IŞİD, Türkiye-Suriye sınırında kilit öneme sahip Tel Abyad’da varlığını sürdürmeye çalışırken, örgütün Kürt savaşçılar ve Amerikan hava saldırıları karşısında dağılmaya başladığı iddia ediliyor.
Amerika Savunma Bakanlığı yetkilileri Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) askeri kanadı YPG’nin kenti ele geçirdiği iddialarının tam olarak gerçeği yansıtmadığını söylese de, kentin dışındaki son taarruzların önemli olduğunu ve savaşın dengesini değiştirebileceğini belirtti.
Pentagon Sözcüsü Albay Steve Warren, bölgede IŞİD güçlerinin dağıldığını ve karşılarında gördükleri güçlerle savaşmak istemediklerini belirtti.
Savunma ve istihbarat yetkilileri Tel Abyad’ın uzun bir süredir IŞİD için önemli bir geçiş noktası olduğunu ve örgütün başkenti Rakka’ya giden bir ikmal hattı oluşturduğunu söylüyor.
Yetkililer, Tel Abyad’ın aynı zamanda yabancı savaşçılar için önemli bir geçiş noktası olduğunu ve grubun önceki kayıplarını yeni gelenlerle telafi ettiğini belirtiyor. ABD ve koalisyon hava saldırıları, örgütün 10 bin kadar militan kaybetmesine yol açtı.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan bir istihbarat yetkilisi IŞİD’in Kürt güçlerinin ilerlemesini engellemesini engelleyememesinin ya da bu konuda isteksiz davranmasının koalisyon saldırılarının etkisini ortaya koyduğunu söyledi.
Yetkili aynı zamanda Tel Abyad’daki sorunların örgütün yenilmezlik zırhına zarar vereceğini de ekledi.
Pentagon, Tel Abyad’ın Kürtler tarafından ele geçirilmesinin örgüt için önemli bir ikmal yolunun kapanması anlamına geleceğini açıkladı. Ancak, açıklamada örgütün farklı ikmal yollarına da sahip olduğu da eklendi.
Buna rağmen Albay Warren Kürtler’in ilerlemesinin koalisyonu IŞİD’in Suriye’deki operasyonlarını sonlandırmaya bir adım daha yaklaştırdığını söyledi.
Warren, durumun güçlü hava saldırılarının deneyimli ve eğitimli karar kuvvetleri ile birleştiğinde neler yapabileceğini ortaya koyduğunu söyledi.
Kürtler’in ve diğer muhaliflerin Tel Abyad’a yaklaştığı operasyon kapsamında koalisyon güçleri pazartesi günü beş hava saldırısı gerçekleştirdi ve beş IŞİD taktik birliğini ve üç IŞİD aracını vurdu.
ABD savunma yetkilileri, Tel Abyad’da çatışmaların sürmesine rağmen Kürtler’in ve diğer muhaliflerin kazandığı ivmenin Amerika’nın stratejisinin sonuç verdiğini ortaya koyduğunu düşünüyor. Bundan önce koalisyon, kamuoyunda çok tartışılan IŞİD’in Ramadi’yi ele geçirmesi gibi olaylarda eleştirilere maruz kalmıştı.
Sabırlı ve yoğun biçimde çalıştıklarını söyleyen Warren bu hafta başarıya ulaştıklarını söyledi ve Irak güçlerinin de Beyci ve yakınındaki petrol rafinerisini ele geçirme konusunda ilerleme kaydettiğini belirtti.
Buna rağmen yetkililer endişelenmek için nedenlerin sona ermediğini söylüyor. Türk yetkililer, Kürt güçlerinin Suriye’nin kuzeyinde etnik temizlik yaptığını iddia ediyor.
Amerikalı yetkililer bu iddiaların doğru olması durumunda kabul edilemeyeceğini ancak henüz doğrulanmadıklarını söylüyor.
Aynı zamanda IŞİD’in baskılar altında çatlamaya başlayıp başlamadığı ya da liderlerinin başka hedeflere öncelik verip vermediği gibi sorular da var.
Ortadoğu Forumu düşünce kuruluşundan Ayman Cevat el Tamimi, grubun Ramadi’yi almasından önceki haftalarda IŞİD lideri Ebu Bekir el Bağdadi’nin Suriye’de halka kendilerine destek çağrısı yaptığını söylüyor.
Amerika’nın Sesi’yle Skype aracılığıyla konuşan Tamimi IŞİD’in yoğun bir savaşı sürdürecek sınırsız askeri kaynaklara sahip olmadığına dikkat çekiyor.
Örgütün amaçları konusunda seçici davranmak zorunda kalacağını söyleyen uzman, belli bir cepheye yönelmesinin diğer cepheleri zayıf bırakması anlamına gelebileceğini belirtiyor. Tamimi bu nedenle IŞİD’in bazı bölgelerde sadece cepheyi tutup düşmanın ilerlemesini engellemeye çalışmakla yetineceğini düşünüyor.
Amerikalı savunma ve istihbarat yetkilileri IŞİD’in dirençli bir örgüt olduğunu ve bir cephedeki mağlubiyetten sonra toparlanıp başka bir yerde sorun çıkardığını söylüyor.
10 bin kadar olduğu tahmin edilen kayıp bile IŞİD için savaşan toplam sayıyı etkilemiş benzemiyor. Toplam savaşçı sayısı 22 ile 32 bin arasında.
Bir diğer kilit sorun da Kürt savaşçıların ve diğer muhaliflerin IŞİD’le mücadelede hangi noktaya kadar savaşmaya hazır oldukları.
Amerikan İlerleme Merkezi’nden Brian Katulis, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’ne ya da Suriye’deki Kürtler’e bakıldığında elde ettikleri başarılarda önemli bir unsurun motivasyon olduğunu belirtiyor.
Savunma yetkilileri aynı zamanda IŞİD’i tam bir mağlubiyete uğratacak, birden fazla cephede savaşabilecek uyumlu bir kara kuvvetinin olmadığına ve böyle bir gücü oluşturmanın 10 sene sürebileceğine dikkati çekiyor.
Konuyla ilgili konuşan Savaş Araştırmaları Enstitüsü’nden Harleen Gambhir bölgesel bir güç eksikliğine dikkati çekti.
Amerika bu nedenle bazıları oldukça becerikli olan farklı güçlerle işbirliği yapıyor. Ancak bunlar da büyük ölçüde kendi çıkarlarına göre hareket ederek IŞİD’e serbest hareket alanları bırakıyor.
Demokrasileri Savunma Vakfı’ndan Bill Roggio, meselenin orduların ya da halkların IŞİD’i yenip yenemeyeceği değil, ülkelerde bu konuda ulusal irade bulunup bulunmadığı olduğunu söylüyor. Birçok ülkenin IŞİD’e öldürücü darbeyi indirecek gücü olduğunu söyleyen uzman, ancak bu ülkelerin güçlerini kullanmak istemediğini belirtiyor.
