KAHİRE —
Başkan Obama’nın İsrail, Batı Şeria ve Ürdün gezisi Amerika’nın bölgedeki kilit politikalarından biri olan, 30 yıl önce imzalanmasına yardımcı olduğu Mısır-İsrail barış anlaşmasını tekrar gündeme getirdi. Amerika’nın Sesi Kahire muhabiri Elizabeth Arrott’a göre, Mısır’da İslamcı güçlerin yükselişi, iki ülke arasındaki gerilimi sıradışı biçimlerde öne çıkardı.
Mısır’da Müslüman Kardeşler’in yükselişi, İslamcı liderlerin İsrail’le mevcut barış anlaşmasına bağlılıkları konusundaki kaygıları gündeme getirdi.
Müslüman Kardeşler’in İsrail devletine uzun zamandır var olan karşıtlığına rağmen Cumhurbaşkanı Mursi anlaşmaya bağlılık sözü verdi. Emir Darrag Müslüman Kardeşler’in siyasi kanadı Özgürlük ve Adalet Partisi’nden: “Barışın kesinlikle adalet temeline bağlı olması gerekir. Tamam şu anda Mısır kimseyle çatışacak durumda değil. Sorumlu bir siyasi güç olarak Mısır’ın diğer devletlerle girdiği taahhütlerin hepsinin arkasındayız.”
Barışın ne kadar az destek gördüğü bu temkinli garantilerin bile yalnızca Müslüman Kardeşler’in Selefi rakiplerinden değil, aynı zamanda laik- liberal muhalefetten de eleştiri almasından anlaşılabilir. Siyasi eylemci Vail Halil açıklıyor: “Mursi’yi eleştirmemizin nedenlerinden biri de çok pratik olması. Yani bu konu, Filistin meselesi, Filistin’in işgali, Müslüman Kardeşler’in siyasetinin merkezindeki konuydu. Şimdi sanki o kadar önem taşımıyor.”
Halil konunun her görüşteki siyasi eylemci için çok büyük önem taşıdığını söylüyor: “Konu, birçoğumuzun siyasi uyanışında bir geçiş dönemidir. Ben de Filistin sorunuyla siyasileştim. Mübarek karşıtı sokak gösterileri Filistin ayaklanmasıyla, 2000 ve 2002 yıllarında ikinci İntifada ile başlamıştı.”
Halil bazı Mısırlılar’ın Ziyonism karşıtlığını Yahudiler’e karşı önyargılarla aynı gördüğünü kabul ediyor.
Siyasi yükselişinden önce Mursi, Yahudi karşıtı konuşmalar yapmıştı. Şimdi Mursi bunların sadece anti-Ziyonist olduğunu iddia ediyor.
Bir zamanlar Mısır’da güçlü bir Yahudi toplumu olmasına rağmen bu iki eğilim artık toplumda birbiriyle eşleşmiş.
Eski istihbarat görevlisi Semih Saif El Yazal siyasetçilerin bunun farkında olduğunu söylüyor: “Bu, çoğunun oynamayı sevdiği bir kart. İsrail’e saldırınca sokakta herkes sizi konuşuyor. Mısır’da bu tür konuşmalar bu yüzden yapılıyor.”
Ancak El Yazal pratik olanın söylemleri önemsiz kıldığını söylerken İsrail ve Mısır arasındaki ekonomik, askeri ve siyasi konulardaki yakın ilişkilere dikkati çekiyor: “Gazetede okuduklarınızı, televizyonda gördüklerinizi unutun. Gerçek şu ki iki ülke arasında herşey normal. Aynen Mübarek dönemindeki gibi.”
Mursi’yi eleştiren liberal ve muhafazakarlar gibi El Yazal da İsrail’le ilişkilerde fazla bir değişiklik olmadığını ve yakın gelecekte de olacağa benzemediğini söylüyor.
Mısır’da Müslüman Kardeşler’in yükselişi, İslamcı liderlerin İsrail’le mevcut barış anlaşmasına bağlılıkları konusundaki kaygıları gündeme getirdi.
Müslüman Kardeşler’in İsrail devletine uzun zamandır var olan karşıtlığına rağmen Cumhurbaşkanı Mursi anlaşmaya bağlılık sözü verdi. Emir Darrag Müslüman Kardeşler’in siyasi kanadı Özgürlük ve Adalet Partisi’nden: “Barışın kesinlikle adalet temeline bağlı olması gerekir. Tamam şu anda Mısır kimseyle çatışacak durumda değil. Sorumlu bir siyasi güç olarak Mısır’ın diğer devletlerle girdiği taahhütlerin hepsinin arkasındayız.”
Barışın ne kadar az destek gördüğü bu temkinli garantilerin bile yalnızca Müslüman Kardeşler’in Selefi rakiplerinden değil, aynı zamanda laik- liberal muhalefetten de eleştiri almasından anlaşılabilir. Siyasi eylemci Vail Halil açıklıyor: “Mursi’yi eleştirmemizin nedenlerinden biri de çok pratik olması. Yani bu konu, Filistin meselesi, Filistin’in işgali, Müslüman Kardeşler’in siyasetinin merkezindeki konuydu. Şimdi sanki o kadar önem taşımıyor.”
Halil konunun her görüşteki siyasi eylemci için çok büyük önem taşıdığını söylüyor: “Konu, birçoğumuzun siyasi uyanışında bir geçiş dönemidir. Ben de Filistin sorunuyla siyasileştim. Mübarek karşıtı sokak gösterileri Filistin ayaklanmasıyla, 2000 ve 2002 yıllarında ikinci İntifada ile başlamıştı.”
Halil bazı Mısırlılar’ın Ziyonism karşıtlığını Yahudiler’e karşı önyargılarla aynı gördüğünü kabul ediyor.
Siyasi yükselişinden önce Mursi, Yahudi karşıtı konuşmalar yapmıştı. Şimdi Mursi bunların sadece anti-Ziyonist olduğunu iddia ediyor.
Bir zamanlar Mısır’da güçlü bir Yahudi toplumu olmasına rağmen bu iki eğilim artık toplumda birbiriyle eşleşmiş.
Eski istihbarat görevlisi Semih Saif El Yazal siyasetçilerin bunun farkında olduğunu söylüyor: “Bu, çoğunun oynamayı sevdiği bir kart. İsrail’e saldırınca sokakta herkes sizi konuşuyor. Mısır’da bu tür konuşmalar bu yüzden yapılıyor.”
Ancak El Yazal pratik olanın söylemleri önemsiz kıldığını söylerken İsrail ve Mısır arasındaki ekonomik, askeri ve siyasi konulardaki yakın ilişkilere dikkati çekiyor: “Gazetede okuduklarınızı, televizyonda gördüklerinizi unutun. Gerçek şu ki iki ülke arasında herşey normal. Aynen Mübarek dönemindeki gibi.”
Mursi’yi eleştiren liberal ve muhafazakarlar gibi El Yazal da İsrail’le ilişkilerde fazla bir değişiklik olmadığını ve yakın gelecekte de olacağa benzemediğini söylüyor.
