DİYARBAKIR- CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun elektrik faturasını ödemeyeceğini açıklamasının ardından gözler bir kez daha elektrik zammına çevrildi. Sosyal medya hesabından görüntülü bir mesaj yayınlayan Kılıçdaroğlu, "Erdoğan 31 Aralık'ta imzaladığı zamları geri çekinceye kadar ben, bugünden itibaren gelecek hiçbir elektrik faturamı ödemeyeceğim" ifadelerini kullandı. Kılıçdaroğlu’nun da karşı çıktığı zamlar, günlerdir tepkilerin hedefi oluyor.
Elektrik faturalarındaki artışlara Diyarbakır Ticaret Odası’ndan da tepki geldi. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Erdal Avşar, zamların tarım sektörünü olumsuz etkilediğini söyledi.
Yazılı bir açıklama yapan Avşar, tarım sektörünün geçen yıl yaşanan kuraklık ve pandeminin etkisini atlatmadan bu kez yüksek elektrik faturalarıyla yüz yüze kaldığını söyledi.
Fiyat artışlarının üretim ve hizmet sektörünü durma noktasına getirdiğine dikkat çeken Avşar, “Küçük işletmeler, esnaf, çiftçiler, üreticiler pandemi döneminde karşılaştıkları girdi fiyatlarındaki artışlar, arz, talep dengesizlikleri ve finansal sorunlar nedeni ile, henüz toparlanmadan yapılan bu artışlar ile, üretim ve hizmet sunumunu durdurma noktasına geldiler. Tarım sektöründe çiftçiler 2021 yılını kuraklık sorunu ile kapattı ve girdi maliyetlerini karşılamakta dahi zorlandılar. Bu üretim yılına elektrik fiyatlarındaki artışlar ile giren çiftçilerin aldıkları enerji desteği oranı yüzde 25 ile oldukça düşük bir seviyede. Enerji desteği oranının arttırılmaması, tarımsal üretim için yeni bir tarife oluşturulmaması durumunda bu artışlar gıda fiyatlarının katlanmasına ve temel gıda ihtiyacının karşılanmasında dahi sorunlar yaşanmasına neden olacak“ dedi.
“Gıda sıkıntısı yaşanabilir”
VOA Türkçe’ye konuşan Ziraat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Abdulsamet Uçaman, elektrik zammının gıda sıkıntısına neden olacağını savundu. Uçaman, elektrik fiyatlarında düzenleme yapılmaması halinde çiftçilerin çok ciddi sıkıntı yaşayacağı uyarısı yaptı. Elektriğin sadece sulama için değil, seraları da etkileyeceğini ifade eden Uçaman, “Tarımda gizli maliyet olarak değerlendirdiğimiz sulama sisteminde kullanılacak olan elektriktir. Özellikle bölgede seracılıkta da kullanılıyor. Adana, Antalya, Diyarbakır'da birçok sera var. Tohum, gübre, ilaçlar gibi çiftçinin sırtında yük olan girdi maliyetinin üzerine, ekstra elektrik maliyetinin de çok yüksek bir seviyede olması, çiftçiyi ciddi bir şekilde etkileyecektir. Daha geçen yıl kuraklık geçirmiş çiftçiye ileriye yönelik ciddi sıkıntı getirecektir. Tarımdaki elektrik zammını genel olarak yeniden değerlendirilmesi ve eski eski fiyatına düşürülmesi lazım. Şu an geçen yıl gibi de değil. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin kendi deposunda ciddi bir stoğu vardı. O depolar da bitti. Türkiye habire ithal gıda ihalesi yapıyor. Türkiye'de herhangi bir stoğumuz yok. Özellikle elektrik maliyetinin yüksek olması bizi geçen yıldan daha fazla etkileyecek ve gıda ihtiyacını karşılayamama durumuna dönüşebilir” dedi.
“Dönüm başına elektrik maliyet en az bin 250 lira oldu”
Diyarbakır’ın Yenişehir İlçesi Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu da, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, çiftçilerin sulama sistemlerini çalıştıramayacak duruma geldiğini söyledi. Dönüm başına elektrik maliyetinin bin 250 lirayı aştığını ifade eden İskenderoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan duruma müdahale etmesini istedi. Sorunun sadece çiftçileri değil vatandaşların tamamını etkileyeceğini savunan İskenderoğlu, şunları söyledi: “Elektrik maliyetleri geçen yıla nazaran yaklaşık olarak yüzde 150 arttı. Özellikle derin kuyudan su çeken çiftçilerimiz sondajları çalıştırmama durumuna geldi. Perişan durumdayız, hükümetin acil olarak yüzünü tarıma çevirmesi lazım. Sayın Cumhurbaşkanımız'ın tarımla ilgili acil olarak yeni bir strateji geliştirmesi lazım. Bu sadece çiftçinin sorunu değil, bütün ülkenin sorunudur. Çiftçi enerji bedelinden dolayı şalterleri açamazsa, hasat zamanında harmanda ne arpa ne buğday görürsünüz. Evlere, işyerlerine yapılan zam tarıma da uygulanıyor. Çiftçi şu anda ne yapacağını kara kara düşünüyor. Aldığı paranın tamamını elektrik kurumuna verecek. Durum değişmezse elektrik parasına çalışıyor olacağız. Geçen yıl dönümü 440 ve 480 TL arasında değişmekteydi, zamlarla beraber dönümde enerjinin maliyeti çiftçiye yaklaşık bin 250 ve bin 350 lira arasında değişecek. Peki çiftçi bir dönümden bu kadar kazanabilecek mi?”
76 barodan uyarı
Bu arada 76 barodan yapılan ortak açıklamada, elektrik zamlarının anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğu belirtildi. Barolar, tarifelerde düzenleme yapılamaması halinde hukuki yollara başvuracaklarını ifade ederek, şu görüşlere yer verdi: “4 kişilik bir aile için en az aylık 230 kilovatlık bir elektrik tüketim miktarının düzenlenmesi yine özellikle çoğu kentlerimizdeki ailelerin geniş aile kategorisinde yer aldıkları da göz önünde bulundurulduğunda bu hususta da bilimsel ve teknik çalışmalar sonucu kademeli geçişlerin yapılması elzemdir. EPDK tarafından yapılmış olan tablolardaki hesaplamalar hiçbir bilimsel veri ve analiz içermeksizin hazırlanmış olup, bu hesaplama tablolarına dayanılarak kademeli elektrik tarifelerinin düzenlemesi hakkaniyet ve adalet ilkeleriyle bağdaşmamaktadır. Enerjinin ulaşılabilir ve insani yaşam koşullarında ödenebilir olması temel bir insan hakkı olduğu gibi enerjinin adil ve herkese ucuz bir şekilde ulaştırılması da sosyal devletin en temel görevidir. Biz aşağıda imzası bulunan barolar olarak elektrik enerjisine yapılan fahiş orandaki bu zam miktarının karşısında yer aldığımızı, zammın vatandaşlarımız için daha hakkaniyetli bir seviyeye indirilmesinin takipçisi olacağımızı ve bu süreçte tüm hukuki yollara başvuracağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz.”