ANKARA - Türkiye'de demokrasi ve medya ilişkisinde sıkça hedef olan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nda (RTÜK), Ekim ayında Meclis'in açılmasıyla muhalefet lehine uzun süre sonra değişim yaşanması bekleniyor.
TBMM, 1 Ekim’deki resmi açılışına kadar ara tatile girdi ancak sonbaharda oldukça tartışmalı gündem başlıklarını ele alacak.
İsveç’in NATO üyeliği, 2024 yılı bütçe maratonu gibi başlıkların yanı sıra muhalefetçe TRT başta olmak üzere eşitliğe aykırı medya atmosferinde sorumlu olduğu vurgulanan RTÜK de gündemde olacak.
Ekim ayında AK Parti kontenjanından seçilmiş RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin ve üyesi Mete Hacıarifoğlu'nun (ASELSAN Yönetim Kurulu üyeliğine geçişinde istifa ederek ayrılan Taha Yücel’in yerine seçildiği için) görev süresi doluyor. Kasım ayında ise CHP kontenjanından seçilmiş İlhan Taşcı'nın görev süresi bitiyor. Bu nedenle TBMM'de Ekim ayında boşalacak üç RTÜK üyeliği için seçim yapılması bekleniyor.
Türkiye’nin sandığa gittiği 14 Mayıs seçim sonucu sonrasında bugünkü TBMM sandalye dağılımı itibarıyla bu üç üye için AK Parti, CHP ve İYİ Parti kontenjanından seçim yapılması gerektiği aktarıldı. Ancak 15 siyasi parti ve 6 parti grup temsilinin söz konusu olduğu bugünkü TBMM aritmetiği, eğer Ekim ayında değişim gösterirse AK Parti'nin seçim öncesinde ısrarcı olduğu 5 üye hakkını korumaya çalışacağına işaret edildi.
İYİ Parti'nin 2022 yılında elde edemediği RTÜK üyeliğini bu sefer Ekim ayında alıp alamayacağı merak konusu. AK Parti'nin geçen sefer Memleket Partisi'nden ayrılan Mehmet Ali Çelebi'yi transfer etmesi ile elde ettiği RTÜK üyeliğini kaybetmemek için bu sefer nasıl bir hamle yapacağı merak konusu.
Geçtiğimiz yıl AK Parti'nin yine 9 üyeli RTÜK'teki 5 sandalyesinden birini kaybetmesi gündemdeydi. İYİ Parti'nin kontenjanından RTÜK üyeliği seçimi yapılması gerektiği gündeme taşındı ancak başta o dönemki AK Parti'li TBMM Başkanı Mustafa Şentop olmak üzere AK Parti Grubu bu durumu reddetti. TBMM Genel Kurulu'nda 31 Ekim 2022'deki seçimde İYİ Parti Grubu'nun RTÜK üyeliği için yasa gereği iki aday göstermesine rağmen Cumhur İttifakı'nın çoğunluğundaki Meclis Başkanlık Divanı kararıyla sadece AK Parti'nin gösterdiği iki aday arasından seçim gerçekleşti. AKP kontenjanından Mete Hacıarifoğlu seçildi.
CHP'li Taşçı aday gösterilecek mi?
CHP açısından ise görev süresi sona erecek İlhan Taşçı'nın yeniden RTÜK üyeliğine aday gösterilip gösterilmeyeceği konusu gündemde. Özellikle TRT'nin seçim sürecinde eşitsiz propaganda imkanı sunduğunu gündeme taşıyan isim Taşçı'nın durumuyla ilgili CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu karar verecek.
RTÜK'te mevcut durumda; Ebubekir Şahin, Orhan Karadaş, Mehmet Daniş, Nurullah Öztürk ile Mete Hacıarifoğlu AKP kontenjanından, İlhan Taşçı ile Tuncay Keser CHP kontenjanından, Deniz Güçer MHP kontenjanından ve Ali Ürküt de HDP kontenjanından seçilmiş bulunuyor. Ancak Ali Ürküt tutuklu yargılandığı için cezaevinde.
RTÜK ile ilgili son olarak Okan Konuralp'in CHP Ankara Milletvekili seçilmesi nedeniyle boşalan CHP kontenjanı için 6 Nisan'da seçim yapıldı ve Tuncay Keser seçildi.
RTÜK yapısı nasıl oluşuyor?
RTÜK üyeliklerindeki kontenjan sayısı, TBMM’de grubu olan siyasi partilerce sahip olunan sandalye sayısına göre dağıtılıyor. Türkiye'deki milletvekili seçimlerinde olduğu gibi D’Hondt sistemi benzeri şekilde RTÜK üyeliği kontenjan hakkı belirleniyor.
Üyeler, TBMM Genel Kurulu'ndaki oylamada, siyasi partilerce gösterilen adayları arasından seçiliyor.
Türkiye'deki radyo ve televizyon alanı yanısıra son dönemde internet ortamındaki yayıncılığı da yakından etkileyen RTÜK, toplam dokuz üyeden oluşuyor. Üst Kurul üyeliği görev süresi 6 yıl olmakla birlikte üyelerden üçte biri 2 yılda bir yenileniyor ve üyeler kendi aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçiyor. Ancak yıllardır TBMM'deki çoğunluğu itibarıyla AK Parti buradaki yönetimi elinde tutuyor.
Forum