Suriye’nin İdlib kentinde muhaliflerin tarafında yer alan Türkiye ile ateşkes ve siyasi çözüm sürecinde ilerleme sağladığı Rusya’nın, rejim kuvvetlerini durdurmada anlaşması girişiminde gözler yarın Moskova’da.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yarın Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya gelerek, İdlib ekseninde Suriye konusundaki son gelişmeleri masaya yatıracak. Görüşmede, İdlib’de ateşkes sürecindeki anlaşma kapsamında kurulmuş olan ancak son günlerde Şam rejimiyle Türk ordusunu çatışma noktasına taşıyan “gözlem noktaları” yeniden değerlendirilecek.
Rusya’nın TSK’nın kontrolundaki gözlem noktaları önünde kendi askerleriyle bariyer oluşturduğu ve bununla “provokasyon önleme” hedefinde olduğu bilgisi aktarılırken, yarın Türkiye’ye bölgeden çekilme önerisinde bulunacağı iddiası da söz konusu. Ancak Türkiye’nin, İdlib’den kendi sınır bölgesine göç yaşanmasını engellemek için, muhalifler ile rejim arasında kalkan olma stratejisini korumaya çalışacağı bildiriliyor.
Anadolu Ajansı’nın gölgeden geçtiği haberlerde, Şam ordusunun İdlib’de sivillere saldırdığı kaydediliyor. Ankara, Şam’ın tümüyle kontrolu yeniden ele almak istediği İdlib’de ateşkesi korumak gerektiğini, sivil ölümler yaşanması ve göç dalgası yaşanacağı görünüşüyle savunuyor.
Rusya’ya göre “sivil” değil “terörist”
Rusya ise, Türkiye’nin aksine sivil ölümler iddiasından öte İdlib’de Suriye’nin “terörist” kabul ettiği gruplarla savaşıldığı görüşünü koruyor. Bugün de Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İdlib’de gerilimi azaltma ve ateşkes mutabakatını, teröristleri koruma maksadıyla yapmadıklarını ifade etti. Suriye ordusunun hiçbir anlaşmayı ihlal etmediğini ve kendilerine destek olmayı sürdürdüklerini söyleyen Lavrov, dolayısıyla Türkiye’nin İdlib’de ateşkese aykırı davranıldığı yönündeki yaklaşımını yalanladı.
Türkiye’yi açıkça eleştirmeyen ve Ankara yönetimiyle ortak çalışmaya devam edildiğini vurgulayan Lavrov, ancak Türkiye’nin kontrolundaki gözlem noktaları üzerinden saldırılara devam edildiğini söylemesi dikkat çekti.
Lavrov’un, “Teröristlerin, Suriye ordusuna, sivillere ve Rusya’nın Hmeymim hava üssüne hava saldırıları düzenleyerek İdlib bölgesinden provokasyon eylemlerini arttırdığını görünce, Türk ortaklarımızla İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi'nin içinde silahsızlandırılmış hattın kurulması konusunda anlaşıldı. Bu hattın çalışması için Türk ortaklarımız birkaç gözlem noktası oluşturdu. Bütün önlemlere rağmen İdlib bölgesinden Türk gözlem noktaları üzerinden saldırılar devam etti, hatta daha sıkılaştı. Elbette bu tür eylemleri engellemek için Suriye ordusu ve Rus hava üssünün bulunduğu yerde saldırılar düzenlendi. Hiç kimse, hiçbir zaman, teröristlerin saldırılarına cevap verilmeyeceği konusunda anlaşmadı. Han Şeyhun’daki terörist ocağının Suriye ordusu tarafından yok edilmesi yasal düzeyde yapıldı ve Suriye’deki sorunun çözülmesiyle ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin aldığı kararlar açısından kaçınılmazdı” sözleri dikkat çekti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’un da, bugün İdlib’de Türkiye’nin kontrolundaki alanlarda çatışma yoğunluğu bulunduğunu belirterek, “Putin, Türkiye’nin İdlib konusundaki endişelerini anladığını çok defa söyledi ancak terörist unsurların faaliyetlerinden endişe duymaya da devam ediyor” açıklaması göze çarptı.
Öte yandan Türkiye’nin İdlib’deki ateşkes talebini sürdürdüğü bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarına da yansıdı. Erdoğan, bugün Malazgirt’teki konuşmasında, İdlib tarafında da rejimin ihlallerinden kaynaklanan sıkıntılar olduğunu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile meseleyi istişare ettiklerini, yarın da Rusya'ya gideceğini dile getirdi. Bu sıkıntıları da kısa sürede ortadan kaldıracaklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak tarafından da önemli adımlar attıklarını belirtti.
Türkiye-Rusya ilişkilerinde S-400 hava savunma füze sistemi ticareti de devam ediyor. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, bugün Erzincan’da 3. Ordu Komutanlığı ziyaretinde, yarın ikinci batarya sevkiyatı yapılacağını duyurdu. Akar, “12 Temmuz’da S-400 tedarik çalışmaları başladı. Bu çerçevede yapılan çalışmalar devam ediyor. Birinci batarya geldi. İkinci bataryanın temini için de yarından yani 27 Ağustos'tan itibaren intikaller, taşıma faaliyetleri başlayacak. Amacımız ülkemizin ve milletimizin dışarıdan gelecek hava ve füze tehdidine karşı korunması ve kollanmasıdır” dedi.
