Başkan Barack Obama, 31 Ağustos günü Irak savaşı hakkında bir konuşma yapacak. Obama, daha önceki konuşmalarında 31 Ağustos gününü Irak’taki Amerikan muharip güçlerin tamamının çekileceği gün olarak belirlemişti. Yaklaşık 50 bin kişilik muharip olmayan Amerikan birliğiyse 2011 yılı sonuna kadar Irak’ta kalacak. Amerikan askerlerinin çekilmesi Washington’un Irak politikasının artık askeri değil diplomatik odaklı olacağının bir işareti sayılıyor. Ancak Irak’ta hala yeni hükümetin kurulamadığına ve şiddetin giderek arttığına dikkati çeken uzmanlar, diplomasinin yeterli olup-olmayacağını sorguluyor.
Başkan Barack Obama, Irak’a istikrar getirmek için Amerika’nın artık askeri değil diplomatik yolları tercih edeceğini söylüyor. Amerika’nın dünyadaki en büyük büyükelçiliğini Bağdat’ta açması bir tesadüf değil. Washington şimdi dört kentte daha konsolosluk açmayı planlıyor. Amerikalı diplomatlar, kuzeyde, Erbil’de, Kürt-Arap gerginliğini en düşük düzeyde tutmak için çaba harcarken, güneyde, Basra’da, Amerikan şirketlerinin Iraklı firmalarla iş yapmasını kolaylaştırmaya çalışacak.
Amerika Barış Enstitüsü Irak Programı Başkanı Manal Ömer, binlerce Amerikan askerinin bu ay ülkeyi terk ettiğine dikkat çekerek, halkın bundan sonra ne olacağını merakla beklediğini söylüyor: “Obama’nın ne söylediğinin farkındalar, ama askerler çekilirken, Başkan’ın bu sözlerinin gerçekten bir anlamı ve gücü olup-olmadığını sorguluyorlar. Iraklılar’ın aklındaki soru, Amerikalılar’ın onları yalnız bırakıp-bırakmayacağı.“
Irak’ta tutulan yaklaşık 50 bin kişilik Amerikan birlikleri, terörle mücadele, Irak güvenlik güçlerinin eğitimi ve ülkedeki Amerikan vatandaşlarının can güvenliğinin sağlanması üzerinde yoğunlaşacak. 2011 sonunda ise askerlerin tamamı çekilecek. Ancak Irak’taki Amerikan kuvvetlerinin komutanı Orgeneral Ray Odierno, bazı askerlerin bu tarihten sonra da ülkede kalmaya devam edeceğini söylüyor.
Brookings Enstitüsü uzmanı Kenneth Pollack bazı Iraklılar’ın da Amerikan askerlerinin kalmasını istediğini belirtiyor: “Askerlerin, Irak’taki gelişmeler dikkate alınmadan çekildiği yolunda bir hava hakim. Iraklılar bundan rahatsız ve korkuyorlar. Şu anda her Iraklı Amerikan askerlerinin çekilmesini istiyor, ama aynı zamanda bundan çok korkuyor.“
Mart ayından bu yana hükümetin hala kurulamamış olması Amerika’nın işini daha da zorlaştırıyor. Başbakan Nuri El Maliki ve eski Başbakan İyad Allawi iktidarı paylaşamıyor. Allawi’nin partisi iki sandalye farkla 7 Mart seçimlerini önde bitirmişti. Bir süre önce Iraklı liderlerle görüşen Kenneth Pollack, durumun kısa vadede değişmeyeceğini düşünüyor: “Kilit liderler seçimlerin kendilerine hükümeti kurma yetkisi verdiğini düşünüyor. Ama hiç kimse kimin gerçekten bu hakkı elde ettiği, bu sorunu nasıl çözmek gerektiği üzerinde anlaşamıyor.”
Manal Ömer’e göre, Amerika halkın temel ihtiyaçlarını karşılayarak destek toplayacak: “Halk sıkıntı içinde yaşamaktan bıkmış durumda. Hala elektrik ve suyun kesilmesi gibi sorunlar yaşanmasına şaşırıyor ve bu sorunların neden hala çözülemediği sorusuna Amerika’dan cevap bekliyor. Irak halkı durumun düzelmeye başladığını görürse Amerika’ya büyük destek verecektir.”
2011 Ekim ayında Amerika Dışişleri Bakanlığı Iraklı polislerin eğitilmesi görevini üstlenecek. Bunun için de Bakanlığın Kongre üyelerini askeri operasyonlar yerine diplomasiye daha fazla para harcama konusunda ikna etmesi gerekiyor.
