24 Nisan öncesi Türkiye ve Ermenistan’da Başkan Obama’nın “soykırım” kelimesini kullanıp kullanmayacağı konusunda bekleyiş sürüyor. Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Washington’daki görüşmesi ve Washington’un bu konudaki açıklamalarını değerlendiren uzmanlar Obama’nın bu yıl da her iki tarafı da memnun edecek bir formül üzerinde çalıştığını düşünüyor. Türkiye-Ermenistan yakınlaşması Washington’daki etkin düşünce kuruluşlarından Brookings Enstitüsü’nde düzenlenen “Türkiye’nin Siyasi Yolculuğu: Nereden Nereye” adlı oturumda da gündeme geldi.
Moderatörlüğünü Brookings Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Ömer Taşpınar’ın yaptığı oturuma Orta Asya-Kafkaslar Enstitüsü uzmanlarından, gazeteci/yazar Gareth Jenkins ile AGOS Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve TESEV Program Direktörü, gazeteci Etyen Mahçupyan katıldı.
Oturumda üzerinde durulan konulardan biri de, Türkiye-Ermenistan yakınlaşma sürecinde yaşananlardı.
Gazeteci Etyen Mahçupyan, Türk kamuoyunun batılı ülke parlamentolarında kabul edilen Ermeni tasarılarından rahatsızlık duyduğunu söyledi.
Mahçupyan, “Türk kamuoyu Batılı ülkelerin parlamentolarında alınan bu kararlardan memnun değil. Buna tepki gösteriyorlar. Ancak Türkler, Ermeniler konusunda bugün artık eskiden olduğundan daha rahat diyebiliriz” dedi.
Mahçupyan, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin de değişen toplumla birlikte değişmesi gerektiğini ve Ermeni konusunda bunun gerekli olduğunu vurguladı.
Gazeteci/Yazar Gareth Jenkins da soykırım iddiasını tanıyan tasarıların Türkiye’de bu konuyu konuşmayı güçleştirdiği konusunda Mahçupyan’la görüşbirliği içinde olduğunu söyledi.
Jenkins, “Bu tasarılar olmasaydı Türkiye’deki ortam daha rahat olurdu. Dış baskı azalırsa bu konu Türkiye’de daha rahat tartışılabilir” diye konuştu.
Ancak Jenkins, Türkiye’de bu konuların eskisinden daha rahat konuşulabiliyor olmasının tam bir fikir özgürlüğü olduğu şeklinde yorumlanmaması gerektiğini de söyledi.
Jenkins “Türkiye’de bazı tabu konular artık daha iyi tartışılabiliyor ancak AKP’nin hoşuna gitmeyen şeyler söylediğinizde kendinizi hapiste bulabilirsiniz. Türkiye’de yetkililer youtube ve benzeri siteleri yasaklama eğiliminde olsa da artık teknolojik gelişmeler nüfusu dış dünyadan izole etmeyi güçleştirdi. Türkler artık dünyaya daha açık” dedi.
Etyen Mahçupyan, AKP’nin Ermenistan’la imzalanan protokolleri onaylama konusunda yavaş davrandığı şeklindeki izlenimiyse şöyle yorumladı:
Mahçupyan, “AKP ‘nin bu konuda CHP ve MHP’den farklı düşündüğü açık. Ancak AKP sonuçta bir siyasi parti. Örneğin Kürt meselesinde bir adım attılar ancak bu yüzden seçmen kaybedebileceklerini görünce bu açılımı durdurdular. Ermeni konusunda muhalefetten gerçek bir baskı da olmadığı için bu konuyu ağırdan alıyor ve zikzak çiziyorlar. Bir yıl içinde seçimlerin yapılacak olması hükümette kalmak isteyen AKP için önemli bir ayrıntı” dedi.
Mahçupyan, oturumun ardından Amerika’nın Sesi’nin sorularını da yanıtladı. 24 Nisan öncesi Ankara-Erivan hattındaki sinyalleri nasıl yorumladığı sorusuna “24 Nisan’a doğru çok değişik bir şey olacağını sanmıyorum” diye yanıt verdi.
Mahçupyan, "24 Nisan’a doğru çok değişik bir şey olacağını sanmıyorum çünkü Sarkisyan’la Erdoğan’ın el sıkışması önemli bir aşamanın geçildiğini gösteriyor. Bu Sarkisyan’ın Erdoğan’a bir hediyesi. Burada bir Obama faktörü var. Obama, iki lideri bu noktaya getirdi. Ancak 24 Nisan’ın geçilmesinin bir karşılığı da olması lazım. Bu karşılığın da belirli bir hızlanmayla verilmesi lazım. Bunun da sadece sınırın açılmasıyla olacak gibi gözükmüyor. Çünkü giderek bir pakete dönüştü olay. Aynı zamanda soykırım ve Karabağ konusu var. Bunun zamanlaması çok kritik olacak çünkü seçim yılındayız. AKP kendini ya da yanlış bir adımla Sarkisyan’ı zora sokmak istemiyor. AKP’nin bu zamanlamayı çok doğru yapması lazım" şeklinde konuştu.
Bu arada Washington, Türkiye’yle Ermenistan’ın protokoller konusunda biran önce ilerleme kaydetmesi konusunda teşvikte bulunduğunu sık sık tekrarlıyor. Bu yüzden 24 Nisan geçse de Ankara-Erivan ilişkilerinin normalleşmesi sürecinin Türkiye ve Ermenistan’ın yanı sıra Washington’un da gündeminde kalması bekleniyor.
Konuya ilişkin sesli haberi sağ üst köşedeki bağlantıdan dinleyebilirsiniz.
