Başbakan Ahmet Davutoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2016’da hayata geçmesini talep ettiği Başbakanlık Sistemi içeriği ve yeni anayasa için CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşme gerçekleştirdi.
Başbakan Davutoğlu, TBMM’deki siyasi partiler ile görüşeceğini açıkladıktan sonra HDP Eş Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile bir araya gelmekten vazgeçmişti. Davutoğlu, bugün ilk görüşmesini ana muhalefet lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile gerçekleştirdi. CHP Lideri’nin makam odasında yapılan görüşme, yaklaşık 2 saat 15 dakika sürdü. Görüşmede, Davutoğlu’na, Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik ile AK Parti Grup Başkanvekili Naci Bostancı eşlik etti. Ev sahibi konumundaki CHP tarafında ise CHP genel başkan yardımcıları Haluk Koç, Selin Sayek Böke ve Bülent Tezcan ile CHP Grup Başkanvekili Engin Altay hazır bulundu.
Karşılıklı açıklamalar sonucu, yeni anayasada temel husus olan rejim konusunda iki parti arasında görüş birliği olamayacağı gözlendi.
CHP: Yasal düzenlemeleri görüşeceğiz
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Haluk Koç, görüşme içeriğine ilişkin yeni anayasa ve yasama faaliyetleriyle ilgili bilgi verdi. TBMM’de 24. Dönem’de yürütülen yeni anayasa hazırlığı çalışmalarını anımsatan Koç, o dönem 60 maddelik uzlaşma sağlandığını belirterek, sadece anayasa değil yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu vurguladıklarını ifade etti. Koç, “Türkiye artık 12 Eylül ayıbından kurtulmak zorunda. İktidar partisi de böyle bir envanterle gelecek ve birinci sınıf demokrasiye ulaşabilmek adına kişi hak ve özgürlükleri önündeki tüm temel 12 Eylül hukuku engellemelerinin artık kalkması gerekiyor. Bu yasal çerçevede yapılması gereken bir çalışma. Bu konuda bir anlayış birliğine varıldı” dedi.
CHP Lideri Kılıçdaroğlu’nun ayrıca “torba” yasal düzenlemelerden her zaman ifade ettiği şikayetini Davutoğlu’na yeniden aktardığını vurgulayan Koç, “Bu birbiriyle ilgisiz, alakasız konuların bir araya getirilerek böyle bir sürecin içine sokulmasından sıkıntı duyduğumuzu ifade ettik. Oysa temel yasa bir ana hukuk dalını, bir ana sosyal dalı ilgilendiren o alanda tümsel bir değerlendirme yapan yasalardır. Buna uygun davranılmadığını ifade etti. Bunlarda iktidar partisi tarafından değerlendirilecek” diye konuştu.
Görüşme sırasında Başkanlık Sistemi’ne ilişkin ne önerildiğine dair detaylı bilgi verilmediğini de belirten Koç, CHP’nin parlamenter demokrasi çizgisinde değişiklik olmadığını söyledi.
Davutoğlu ile Kılıçdaroğlu’nun görüşme trafiğini sürdüreceğini işaret eden Koç, “Şimdiye kadar Türkiye’de hükümet olan iktidar partisiyle muhalefetin arasında bir bariyer, bir görüşmemezlik vardı. Siyasetin zaman zaman kendi iç doğası olarak sertleştiği dönemler olur. Ama paylaşmak, diyalog çerçevesini zorlamak bence gelişmiş bir demokrasinin temel şartlarından biri. Sayın Başbakan burada iyi niyetini ortaya koyuyor. Sayın Kılıçdaroğlu da diyaloğa açıktır. Ama söylediğim gibi biz kendi pozisyonumuzu, kendi ilkelerimizi ve kendi gerekçelerimizi koruyarak bu diyaloğa kapalı değiliz” açıklaması yaptı.
AKP: Öneriler karşılıklı tartışılmalı
CHP ardından AKP Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik de, partisi adına basın toplantısı düzenledi. Parti Sözcüsü Çelik, “Başkanlık sisteminden ne anladığımız, başkanlık sistemi çerçevesine etiket düzeyindeki tartışmaların verimsiz olduğu, bizim başkanlık sistemi önerimiz, CHP'nin parlamenter sistem önerisinin, karşılıklı tartışılması gerektiği ifade edildi” dedi.
Çelik, "Parlamentonun daha çok özne olmasını sağlama, halkın devlet yönetiminde yegane özne olmasını sağlama, anayasal sistemin ortaya çıkması konusunda, biz bunun başkanlık sistemiyle mümkün olacağını onlar da bunun parlamenter sistemle olacağını dile getirdiler. Başka önerinin hangisinin gerçek anlamda parlamentoyu özne yapacağını, yargı bağımsızlığını temin edeceğini, ileri demokrasilerdeki gibi denge-denetim mekanizmalarını karşılıklı olarak tartışalım istiyoruz" diye konuştu.
Mevzuattan darbe hukukunu çıkarmak konusunda mutabakat sağlandığını da kaydeden Çelik, Adalet Bakanlığı’nın yapacağı çalışmayı CHP ile paylaşacaklarını da ifade etti.
Çelik: Türkiye’nin federal yapıya ihtiyacı yok
Her siyasi partiden randevu talep edebileceklerini kaydeden de Çelik, HDP ile görüşülmemesi konusunda “O partileri halklar kurmuştur, halkın oy verdiği partiye, o partiye oy veren vatandaşlarımız duyduğumuz saygıdan dolayı o partiden randevu isteriz. HDP yöneticilerinin anayasa gibi büyük bir meselede gayri ciddi bir tutum takınmaları, Türkiye'yi zedeleyici bir tutum almaları, Genel Başkanımıza yaptıkları saygısızlık da randevu iptalinin sebebidir. Konuşulacak konunun ciddiyetine yakışmayacak bir yaklaşımla söylem tutturmalarıdır. Biz, hiçbir partiyi kategorik olarak dışlamıyoruz” görüşünü aktardı.
Çelik, Başkanlık Sistemi’nde yerel parlamentolar olup olmayacağı yönündeki soruya karşılık ise, “Yerel parlamento, federal sistem biz Türkiye'nin bu konularla ilgili eksikliğinin olduğunu düşünmüyoruz. Türkiye'nin federal yapılara da ihtiyacı yoktur. Biz, federal yapı hangi Türkiye tipi başkanlık derken birileri bunu sadece yetkilerin olduğu gibi sundular. Federal bir sistem öngörmüyoruz demiştik, ikincisi iki meclisli bir sistem öngörmüyoruz demiştik. Biz, TBMM'nin büyük bir mutabakatı olsa bile anayasa gibi bir meselenin referanduma götürülmesi, anayasanın meşruiyetini artıracağı düşüncesindeyiz” yanıtını verdi.
