Afganistan savaşı ile ilgili gizli askeri belgelerin yayınlanması Amerikan halkının savaşa verdiği desteğin geleceği konusunda yeni kuşkular yarattı. Nitekim Amerikan Kongesi’nde savaş bütçesi onaylanırken Demokrat Partili üyelerin önemli bir bölümü aleyhte oy kullandı.
Washington’da Afganistan’daki savaşı destekleyenler zorlu bir hafta geçirdi.
NATO, altı Amerikan askerinin daha öldüğünü açıklarken Temmuz ayında sayısı 66’ya yükseldi ve Haziran ayını geçti. Haziran, 9 yıldır süren savaşta Amerikan kuvvetlerinin kayıpları açısından rekor kırılan ay olmuştu.
Ama dikkatlar daha çok WikiLeaks adlı Internet sitesinde yayınlanan ve Afganistan’daki askeri sorunları gözler önüne seren gizli belgelere çevrildi.
Kongre’de savaşa uzun zamandır çıkan Demokrat Partili liberal milletvekillerinden Lynn Woolsey, bu fırsattan yararlanarak konuyu yeniden gündeme getirdi:
Woolsey, Afgan savaşının ulusal çıkarları ilerletmek yerine zayıflatmaya devam eden trajik bir hata olduğunu söyledi. Amerikan halkının sabrının taşmak üzere olduğunu belirten Woolsey, 114 Kongre üyesinin savaş bütçesine karşı oy kullanmasının, kamuoyunun taleplerine kulak vermeye başladığını gösterdiğini savundu.
Savaş bütçesi 308’e karşı 114 oyla kabul edildi. Ancak 102 Demokrat ve 12 Cumhuriyetçi aleyhte oy kullandı. Oysa geçen yıl savaş bütçesine sadece 32 Demokrat karşı oy vermişti.
Obama yönetimi, başta Başkan olmak üzere gizli belgelerin sızdırılmasını pervasız ve tehlikeli bir eylem olarak kınadı. Ama yetkililer WikiLeaks tarafından yayınlanan belgelerin Afganistan’da operasyonlara zayıflatmayacağını da vurguladı.
Savunma Bakanı Robert Gates bu görüşü savunurken belgelerin çoğunun eski olduğunu söyledi.
Belgelerin ham bilgilere ve kişisel gözlemlere dayandığını belirten Gates, bir içerik ya da analizden yoksun olduğunu, resmi bir politikayı yansıtmadığını ve halen Afganistan’da yürütülen stratejinin etkinliği ve başarı şansı üzerinde soru işaretleri yaratmayacağını söyledi.
Başkan Barack Obama, Afganistan’daki savaşı yürütmek için birçok konuda kendisine karşı çıkan Cumhuriyetçilerin desteğine dayanıyor.
Eski Temsilciler Meclisi başkanı Newt Gingrich, geçenlerde Washington’da bir düşünce kuruluşunda yaptığı konuşmada Obama’ya Afganistan’dan çekilmemesi için baskı yapmaya devam edeceğini vurguladı.
Amerika’nın Afganistan’da yenilgiyi kabul edemeyeceğini savunan Gingrich, bunun cihat yanlılarının morali yükselteceğini, Batı uygarlığına büyük zarar vereceğini söyledi. 2012 yılında başkan adayı olmayı düşünen Gingrich, süper güçlerin bir savaş başlatmadan önce dikkatli davranmaları gerektiğini ancak bir kez başladıktan sonra mutlaka kazanmak zorunda olduğunu savundu.
Kamuoyu yoklamaları, Afgan savaşına verilen desteğin son aylarda azaldığını gösteriyor.
Quinnipiac Üniversitesi’nin yaptığı ankete göre Amerikalıların yüzde 43’ü Obama’nın Afganistan politikasını desteklerken yüzde 46’ı onaylamıyor. Ancak aynı ankette Amerikalıların yüzde 59’u teröristlerin Afganistan’ı saldırılar için bir üs olarak kullanmalarının önlenmesini doğru bir hedef görüyor. Buna karşılık ABC televizyonu ile Washington Post’un düzenlediği ankette ise Amerikalıların sadece yüzde 44’ü Afgan savaşının harcanan para ve can kaybına değer buluyor. Bu oran geçen yılın mart ayında yüzde 56 idi.
Bazı uzmanlar Demokrat Parti içindeki savaş karşıtlarının Obama üzerindeki baskısının artacağı görüşünde.
Obama yönetimi, gelecek yılın Temmuz ayında, koşullar elverirse Amerikan kuvvetlerini Afganistan’dan çekmeye başlamak istiyor. Dışişleri Bakanlığı eski bakan yardımcıların Teresita Schaffer, Demokrat Parti’nin liberal kanadının çekilme kararında etkili olacağı görüşünde.
Obama yönetiminin siyasi bir sorunla karşıya olduğunu belirten Schaffer, savaşa verilen destek giderek azalırken birkaç ay sonra Kongre seçimlerinin yapılacağını, ardından 2012 yılında başkanlık seçimlerinin geleceğini, bu nedenle Obama’nın partisindeki liberalleri düşünerek Afganistan’dan ciddi bir çekilme yapmak isteyeceğini söylüyor.
Ancak anketler, Kongre seçimlerinde halkın önem verdiği konular arasında Afganistan’ın, ekonomi ve işsizlikten çok sonra geldiğini gösteriyor.
