Amerikalı yetkililer İran’ın Suriye’de giderek daha aktif hale geldiğini ve Beşar Esad’ın Suriye halkına karşı şiddet uygulamasını giderek daha çok desteklediğini söylüyor.
Amerikalı yetkililere göre, muhalefet gruplarının Suriye hükümetine karşı saldırıları artarken, Şam hükümeti görevde kalabilmek için İran’dan daha çok yardım alıyor.
Merkezi İstihbarat Dairesi (CIA) Başkanı David Petraeus, İran’ın Suriye’ye yardım etme nedeninin bölgedeki nüfuzunu korumak olduğunu söylüyor:
"İran’ın Suriye’yi kaybetmesi, lojistik olarak Lübnan’da Hizbullah’a destek vermesini ve Hizbullah’ı kendi çıkarları için kullanmasını zorlaştıracak bir gelişme olur. Bu yüzden İran Devrim Muhafızlarının Beşar Esad’ı desteklemesini sağlıyor."
Suriyeli muhalefet grubu Suriye Ulusal Konseyi üyesi Semir Nasır, İran’ın Esad’a desteğini çekmesi gerektiğini söylüyor:
"Suriye Ulusal Konseyi olarak İran rejiminin Suriye politikasını desteklemiyoruz. Suriyeliler öldürülürken, İran’ın Şam rejimini desteklemeye son vermesini istiyoruz."
Araştırma kuruluşu Cato Enstitüsü’nden Marou Innocent, İran’la müttefiki Hizbullah’ın Suriye’deki geleceğinin karanlık olduğunu söylüyor:
"Suriye’de birçok göstericinin son zamanlarda Hizbullah ve İran bayraklarını yakmaya başladığını görüyoruz. İran konusunda Suriye içinde de bir bölünme var. Esad rejiminin Amerika’ya ve batıya kafa tutmuş olması bazı çevrelerde destek bulurken, bazılarının Hizbullah’ın ve İran’ın Suriye üzerindeki nüfuzundan kaygı duyduğu görülüyor."
Ancak İran’ın Esad gitse bile Suriye’deki bütün nüfuzunu kaybedeceği de kesin değil.
Amerika Barış Enstitüsü Ortadoğu uzmanı Steve Heydemann, Suriyeli muhalefet gruplarındaki bazı milliyetçilerin Tahran’la ilişkilerine önem verdiğini düşünüyor:
"Eğer Suriye bir şekilde İran’ın yörüngesinden çıkarsa, bu Tahran rejiminin bölgedeki nüfuzunu sürdürmesini engelleyecek büyük bir darbe olur. Ancak unutmamak gerekir ki Suriye’de kurulacak yeni bir hükümet de eski politikaları devam ettirebilir. Politikaların değişmesi garanti değil."
Şam hükümeti değişirse bundan zarar görecek olan sadece İran’ın Hizbullah’a sağladığı destek olmaz. İran ekonomisinin nükleer programı nedeniyle uygulanan yaptırımlar yüzünden inişe geçtiği bir dönemde, Tahran’ın Gazze’deki Hamas’a silah ve para temin etmesi de zorlaşabilir.
