Fransa’nın sosyalist Başbakanı Manuel Valls’in partisinin kongresini bırakıp, devlete ait Falcon uçağıyla, oğullarını da alarak, desteklediği futbol takımı FC Barcelona’nın Şampiyonlar Ligi final maçını izlemek için Berlin’e uçması ülkede büyük tepkiye yolaçtı
Başbakan Manuel Valls’in ertesi gün de Roland-Garros finalini izlemek için Paris’e gelmesi partilileri çileden çıkardı. Cumhurbaşkanı François Hollande, Valls’e sahip çıktı ancak ikili görüşmede Başbakanı’na, "Bu sana ders olsun, bir daha tekrarlanmasını istemiyorum," dedi.
Cumartesi günü partisinin Poitiers kentinde yapılan kongresine katılan Başbakan Manuel Valls, kısa bir konuşma yaptıktan sonra ortadan kayboldu. İki oğlu ile Poitiers kentinde buluşan Valls, UEFA Başkanı Michel Platini’nin daveti üzerine, partisinin kongresini terketmeyi göze alarak, üstelik Fransızların vergisiyle ödenen kamuya ait Falcon marka uçakla maça gitti. Olayın ortaya çıkmasının ardından Valls, "Maça gittim çünkü Platini davet etti. Ayrıca Platini ile Fransa’da yapılacak Euro 2016’yı görüştük," dedi. Platini de Valls ile Euro 2016’yı konuştuklarını doğruladı ancak görüşme maça gitme kararının ardından ayarlanmıştı.
Valls bununla da kalmadı. Pazar sabahı PS Genel Başkanı Jean Christophe Cambadelis’in konuşmasını dinledikten hemen sonra Paris’te yapılan Roland-Garros tenis turnuvasının final maçında boy gösterdi. Bu sefer kameralardan kaçamayan Valls, "Çok çalışıyorum ve benim de dinlenmeye ihtiyacım var," yanıtını verdi.
Solun Sarkozy’si
Göçmenlere sert tavırları, patron yanlısı ekonomik politikaları ile "Solun Sarkozy’si" diye anılan Valls’in Falcon uçağıyla Poitiers-Berlin turu atması kendi partisi başta olmak üzere birçok kesim tarafından sert eleştirildi. Kongreye katılan PS’li bir milletvekili, Liberation gazetesine isim vermeden “İtiraf etmeliyim ki hoş bir durum değil. Kongrede işsizlikten, yoksulluktan bahseden sert bir konuşma yaptı, insanların nasıl yoksulluk altında ezildiğinden söz etti. Sol değerlerden bahsetti. Ama konuşması biter bitmez mükelleflerin sırtından maç izlemeye uçakla Berlin’e gitti,” dedi.
PS’li eski bakanlardan Christian Paul de, "Sosyalistlerle Manuel Valls arasında zaten bir diyalog uçurumu var. Poitiers’de kalarak partililerle konuşmalıydı," dedi. Ülkenin perde arkası haberlerini yazan haftalık satirik gazetesi Canard Enchaîné ise, bir grup milletvekili ve bakanın Valls’i maça gitmekten vazgeçirmeye çalıştığını yazdı.
"Bedelini ödesin"
Yine isim vermeden Liberation’a konuşan bir PS’li yönetici, "Sosyalist yöneticilerin Cannes’da, Berlin’de ya da Roland-Garros’da jet-sosyeteye karışmaları beni derinden şoke ediyor. Güçlülerle değil zayıflarla görünme, onların yanında olma daha doğru bir imaj olurdu," dedi. Bazı milletvekilleri de yolculuğun bedelinin ödenmesini istediler.
Ana muhalefetteki Cumhuriyetçiler’in milletvekillerinden Daniel Fasquelle "Bana göre inanılmaz ağır bir ahlaki hata işledi. En azından bedelini ödesin. Hollande da, kendisine bu Başbakan ile devam etme sorusunu kendisine sormalıdır," dedi. Cumhuriyetçi vekil Benoit Apparu de, "Çocuklarını da götürmesi bardağı taşıran son damla. Bize sabah akşam ahlak dersi veren biri için ağır bir hatadır," dedi.
