Türkiye’de Corona virüsü nedeniyle sadece 24 saatte ölüm sayısı 2’ye yükseldi, vaka sayısı 191’e ulaştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 100 milyar liralık ekonomik önlem paketini açıkladı, 65 yaş üstü vatandaşlara da kolonya ve maske dağıtılacağını belirtti.
Türkiye’de Covid-19 salgınıyla ilgili son durumu, 11 Mart’taki ilk vakanın duyurulmasından bu yana olduğu gibi Sağlık Bakanı Fahrettin Koca duyurdu. Salı gecesi (17 Mart) Corona virüsü kaynaklı ilk can kaybını basın açıklamasıyla “Hastamı kaybettim” diyerek paylaşan Koca, Çarşamba gecesi (18 Mart) ikinci can kaybını ve vaka sayısındaki son tabloyu Twitter mesajıyla aktardı.
"93 yeni vakayla hasta sayısı 191'e ulaştı"
Fahrettin Koca, “61 yaşında erkek bir hastamızı kaybettik. Kendisine Allah’tan rahmet diliyorum. Bugün sonuçlanan testler, tedbirlerin çok zorunlu olduğunu gösteriyor. Tanı konulup tedavilerine başlanan 93 yeni vakamız var. Hasta sayımız 191’e ulaştı. Riskin önünü birlikte keselim” mesajını paylaştı.
Böylece Türkiye’de 89 yaşındaki erkek hastanın ardından ikinci ölüm vakası da 61 yaşında erkek hasta olarak kayda geçti. Vaka sayısı ise 24 saatte iki kat artış göstererek 191’e yükseldi.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çarşamba günü Çankaya Köşkü’nde kabine üyeleri ve ilgili devlet kurumları temsilcileriyle Corona virüsüyle mücadele için eşgüdüm toplantısı gerçekleştirdi. Toplantı 3 saat 50 dakika sürdü. Erdoğan'ın açıklama yaptığı Çankaya Köşkü'ndeki basın toplantısı salonunda kabine üyeleriyle yetkililer arasında birer koltuk boş bırakıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da konuşmasının virüse karşı gerekli tedbirleri anlattığı bölümünde salondaki oturma düzenini örnek gösterdi ancak o sırada en arka bölümdeki kameramanlar ile muhabirler yan yana duruyordu.
“Hiçbir şey eskisi gibi gitmeyecek”
Dünyadaki salgın tablosunu "her şeyi değiştirecek bir süreç" olarak değerlendiren Erdoğan, “Hiçbir şeyin artık eskisi gibi gitmediği ve gidemeyeceği açıkça ortadır. Küresel ekonomik, siyasi ve sosyal düzende köklü değişiklikler yaşanması muhtemel yeni bir döneme giriyoruz. Türkiye’nin, bu fotoğraf içinde avantajlı bir yerde durduğuna inanıyorum” dedi.
Erdoğan'dan Batı ülkelerine üstü kapalı eleştiri
AKP’nin iktidar olduğu dönemi kast ederek, Türkiye’nin kamu garantisiyle sağlık ve eğitim gibi toplumsal hizmetlerini sürdürdüğünü ve bu salgın sürecine Türkiye’nin en hazırlıklı şekilde yakalandığını söyleyen Erdoğan, Corona virüsü salgınıyla ilgili dünyadaki son durumu “Batı ülkeleri ise yıllarca tüm temel kamu hizmetlerini, görünüşte özel sektöre terk ederek, ama aslında başından savarak, vatandaşını adeta sahipsiz bırakmıştır. Daha düne kadar liberalizmin en hararetli savunucusu olan kimi Avrupa ülkeleri, bugün hastaneleri ve diğer kimi temel hizmet kurumlarını devletleştirmeye başladı. İnsan hakları savunuculuğunu kimseye bırakmayan kimi ülkelerin de, salgını kendi haline bırakarak, ‘ölen ölür, kalan sağlar ile devam ederiz’ anlayışıyla hareket ettiğini görüyoruz. Kriz derinleştikçe, bu tür tartışmalar da artacaktır” sözleriyle yorumladı.
Salgın sürecini arkasındaki derin arka planı ve belirsiz geleceği göz önünde bulundurarak değerlendirmek gerektiğini belirten Erdoğan, güçlü gelecek içinse genel başkanlığını yürüttüğü AKP’nin 2053 ve 2071 yıllarına yönelik vizyonuna bağlılık görüşünü yineledi.
Sosyal medyadaki tartışmalara “emniyet ve yargı” anımsatması
Türkiye’nin Çin’de Corona virüsü rahatsızlığının tespit edilmesi ardından Mart ayında ilk vaka görülmesine kadar geçen süreçte gün gün uyguladığı tedbirleri anlatan Erdoğan, Türkiye’nin İran gibi sınır komşusuyla da sınırları kapatma uygulamasını hayata geçirdiğini ve mevcut durumda 20 ülkeyle havayolu ulaşımını durdurduğunu anımsattı.
