Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, Washington’da katılacağı Nükleer Güvenlik Zirvesi sırasında ABD Başkanı Barack Obama ile ikili resmi görüşmede bulunma talebi geri çevrildi. Başkan Obama, Maryland Eyaleti’nde Türk finansmanı ile inşa edilen Cami ve Diyanet Merkezi’nin açılışına da katılmayacak.
ABD eski Dışişleri Bakanlığı görevlisi Ortadoğu uzmanı Alan Makovsky, kısa bir süre önce Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkenti’nde “istenmeyen misafir” olduğunu dile getirmişti. Etkili “Wall Street Journal”gazetesi, Barack Obama’nın, Tayyip Erdoğan’ın “yüze yüze görüşme” talebini geri çevirdiğini yazdı. Gazete, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı “Washington’da soğuk bir karşılamanın beklediğini” belirtti.
Belki Biden
Haberini, üst-düzeyli Amerikalı yetkililere dayandıran gazete, Tayyip Erdoğan’ın, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile görüşme ihtimaline yer verdi. Bu yetkililer, bu durumun “Erdoğan dışlanıyor” şeklinde görülmemesini ifade etiler. ABD yetkilileri, iki liderin, geçen Kasım ayında Antalya’daki G-20 Zirvesi’nde yüz yüze ve Şubat’ta da telefonla görüştüklerini hatırlattı.
Washington’daki toplantıya 51 ülkeden heyetlerin gelmesi beklenirken, Obama, sadece Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ile ikili görüşme yapacak.
Tayyip Erdoğan, Mayıs 2013’te Washington’a yaptığı ziyarette, Amerika Başkanı Obama neredeyse bütün gününü Türk konuğu ile görüşmeler yaparak geçirmişti. ABD Başkanı, Erdoğan için akşam yemeği de vermişti. Gözlemciler, aradan geçen üç yılda gelinen noktanın, iki ülke arasında yaşanan sorunların “ne denli ciddi” olduğuna işaret ediyorlar.
Aylarca uğraşıldı ama
Wall Street Journal gazetesi, Ankara’nın, Obama-Erdoğan görüşmesi için aylarca çalıştığını belirtti. Erdoğan’ın, özellikle Cami açılışını Başkan Obama ile birlikte yapmayı çok arzuladığı biliniyor. Beyaz Saray Yönetimi, Ankara’nın çözüm sürecine geri dönmesini istiyor. Washington, Türkiye’de “resmi görüşlerden farklı” olan seslerin üzerine sertlikle gidilmesine, basın ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına tepki gösteriyor ve resmi sözcüleri aracılığıyla bunu dünyaya duyuruyor. ABD Başkan Yardımcısı Biden, son Türkiye ziyaretinde, Washington’un basın ve ifade özgürlüğü ile ilgili kaygılarını açıkça dile getirmişti. Ankara ile ABD arasında, ayrıca, İslamcı terör örgütü IŞİD ile mücadele ve Suriye’de bu terörist grup ile savaşan Kürt gruplardan kaynaklanan “ciddi” sorunlar bulunuyor.
Kişisel ihtirasları için
Gazete’ye konuşan Amerika İlerleme Merkezi (CAP) uzmanı Max Hoffman, Beyaz Saray’ın, Erdoğan’ın “iyi karşılanmış görünmesini” istemediğini ileri sürdü. Max Hoffman, Washington’da, Tayyip Erdoğan’ın otoriterleşmesi, basın ve medya üzerindeki baskılar konularında görüş birliği bulunduğunu söyledi. Max Hoffman, görüş birliğinin, Tayyip Erdoğan’ın Türk demokrasisini kendi kişisel ihtirasları için yozlaştırdığı yönünde olduğunu savundu.
Erdoğan’ın “Cumhurbaşkanı” olarak yetkilerinin artırılmasını ve “Türk tipi” diye adlandırılan bir sisteme geçilmesini istediği biliniyor. İktidar partisi AKP yetkilileri, Türkiye’de bu konuda bu yıl bir referandum yapılacağının sinyallerini veriyor.
