlışlıkla meydana gelecek atlamalarda ise ikinci dozun 6 hafta sonra yapılabileceğini kaydetti.
Aşı uygulamasında iki dozun farklı aşılardan uygulanmasının istenmediğini belirten CDC Başkanı bunun ancak aşı kaydının olmadığı ve ilk dozu hangi aşıdan olduğu bilinmeyen çok nadir durumlarda yapılabileceğini kaydetti ve bu durumda iki doz arasındaki sürenin en az 28 gün olması gerektiğinin altını çizdi.
‘‘Mutasyon normal bir durum’’
Virüsün mutasyonlarıyla ilgili kaygıya da değinen CDC Başkanı, bunun normal bir durum olduğunu ve virüslerin mutasyona uğradıklarını belirtti. Walensky, ABD’de 26 Ocak itibariyle virüsün İngiltere’den çıkan 117 varyantından, 308 vakanın toplam 26 eyalette görüldüğünü bildirdi.
‘‘Seyahat için doğru zaman değil’’
P1 varyantına yalnızca Minnesota’da tek bir vakada rastlandığını belirten Walnesky, Günay Afrika'da ilk kez görülen 1351 varyantınaysa ABD'de henüz rastlanmadığının altını çizdi. Aşılama devam ederken maske kullanılması, sosyal mesafe ve ellerin yıkanması gibi hijyen önlemlerinin önemine vurgu yapan yetkili, bunun seyahat için de doğru zaman olmadığını söyledi.
Uygulanan tedaviler konusunda açıklama yapan salgın hastalık uzmanı Dr. Anthony Fauci ise dexamethasone’un hastaneye yatan, vantilatöre bağlanan, ya da oksijen ihtiyacı duyanlarda 28 günlük ölüm oranını büyük ölçüde düşürdüğünün altını çizdi. Ayrıca baricitinip ve remdesivir’i de etkili ilaçlar arasında saydı.
‘‘Amacımız tedavileri hızlı ulaştırmak’’
Hastalık daha hafif düzeyde seyrettiği sırada FDA onaylıremdesivir ilacının tavsiye edildiğini belirten Fauci, iyileşen hastalardan alınan plazma gibi bir dizi monoklonal antikor tedavisinin de onay aldığını hatırlattı. Antikor tedavilerinin hastalığın erken safhalarında kullanılmasının önemine dikkat çeken Fauci, ‘‘Amacımız bu gibi tedavileri hastalara eyaletlerinde hızla ulaştırmak olacak’’ dedi.
Aşı üreticileri Moderna ve Pfizer dışında Johnson & Johnson, AstraZeneca ve Novavax aşılarının beklendiğini belirten Fauci, özellikle bir hafta içinde üçüncü aşama klinik deney sonuçlarının gelmesi beklenen J&J firmasının aşısına dikkat çekti ve aşının etkinlik oranının sadece ABD’de değil Brezilya ve Güney Afrika’da da test edildiğini söyledi. Fauci, bu şekilde aşının Güney Afrika’dan çıkan varyantına karşı etkisinin de görüleceğini belirtti.
‘‘Güney Afrika varyantı aşıların koruma sınırları içinde’’
Aşıların virüsün İngiltere’den çıkan varyantına karşı koruma sağladığını bildiren Fauci, Güney Afrika’dan çıkan varyanta karşı koruma oranının biraz daha düşük olduğunu ancak yine de belli koruma sınırı içinde kaldığını belirtti.
Görev Gücü’nün Sağlıkta Eşitliği Başkanı Marcella Nunez Smith, ABD’deki tüm toplulukları kapsamayan bir planla salgınla mücadelenin başarılı olamayacağına dikkat çekti ve test, tedavi, aşı, karantina gibi konuların hepsinin ülkede siyah, Latin, Asyalı, yerli Amerikalı toplulukları eşit şekilde kapsayacak düzeyde ele alınması gerektiğini belirtti. Bu amaçla Başkan Joe Biden’ın geçen hafta bir kararname imzaladığını hatırlatan Nunez Smith, kararnameyle oluşturulan sağlık eşitliği ekibinin bir görevinin de kamuoyunu aşının güvenilirliğine ikna etmek olduğunu kaydetti.
