ANKARA - Muhalefetteki Millet İttifakını oluşturan partilerin liderleri, Cumhurbaşkanlığı adayını belirleme ve ilan etme konusunda karar almak üzere bugün biraraya geldi. Toplantının ardından parti genel başkanlarının imzasıyla yayınlanan ortak açıklamada cumhurbaşkanı adayı ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak bir anlayışa varıldığı ve nihai açıklamanın 6 Mart'ta yapılacağı belirtildi.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu'nun evsahipliğindeki toplantıya CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Demokrat Parti Lideri Gültekin Uysal, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan ve Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu katıldı.
Yayınlanan ortak açıklamada "Millet İttifakını oluşturan siyasi partilerin genel başkanları olarak 28. Dönem TBMM ve 13. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ortak Cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak bir anlayışa ulaşmış bulunuyoruz. Genel başkanların partilerinin yetkili kurullarını bilgilendirmeleri sonrası nihai açıklamayı 6 Mart 2023 tarihinde kamuoyu ile paylaşmak üzere Saadet Partisi’nin ev sahipliğinde tekrar bir araya geleceğiz" denildi.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu toplantının ardından paylaştığı Twitter mesajında, "Ortak bir anlayışla mutabakata vardığımız değerli genel başkanların her birine teşekkür ediyorum" ifadesini kullandı.
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan da, "Ülkemiz için hayırlı olsun. Toplantımıza ev sahipliği yapan Sayın @T_Karamollaoglu başta olmak üzere tüm genel başkanlara teşekkür ediyorum" açıklamasını yaptı
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, "Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, ortak Cumhurbaşkanı adayımız ve geçiş süreci yol haritası konusunda ortak anlayışa ulaştık. Bu süreci ilk günden bugüne büyük bir gayretle yürüten başta evsahibimiz Sn. @T_Karamollaoglu
olmak üzere tüm genel başkanlara teşekkür ediyorum" dedi.
Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal da, "Aziz Memleketimizde her bir vatandaşımız için huzuru, refahı, adalet ve demokrasiyi üretme kararlılığı, 'devlet' olma bilinci ve kazanmak inancı ile ortak bir iradeye sahibiz" ifadesini kullandı.
Kılıçdaroğlu Sol Parti ve TİP ile görüşecek
Bu arada CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise bugünkü liderler toplantısından sonra kısa süreyle CHP Genel Merkezi'nde bazı yardımcılarıyla görüşme yaptı. Daha sonra Kılıçdaroğlu'nun evine geçtiği ve "rahat olduğu" bilgisi aktarıldı. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, yarın ise Sol Parti Başkanlar Kurulu üyesi Önder İşleyen ve sonra da Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş ile görüşecek. TİP Genel Başkanı Erkan Baş, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, "Bu görüşme, altılı masa toplantısı öncesinde CHP tarafınca deprem süreci gerekçesiyle talep edildi" bilgisini verdi. Baş, "Henüz HDP ile birlikte yürüttüğünüz Üçüncü İttifak olarak aday açıklaması yapmadınız. Kılıçdaroğlu ile muhalefetçe ortak aday gösterilmesi konusunu görüşebilir misiniz?" sorusu üzerine "Elbette siyaset üzerine konuşacağımız için bu konuyu da konuşabiliriz. Ancak görüşme talebi deprem sürecini konuşmak üzere CHP tarafınca bize iletildi" dedi.
Kılıçdaroğlu'nun adaylığı masadaydı
Son olarak 26 Şubat’ta parti yönetimi, teşkilatı ve milletvekillerince aday olması gerektiği görüşü ağırlık kazanan, “CHP adına aday belirlemede tam yetkili” olduğu vurgulanan Kemal Kılıçdaroğlu’nun kendi adaylığı da masadaydı.
İYİ Parti lideri Akşener’in ise parti yönetimi, danışmanları ve milletvekilleriyle yaptığı toplantılar uyarınca altılı masada başka isimlerle ilgili görüşlerini dile getireceği öne sürülmüştü.
