Myanmar ordusunun sınır bölgelerine yönelik düzenlediği hava saldırıları darbenin ardından yaşanan krize yeni bir boyut daha ekledi. Daha fazla sayıda kişinin komşu ülke Tayland’a kaçmasından endişe ediliyor.
Myanmar’daki etnik Karen halkının yaşadığı bölgelere yönelik hava saldırıları, 1 Şubat’taki darbenin ardından protesto gösterilerine sert şekilde müdahale eden askeri yönetimin uyguladığı şiddetli baskı yöntemlerinde gerilimi daha da tırmandırdı.
Cumartesi günü ülke genelinde düzenlenen protestolarda en az 100 kişi hayatını kaybetti. Bu, olayların başlamasından bu yana yaşanan en kanlı gün olarak kayıtlara geçti.
Bölgede faaliyet gösteren yardım kuruluşu Free Burma Rangers’ın (Özgür Burma Savaşçıları) üyelerinden Dave Eubank’e göre Myanmar ordusu, Pazar gecesi üç hava saldırısı düzenledi. Hava saldırısında bir çocuğun ağır yaralandığı; ancak can kaybının yaşanmadığı belirtildi.
İki bin beş yüz kişi göç etti
Hafta sonu düzenlenen hava saldırılarının ardından yaklaşık 2 bin 500 kişinin Tayland’ın Mae Hong Son bölgesine göç ettiği belirtiliyor. Tayland Başbakanı Prayut Chan-ocha Pazartesi günü yaptığı açıklamada ülkesinin batı sınırındaki duruma değinerek hükümetin olası bir göç akınına hazırlık yaptığını söyledi.
“Topraklarımıza kitlesel bir göç olmasını istemiyoruz ancak insan haklarını da göz önünde bulunduracağız” diyen Tayland Başbakanı, göç edenlerin barınması için bazı yerler hazırladıklarını belirtti ancak “şu aşamada mülteci merkezlerinin hazırlanmasından söz etmek istemiyoruz. O kadar ileri gitmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Yetkililer mültecilerin geri çevrildiği iddialarını yalanladı
Bazı aktivist gruplar Myanmar’dan Tayland’a kaçan iki bin mültecinin devam eden hava saldırılarına rağmen geri çevrildiğini iddia etti; ancak Taylandlı yetkililer bunu yalanlayarak Myanmar’dan kaçanların sınır hattında güvenli bir yerde tutulduklarını belirtti.
Pazar günü bölgeden gelen bir görüntüde, aralarında çok sayıda küçük çocukların da olduğu bir grup köylünün evlerinden kaçtıkları, bohça ve sepetlerle eşyalarını taşıyan köylülerin ormanlık bir alanda dinlendikleri görülmüştü.
Şimdiye kadar Tayland’a kaçanların dışında yaklaşık 10 bin kişinin de Myanmar’ın kuzeyindeki Karen eyaleti içerisinde göç etmek zorunda kaldıkları belirtiliyor.
Hava saldırılarının, Karen Ulusal Kurtuluş Ordusu’nun Myanmar ordusuna ait askeri bir karakolu Cumartesi sabahı ele geçirmesiyle sonuçlanan saldırıya karşılık olarak düzenlenmiş olabileceği ifade ediliyor.
Karen Ulusal Birliği’nden yapılan resmi açıklamaları yayınlayan internet sitesi Thoolei News’a göre, çatışmada sekiz askerin ele geçirildiği ve 10 askerin öldüğü belirtiliyor. Habere göre çatışmada bir Karen gerillası da öldü.
Son çatışmaların ve hava saldırılarının arka planı
Bölgede çalışan insani yardım görevlilerine göre, Myanmar ordusuna ait uçaklar Pazar günü Karen eyaletinin Mutraw bölgesindeki bir hedefi vurdu. Hava saldırısında iki gerilla öldü, çok sayıda gerilla da yaralandı.
Cumartesi günü de Myanmar ordusuna ait iki askeri uçağın aynı bölgedeki bir köyü bombaladığı ve en az iki köylünün de hayatını kaybettiği belirtiliyor. Myanmar’da hükümet uzun süredir daha fazla özerklik isteyen diğer etnik azınlık grupları gibi Karen savaşçıları ile de savaş halinde.
Ancak hava saldırıları ülkede darbenin ardından göreve gelen askeri yönetimin ülke genelindeki darbe karşıtı protestoları şiddetli bir şekilde bastırdığı bir dönemde endişeye yol açan bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Aung Suu Kyi yönetimindeki hükümetin devrildiği darbe, yaklaşık elli yıl süren askeri yönetimin ardından ülkede demokrasi konusunda sağlanan kazanımları tersine çevirdi. Pazar günü itibariyle askeri yönetimin gelmesinden bu yana en az 459 kişi hayatını kaybetti.
Ülkede hala devam eden darbe karşıtı gösteriler sırasında yaşanan olaylarda can kaybı devam ediyor. Myanmar güvenlik güçleri tarafından Pazartesi günü en az beş göstericinin öldürüldüğü belirtiliyor. Yalnızca Cumartesi günü aralarında çocukların da olduğu 114 kişinin hayatını kaybettiği ifade edildi.
ABD’den tepki
ABD Başkanı Joe Biden gazetecilere yaptığı açıklamada, Myanmar’da yaşananlar karşısında bir yanıt üzerinde çalıştıklarını söylemiş ancak ayrıntı vermemişti.
ABD diğer ülkeler gibi askeri yönetime bir dizi yaptırım getirdi ancak yaptırımların şimdiye kadar etkisi çok sınırlı oldu.
BM Güvenlik Konseyi istişare için toplanacak
BM Güvenlik Konseyi’nin Myanmar’da gittikçe tırmanan gerilim konusunda basına kapalı bir değerlendirme toplantısı yapması bekleniyor.
Güvenlik Konseyi Myanmar’da demokrasinin yeniden tesis edilmesi çağrısında bulunmuş ancak orduya yönelik olası yaptırımları henüz değerlendirmeye almamıştı.
Böyle bir durumda Myanmar’a komşu ve dost ülke olan BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinden Çin’in olası bir oylamada ya desteği ya da çekimser kalması gerekiyor.