Sarkozy’nin lüks gezilerini hatırlattı
Valls’in gezisi, bir önceki Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin lüks gezilerini gerekçe göstererek halka "örnek bir lider olma" sözü veren Hollande’ı zor durumda bıraktı. Birlikte işsizliği azaltmak için yola çıktığı Valls’in de Sarkozy gibi lüks düşkünü bir görüntü vermesi ve bunun için kamu kaynaklarını kullanması, kendi adına tek bir hata yapmayan Hollande’ın imajını zayıflattı. Sarkozy’nin kasa sesinden yola çıkılarak kullanılan “bling bling” diye anılan dönemini unutturmak için göreve gelir gelmez maaşını yüzde 30 azaltan Hollande, makul makam araçları seçti, Brüksel’e gitmek için hızlı trene bindi. İlk yaz tatilini geçirdiği devlete ait Bregançon Şatosu’na yine hızlı trenle gitti. "Normal cumhurbaşkanı" Hollande, önce Sarkozy’yi en çok eleştirdiği özel hayat dedikoduları yüzünden bu imajını yitirdi. Eski sevgilisini bir sanatçıyla aldatmak için gece yarısı scooter’la görüntülenince büyük yara aldı. Ardından ayrıldığı sevgilisi Valerie Trierweiler’in yarattığı skandal ve yazdığı kitap "örnek cumhurbaşkanı" imajını yerle bir etti. Eski Maliye Bakanı Jerome Cahuzac’ın gizli İsviçre hesapları, Dış Ticaret Bakanı Thomas Thevenoud ve danışmanı Aquilino Morelle’in adları yolsuzluk iddialarına karıştı. Hollande hepsinden istifalarını istedi.
Valls’in maç merakı doğrudan Hollande’ı yaralamayacak ama ülkede genel anlamda “elitleşen ve halktan uzaklaşan politikacı” dalgasına katkı yaparak bütün politik partilere zarar verecek. Bu dalgayı reddeden Front National’in ekmeğine ise yağ sürecek.
İsveç Modeli
Fransız medyası örnek yönetim konusunda, bir parça çikolata yüzünden bakanların istifa eşiğine geldiği İsveç siyasetinden örnekler veriyor. İsveç basını 2013’te Başbakan olan Fredrik Reinfeldt’i, kahve fincanını lavaboda yıkamadan bıraktığı ve bulaşık makinasının düğmesine basmadığı için eleştirmişti. "Şeffaflık prensibinin (offentlighetsprincipen)" Anayasa’ya 1766’da girdiği İsveç’te, yüzyıllardır halk ilgili birime başvurarak bütün kamusal belgelere ulaşabiliyor. Bir patronun maaşı, bir bakanın vergi beyannamesi, milletvekillerinin yurt dışı yolculuklarının harcamaları dahil halk herşeyi öğrenme hakkına sahip. Halk vergilerini çarçur eden politikacılara ise ‘sıfır’ tolerans gösteriyor.
2006 sonbaharında liberallerin koalisyon kurarak iktidara geldiği dönemde, bir bakan, çocuklarının dadısına kadrosuz maaş ödemekten ve borsadaki hisselerinin satışını beyan etmemek suçundan dolayı istifa etti. Kültür Bakanı ise 16 yıl boyunca, toplam 2 bin 300 Euro tutarındaki televizyon vergisini ödemediği için istifa etmek zorunda kaldı. Amal İsveç’teki en sembolik olay "Toblerone skandalı" . 1995 yılı sonunda sosyal demokrat hükümetin iki numaralı ismi Mona Sahlin, devlete ait kredi kartıyla Toblerone çikolatası aldığı için istifaya zorlandı. Bakan hemen parayı iade etti ama skandal Sahlin’in peşini bırakmadı.
Son olarak, mevcut hükümette, Yeşiller’in sözcüsü Eğitim Bakanı Gustav Fridolin, bir görev gezisi nedeniyle açıklama yapmak zorunda kaldı. Bir tabloid gazete, Arlanda Havaalanı’na inen hükümete ait özel uçağın, başkentin başka bir havaalanından Fridolin’i almak için 40 km. yol yaptığını yazdı. Devlete 40 km. fazla yakıta mal olan Fridolin, "Gezilerimi istihbarat servisi ayarlıyor. Benim seçimim değil," gerekçesine sığındı.
