Eski Maliye Bakanı Rishi Sunak, Boris Johnson'ın yerine Muhafazakar Parti lideri ve İngiltere Başbakanı olacak kişiyi seçmek için yapılan ilk oylamada, muhafazakar milletvekillerinden en büyük desteği aldı. İki rakibi ise elendi.
Geçen hafta Maliye Bakanlığı görevinden istifa ederek Johnson'ın düşüşünü hızlandıran Sunak, partinin 358 milletvekilinden 88'inin desteğini aldı. Ticaret Bakanı Penny Mordaunt 67 oyla ikinci, Dışişleri Bakanı Liz Truss ise 50 oyla üçüncü oldu.
Geçen hafta Sunak'tan Maliye Bakanlığı görevini devralan Nadhim Zahawi ve eski Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, gerekli en az 30 oyu alamadıkları için elendiler ve dün adaylıktan çekilen diğer üç adaya katıldılar.
Eski Eşitlik Bakanı Kemi Badenoch, Başsavcı Suella Braverman ve Parlamento Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Tom Tugendhat'ın aralarında bulunduğu kalan adaylar yarın ikinci tur oylamadan geçecek.
Muhafazakar milletvekilleri arasında yapılacak oylamalarda her seferinde en az oyu alan aday elenerek 21 Temmuz'a kadar son iki aday belirlenecek. Yeni lider daha sonra ülke genelindeki 200 bin Muhafazakar Parti üyesi tarafından bu iki aday arasından seçilecek ve 5 Eylül'de açıklanacak.
Sunak meslektaşları arasında en popüler aday olsa da anket şirketi YouGov'un yaklaşık 900 parti üyesiyle yaptığı bir yoklamaya göre Ticaret Bakanı Penny Mordaunt, ikinci turda diğer adayları geride bırakarak favori oldu.
Mordaunt, neredeyse tüm rakiplerine karşı kötü bir performans sergileyen Sunak'a karşı büyük bir üstünlük sağladı ve şu anda bahisçilerin favorisi.
Ancak kazanan kim olursa olsun, Johnson'ın COVID-19 kurallarını ihlal etmesinden, cinsel suistimal iddialarından haberdar olmasına rağmen bir milletvekilini hükümete atamasına kadar bir dizi skandalla zedelenen kamu güvenini yeniden inşa etmek zorunda kalacak.
İngiltere ekonomisi yükselen enflasyon, yüksek borç ve düşük büyüme ile karşı karşıya; halk yıllardır mali durumları üzerindeki en sıkı baskıyla boğuşuyor. Tüm bunlar, Ukrayna'daki savaşın şiddetlendirdiği ve yakıt fiyatlarının yükselmesine neden olan enerji sıkıntısı ile şiddetleniyor.
Yarışma kızıştıkça, rakip kampların karşılıklı atışmaları ve bazılarının bir dizi dikkat çekici vergi indirimi vaatleri de giderek daha kırılgan bir hal alıyor.
Sunak, daha fazla harcama ve daha düşük vergi teklifinin inandırıcı olmadığını söyleyerek, "masal değil" dürüstlük sunduğunu söyledi.
Elenen Nadhim Zahawi, kişisel mali durumu nedeniyle karalandığını söylüyor. Johnson'a şiddetle sadık olan ve şimdi Truss'ı destekleyen Kültür Bakanı Nadine Dorries de Sunak'ın ekibini, "Liz'i Durdur" stratejisinin bir parçası olarak "kirli hileler" yapmakla suçladı.
Brexit fırsatlarından sorumlu bakan Jacob Rees-Mogg bugün haber kanalı Sky News'a yaptığı açıklamada Sunak'ı, Boris Johnson'a karşı davranışı ve sadakatsizliği nedeniyle, destekleyemeyeceğini söyledi.
2019'un Aralık ayında büyük bir çoğunluk kazanan Boris Johnson, geçen hafta bakanların istifaları ve Muhafazakar Parti milletvekillerinin açık isyanı sonrasında istifa edeceğini açıkladı.
Johnson'ın halefleri, onun aksine dürüstlük ve güvenilirlik sunacaklarını vurguladılar; ancak Johnson'ı neden bu kadar uzun süre destekledikleri gibi parti içinden sorularla da karşı karşıyalar. Sunak da Johnson gibi COVID izolasyonlarını ihlal ettiği için para cezasına çarptırılmıştı.
Muhaliflerse adayların, halkın karşı karşıya olduğu hayat pahalılığı krizine değinmeden vergi indirimleri ve ekstra savunma harcamalarından bahsederek sadece iktidar partisinin sağ kanadının desteğini kazanmaya odaklandıklarını savunuyor.
Muhafazakarlar kendi aralarında tartışırken anketler ayrıca, partinin birkaç yıl içinde seçim planlanmamasına rağmen ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin önemli ölçüde gerisinde kaldıklarını gösteriyor.
"Seçimi kazanmak için en iyi şansınız benim. İşçi Partisi'nin korktuğu aday benim" diyen Ticaret Bakanı Penny Mordaunt da kampanyasını resmen başlattı.
Mordaunt, halkın gerçekten düşük vergi, devletin küçülmesi ve kişisel sorumluluk gibi "eski güzel şeyleri" istediğini söyledi.
Tüm bu vaatler arasında, kamu maliyesini bağımsız olarak izleyen Bütçe Sorumluluğu Ofisi'nin (OBR) yönetim kurulu üyesi Andy King ise bir parlamento komisyonundaki açıklamasında, mali sürdürülebilirliği korumak için vergilerin artması ya da harcamaların kısılması gerektiğini söyledi.
Hükümet ayrıca muhalefetteki İşçi Partisi'nin güven oylaması girişimini engellemesinin ardından gelecek hafta başında, kazanmaya kesin gözüyle baktığı bir güven oylaması yapacağını açıkladı.
