Avrupa Yeşiller Partisi, bu ay başında İstanbul’da düzenlediği toplantıda, Kıbrıs görüşmelerinde ilerleme sağlama çabaları için destek aradı. Partinin eşbaşkanı Daniel Cohn- Bendit, adanın yeniden birleşmesinde bir ilk adım olarak Avrupa Birliği’nin Kıbrıslı Türklere uyguladığı ekonomik ambargonun kaldırılması yönünde bir fırsat olduğunu söyledi.
Kuzey Kıbrıs’a ticari ambargonun kaldırılmasına kendi partisinin destek verdiğini söyleyen Cohn-Bendit, sonuçta son kararı parlamentonun vereceğini ve bunun da çoğunluk oyları gerektirdiğini belirtti. Ünlü Alman-Fransız politikacı bunun sonucu olarak da Türkiye’nin kendi liman ve havaalanlarını Kıbrıslı Rumlara açma yolunun doğacağını kaydetti.
Lizbon Anlaşması’nda bu yıl başında yürürlüğe giren özel bir düzenleme sayesinde Kuzey Kıbrıs’la doğrudan ticaretin yapılması yönünde umutlar yüksek. Düzenleme uyarınca, üye sayısı 26’yı bulan Avrupa Birliği içinde artık aralarında ticaretin de bulunduğu bazı konularda tek bir üyenin vetosu yeterli güce sahip olmayacak. Çünkü şimdiye kadar Kuzey Kıbrıs’la doğrudan ticaret öneren tüm girişimler Birlik’in tam üyesi olan Kıbrıslı Rumlar tarafından veto ediliyordu.
Avrupa Birliği’nin Kuzey Kıbrıs’a yönelik ambargosu, Türkiye’yle de gerginliğe yol açıyor. Türkiye 2004 yılında Annan Planı’nın Kıbrıslı Türklerce onaylanmasının ardından Avrupa Birliği’nin Kuzey Kıbrıs’a ambargoyu kaldırma yönünde söz verdiğini savunuyor. Ankara, Avrupa Birliği Kıbrıslı Türklere ambargoyu kaldırmadıkça Rumlara liman ve havaalanlarını açmayacak.
Geçen hafta Avrupa Birliği Başmüzakerecisi Egemen Bağış da Kıbrıs konusunda yeni ödünler verilmeyeceğini açıklamıştı. Bağış, “Türkiye ve Kıbrıslı Türkler çözüme inandıklarını ispatladı, sıra Rumlarda,” diye konuştu.
Yeşil Partili Avrupalı milletvekili Cohn Bendit İstanbul ziyareti sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la da görüştü ve partisinin Kıbrıs girişimini anlattı. Cohn Bendit, Kıbrıslı Türklere ambargoyu kaldırmayı başarmaları durumunda Türkiye’nin de ödün verme şansının olacağını kaydetti. Cohn-Bendit, Türkiye’nin Kuzey Kıbrıs’taki askeri varlığını azaltabileceğine de dikkati çekti. Ada’da 40 bine yakın Türk askeri bulunuyor. Kıbrıs’taki Türk askeri varlığı yeniden birleşmeyi amaçlayan görüşmelerdeki en büyük engel. Uzmanlar Türkiye’nin asker azaltması durumunda bunun görüşmelere büyük ivme vereceği kanısında. Bu durum aynı şekilde Türkiye’nin AB üyeliği girişimlerini de hızlandırabilir.
Avrupa Birliği’nin genişlemeden sorumlu yetkilisi Stefan Füle de geçen hafta yaptığı açıklamada Türkiye’den ek protokollere yükümlülüğünü yerine getirmesini istemiş, Kıbrıs devletini temsil eden Rumlarla da ilişkileri normalleştirmesi çağrısında bulunmuştu.
Ama Birlik içinde de Rumlar veto güçlerinin ellerinden alınmaması için lobi yapıyor. Ama bu kez de Kıbrıslı Rumlar ve Türkler arasında bu tarz bir görüşmenin bir daha mümkün olmayacağı yönünde kaygılar artıyor. Eski İngiliz dışişleri bakanlarından biri, Kıbrıs’taki mevcut bölünmüşlüğün daimi hale gelebileceği uyarısında bulundu.
Daniel Cohn-Bendit’e göre bu durum bile başlı başına Kıbrıs için yürüttüğü çabalara ivme kazandırmak için yeterli bir gerekçe.Temkinli iyimserlik sergileyen Cohn Bendit, bu gerekçelerden dolayı Avrupa Parlamentosu’nu Kıbrıslı Türklere yönelik ambargoyu kaldırmaya ikna edebileceklerini söylüyor. Buna rağmen bu tarz bir oylama parlamento içinde zorlu bir mücadele gerektirecek.
Daniel Cohn-Bendit, Avrupa Parlamentosu’nda bir Kıbrıs oylamasının önümüzdeki aylarda gerçekleşebileceği görüşünde. Uzmanlar bu kadar iyimserliğe alışık olmadıklarını söylemekle birlikte Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıslı liderlerle yapacağı görüşmenin süreçte ilerleme sağlamasını umuyor.