İYİ Parti içerisinde Kılıçdaroğlu’nun adaylığına yönelik eleştirileri dün akşamki Genel İdare Kurulu toplantısında yeniden dinlediği belirtilen Akşener’in, kendi partisindeki görüşleri ve Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili bazı kamuoyu araştırmalarını bugün liderler masasına getireceği iddia edilmişti.
Akşener’in yine CHP’li olan Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş ile İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun isimlerini masada yeniden gündeme getireceği ileri sürülmüştü. Buna karşı Kılıçdaroğlu ise, defalarca Yavaş ve İmamoğlu’nun 2919’de seçilmiş oldukları belediye başkanlıkları görevini yerine getireceklerini söylemişti. Bu noktada “Sürpriz aday olabilir mi?” sorusu gündeme getirilmekle birlikte Ankara kulislerinde “sürpriz” seçeneğine pek ihtimal verilmiyor.
Günün sonunda Kılıçdaroğlu bugün adayı belirleyeceklerini ancak açıklamayabileceklerini söylemişti.
Altılı masada aday ismi kesinleştirse bunun artık kamuoyundan gizlenemeyeceği, basına sızacağı ve özellikle CHP ile İYİ Parti arasındaki gerilimi tırmandıracak yeni bir süreç yaşanmaması için açıklanması gerektiği görüşü de mevcuttu.
Akşener partisinin yetkilileri ve danışmanlarıyla toplandı
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, saat 22.30 itibariyle bugünkü altılı masadaki görüşmeleri konuşmak üzere partisinin yetkilileri ve danışmanlarıyla toplandı.
Toplantıdan önce İYİ Parti Grup Başkanı İsmail Tatlıoğlu, gazetecilere kısa bir açıklama yaptı ve özellikle "Türkiye için ne iyi ise Türkiye'nin bu tek adamı sisteminden çıkması için ne uygunsa onu yapacağız. Milletimiz için çok iyi olacak. Yolu millete çıkmayacak hiçbir şeyde olmayız" mesajını verdi.
Tatlıoğlu, İYİ Parti'nin kuruluşundan itibaren parti mekanizmalarını işleyerek karar aldığını belirterek, bu gece de Akşener'in kendisiyle altılı masa toplantısına İlişkin bilgi paylaşımı yapacağını söyledi. İlkeli siyaset yaptıklarını belirten ve "Kollektif karar alıyoruz. Hep de iyi sonuç çıktı" diyen Tatlıoğlu, adayın kim olduğu konusunda "İsmi konuşmadık" açıklaması yaptı.
Millet İttifakı'nda kriz olduğu iddiasıyla ilgili ise "Hayır" diyen ve böyle bir yorum yapılamayacağını söyleyen Tatlıoğlu, Ümit Dikbayır'ın sildiği tweetiyle ilgili ise "Bunlar kişisel tavırlar" ifadesini kullandı.
Ümit Dikbayır ise, "Millet beşten büyüktür" tweetini silmesiyle ilgili konuşmayacağını söyledi.
Liderler “ortak aday” için defalarca kamuoyuna söz verdi
“Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” noktasında birleşen liderler ikili temasları dışında “altılı masa” şeklindeki görüşmeleri de 12 Şubat 2022’de başlatmıştı. Liderler, muhalefetteki altı siyasi parti arasındaki işbirliğini 26 Ocak’ta resmen “Millet İttifakı” olarak adlandırmaya karar vermişti.
Liderler, o gün kamuoyuna “Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı parlamenter sisteme inanmış, temel hak ve özgürlüklerin yanında, demokrasi aşıklarının adayı olacaktır. Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı, ‘Yeter! Söz Milletindir’ diyen Millet İttifakı’nın adayı olacaktır” sözünü yinelemişti.