Erdoğan’ın, Türkiye’nin yaşadığı sıkıntılı süreçlerde yapılan eleştirileri “provokasyon” olarak değerlendirme yaklaşımını koruduğu da gözlendi. Erdoğan, “Ellerini ovuşturarak bu virüsün ülkemizi esir almasını bekleyen muhterislere aradıkları fırsatı vermeyeceğiz. Hem güvenlik güçlerimiz, hem adalet teşkilatımız, hem de milletimiz bu tür provokasyonlara karşı teyakkuz halindedir. Hep söylediğimiz gibi Türkiye’nin en büyük gücü birliğidir, beraberliğidir, kardeşliğidir. Allah’ın yardımı ve milletimizin desteğiyle, bu sıkıntılı süreci de, bırakınız tökezlemeyi veya yıkılmayı, daha da güçlenerek atlatacağımıza tüm kalbimle inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Kamu-özel sektör çalışanlarına el-yüz yıkama önerisi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İslam diniyle ilgili olaylardan örnekler verdiği konuşmasında henüz aşısı olmayan Covid-19 rahatsızlığından korunmak için bulaşmasını önlemek gerektiğini vurguladı. Türkiye açısından önümüzdeki 3 haftalık süreci kritik olarak işaret eden söyleyen Erdoğan, özetle, “Diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye'deki tedbirler de salgın riski kalkana kadar uygulanacaktır. Tedbirlere hep birlikte hassasiyetle riayet edersek, evde kalma süresini 3 haftayla sınırlı tutabiliriz. Bugün bize düşen görev, gereken her türlü tedbiri alarak takdiri Allah'a bırakmaktır. Sosyal mesafeyi ne kadar korur ve sosyal hareketliliği ne kadar azaltırsak, virüsün yayılma hızını, dolayısıyla yol açtığı tehdidi o derece düşürürüz" dedi.
Erdoğan, "Toplu ulaşım araçları ve kapalı mekânlar başta olmak üzere, insanların çok yakın mesafede bulundukları, ortak kullanıma açık her yer, virüsün potansiyel yayılma alanlarıdır. Herhangi bir şekilde virüse maruz kalmış tek bir kişinin, ikazları dinlemeyip, gereksiz yere dışarıda dolaşması halinde, gün içinde yüzlerce kişiye bunu bulaştırma ihtimali vardır. Mecburiyeti olmayan hiçbir vatandaşımız, tehdit ortadan kalkana kadar, evinden çıkmamalı, kimseyle temas etmemelidir. İşlerine giden vatandaşlarımız, mesai bitimiyle birlikte hemen evlerine dönmeli, kapıdan girer girmez de kimseyle temas etmeden ilk iş sabunla ellerini, yüzünü yıkamalıdır” diye konuştu.
“65 yaş üstü yaşlılarımıza kolonya ve maske dağıtacağız”
Hastalıktaki en önemli risk grubu olarak değerlendirilen yaşlılarla ilgili ise Bilim Kurulu’nun önerilerini uygulayacaklarını kaydeden Erdoğan, “Önce İstanbul ve Ankara’da başlatılacak bir çalışmayla, 65 yaş üzerindeki tüm yaşlılarımıza koruyucu maske ve kolonya dağıtacağız. Yalnız yaşayan 65 yaş üzeri insanlarımıza hep birlikte yardımcı olarak, süreci suhuletle geçirmelerini temin etmeliyiz. Kamu bankalarımız 76 yaş üzeri emeklilerimizin maaş ödemelerini, istelerse evlerinde yapacaklar. Huzurevlerimizdeki doktor sayısını da artırarak, yaşlılarımızın sağlığını daha yakından takip edeceğiz” açıklaması yaptı.
“Covid-19 rahatsızlığından en iyi korunma tedbiri, herkesin kendi kendine alacağı önlemlerdir. Hiç kimse bencilliği nedeniyle toplumun tümünü tehlikeye atma hakkına sahip değildir, mecburiyeti olmayan sokağa çıkmasın” diyen Erdoğan, günlük hayatı durdurma noktasına getirmiş bu salgın süreci nedeniyle ciddi ekonomik sonuçlar da olacağını söyledi.
100 milyar liralık "Ekonomik İstikrar Kalkanı"
Merkez Bankası’nın Salı günü itibariyle ihracatçılar açısından ana para ve faiz ödemeleriyle ilgili erteleme kararları aldığını anımsatan Erdoğan, Türkiye Bankalar Birliği’nin tavsiye kararları doğrultusunda tüm finans kuruluşlarınca “kredi geri çağırma, mevcut kredi limitini kullandırmama, fiyat artırma, teminat şartlarını zorlaştırma uygulamalarından özenle kaçınılmasını” istedi.
Bunun yanı sıra KOBİ’lerle bireysel kredi, taksit öteleme gibi taleplerine bankalarca olumlu yanıt verilmesi gerektiğini söyleyen Erdoğan, ayrıca Türk Hava Yolları’nın da krizden en çok etkilenen kuruluşlardan birisi olması nedeniyle destekleneceğini bildirdi.
“Ekonomik İstikrar Kalkanı adını verdiğimiz bir paketle, COVİD-19 salgınının etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak setini devreye alıyoruz” diyen Erdoğan'ın açıkladığı ekonomik tedbir paketinin maddeleri şu şekilde:
1- Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizayon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecek.
2- Konaklama vergisi Kasım ayına kadar uygulanmayacak.
3- Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenecek.
4- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilecek.
5- COVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelenecek ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlanacak.
6- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecek.
7- Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçları, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecek.
8- Kredi Garanti Fonu limiti 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkarılacak. Kredilerde öncelik gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecek.
9- Vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketlerinin devreye alınması teşvik edilecek.
10- 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktar yüzde 80’den yüzde 90’a çıkarılacak, asgari peşinat yüzde 10’a düşürülecek.
11- Virüs etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlanacak.
12- Asgari ücret desteği devam edecek. 1
3- Mevzuattaki esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirilecek.
14- Kısa Çalışma Ödeneği devreye alınacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyeti azaltmış olacak.
15- En düşük emekli maaşı 1.500 liraya yükseltilecek.
16- Emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecek. Emeklilerin maaş promosyon ödemeleri de, şubelere gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılacak.
17- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak ayrılacak.
18- İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkarılacak.
19- Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılar için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı devreye alınacak.
