Askeri uzmanlar IŞİD’in 2015 Mayıs’ından bu yana Irak ve Suriye’de toprak kaybettiğine dikkat çekiyor.
Ancak Amerika’nın yerel güçlere yardım ve hava desteği, örgütün ilan ettiği halifeliğe ve konvansiyonel güçlerine darbe vursa da, bazı uzmanlar terör örgütünün tamamen yenilmesi için daha karmaşık bir savaşa gereksinim olabileceğini belirtiyor.
İsminin açıklanmasını istemeyen Amerikalı bir askeri yetkili, örgütün içinde dış operasyonlara katılan kişilerin sayısında artış tespit ettiklerini söyledi. Yetkili, örgüt hiyerarşisinde de değişimler olduğunu belirtti.
Askeri uzman, örgütün Batı’da terör saldırılarına teşvik etmek yerine, bu saldırıları daha geleneksel emir-komuta zinciri içinde düzenlemeye yöneldiğini belirtti.
Bu konudaki endişelerin artmasıyla, örgütün dış operasyonlarını planlayan militanlar Amerika önderliğindeki koalisyonunun hava saldırılarının hedefi haline geldi.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’na göre Aralık ayında hava saldırılarıyla öldürülen 10 IŞİD liderinin 5’i, Irak ve Suriye dışında terör eylemleri planlıyordu. Bu kişilerden, Abdülkadir Hakim ve Şeref el Mudan, Kasım ayında Paris’te 130 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırılarda rol oynamıştı.
Doğal Kararlılık Operasyonu sözcüsü Albay Steve Warren, Hakim’in sahte kimlik düzenleme uzmanı olduğunu ve Paris’teki terörağıyla ilişkisi olduğunu, Mudan’ın ise Paris hücresinin lideri Abdülhamit Abaud ile doğrudan iletişim içinde olduğunu belirtti. Warren, Mudan’ın Batı’ya yönelik yeni saldırıların hazırlığı içinde olduğunu da ekledi.
Örgütün hangi noktada taktik değişikliği yaptığı tam olarak bilinmese de uzun süredir Batı’ya ve Batı hedeflerine saldırmak istediği biliniyor.
Bazı yetkililer ve uzmanlar, örgütün dışa yönelmesinin altında, Irak ve Suriye’de toprak kazanımlarının yattığını düşünüyor. Örgüt, artan kaynaklarını Batı’yı hedef almaya ayırmış olabilir.
Bazıları ise bu değişikliğin altında aksine IŞİD’in arazideki kayıplarının yattığını düşünüyor.
Demokrasileri Koruma Vakfı’dan terör uzmanı Daveed Gartenstein-Ross, örgütün büyük zarar gördüğünü ve gelişmelerin aleyhlerine olduğunu söylüyor.
Uzman, IŞİD’in yeni koşullara adapte olmak için strateji değişikliklerini sürdüreceğini, önemli olanın kayıpların adaptasyonu olanaksız kılacak hale gelmesi olduğunu düşünüyor. Gartenstein-Ross bu durumu yüksek olasılık olarak görüyor.
Ancak istihbarata uzmanları IŞİD’in hayatta kalmanın yollarını bulmasından endişe duyuyor. Osama Bin Ladin liderliğindeki El Kaide ile ilgili yaşananlar onlar için bir ders niteliğinde.
Amerika’nın Sesi’yle görüşen bir terörle mücadele uzmanı, dış saldırıları planlamadan sorumlu IŞİD üyelerinin öldürülmesinin, IŞİD’in, El Kaide’de olduğu gibi saldırıların en üst yetkililer tarafından hazırlanması modeline bağlı olmadığını ortaya koyduğunu belirtti.
IŞİD, daha esnek bir emir-komuta yaklaşımını başarıyla uyguluyor. Örgüt Paris saldırısını planlamak için, yabancı bir militan ve ona benzer düşüncelere sahip kişileri kullandı.
Terörle mücadele yetkilisi, IŞİD’in internetteki propaganda sorumlularının ilham verme ve yön verme arasındaki ayrımı zaman zaman ortadan kaldırdığını belirtti.
Ancak uzmanlar bu ayrımın yok olmasının, gruba halifelik ve terör örgütü ayrımı noktasında zarar verebileceğini düşünüyor.
Gartenstein-Ross, örgütün hilafetini ilan ederek meşruiyetini halifeye bağladığını, bu nedenle 2016’da halifeliğin işlemez hale gelmesi durumunda bunu açıklamada zorlanabileceklerini belirtiyor.
Ancak Amerikalı askeri yetkililer halifeliğin sona erdirilmesinin IŞİD’in sonu anlamına gelip-gelmeyeceği konusunda temkinli.
İsmini açıklamak istemeyen bir yetkili, ikisini ayırmanın zor olduğunu, bir örgüt olduğu kadar, radikal İslam fikriyle de mücadele etmek gerektiğini söyledi.
Doğal Kararlılık Operasyonu’ndan bir yetkili, IŞİD askeri olarak yenileneceğini ancak ideolojik olarak yenilmesinin Irak’ta siyasi birliğe ve Suriye’deki iç savaşın sonlanmasına bağlı olduğunu ifade etti.