Hemen ardından 30 Ocak’ta altı siyasi parti ortak seçim beyannamesi niteliğindeki Ortak Politikalar Metni’ni kamuoyuna tanıtmış, bu aşamada kamuoyuna artık Millet İttifakı adına bu seçim ortak politikaları hayata geçirmekle yükümlü olacak ortak Cumhurbaşkanı adayını belirleme aşamasına geçildiği ifade edilmişti.
Deprem sonrasında liderler toplantısı ertelendi
Normal koşullarda 13 Şubat’ta altılı masa toplantısıyla aday üzerine görüşme yapılması öngörülüyordu ancak tüm Türkiye’yi derinden etkileyen 6 Şubat depremi ve artçılarıyla liderler buluşması ertelendi. Günlerce deprem bölgesinde, sahada ayrı ayrı temaslar yürüttükten sonra altı lider, sadece depremi ve yıkımı görüşmek üzere 18 Şubat’ta kısa bir toplantı yaptı.
Bugün ise altı siyasi parti tarafından ortak çalışmaları sunmak üzere düzenlenen tanıtım toplantıları dışında liderler 13’ncü kez altılı masa buluşması için biraraya geldi. Liderler, geçtiğimiz yıl 24 Nisan günkü buluşmaları sonrasında ilk kez “ortak Cumhurbaşkanı adayı” ile ilgili kamuoyuna “Nasıl bir kişi aday gösterilecek?” açıklaması yapmıştı.
Buna göre liderler “Uzlaşmacı, özgürlükçü, demokratik değerleri içselleştirmiş, milletimizin tamamını kucaklayan, siyasi ahlak ilkelerini benimseyen, liyakat sahibi bir aday belirleyeceğiz” sözü verdi. Bu ilk açıklamanın ardından her altılı masa toplantısı sonrasında liderler, “demokrasi aşıkları” temsilcisi olacak ortak Cumhurbaşkanı adayı çıkarma ve böylece Cumhurbaşkanlığı’nı dolayısıyla iktidarı kazanma vaadinde bulundu.
CHP-İYİ Parti gerilimi
Millet İttifakı, ortak Cumhurbaşkanı adayı konusunda altı siyasi parti liderinin birlikte karar alacağını sıkça ifade etse de Meclis’te grup sahibi CHP ve İYİ Parti’nin belirleyici rolüne hep dikkat çekildi. Bu kapsamda öncelikle CHP lideri Kılıçdaroğlu ile İYİ Parti lideri Akşener’in uzlaşması gerektiği vurgulanmasına rağmen İYİ Parti’nin “kamuoyu araştırmaları uyarınca aday belirlenmesi” ve “kazanacak aday şartı” yaklaşımını koruduğu görüldü.
Kılıçdaroğlu ve Akşener’in hafta başında ikili buluşmasıyla bugünkü altılı masa toplantısı öncesinde ortak aday sorununa çözüm getirilmesi bekleniyordu. Ancak Kılıçdaroğlu’nun kurmaylarına “iyi geçti” yorumunu paylaşmakla yetindiği ikili görüşme sonrasında İYİ Parti tarafında ise “CHP yönetimince aday dayatma yapılıyor” tepkisi sürdü.
Ortak Cumhurbaşkanı adayı konusunda sıklıkla “kazanacak aday” gösterilmesi gerektiği yönünde görüşlerini paylaşan İYİ Parti kurmayları, Kılıçdaroğlu’na yönelik “Millet İttifakı’nı seçeneksizliğe sürükleme” gibi eleştirilerini yineledi. Bu çerçevede Kılıçdaroğlu ve Akşener’in geçtiğimiz Pazartesi günkü buluşmasından hemen sonra sosyal medya ortamında da Mansur Yavaş’ın aday gösterilmesi gerektiğine ilişkin adeta kampanya başlatılması dikkat çekti.
Liderlerce altılı masa iş birliğinde ilk günden beri “masa dağılmaz” mesajı verildiği anımsatmasıyla bugün altılı masa toplantısında ortak aday belirlenmesiyle CHP ile İYİ Parti arasındaki gerilime nihai nokta konulabileceği görüşü hakimdi.