Suriye’nin kuzeyindeki Halep’te bombardıman Cuma günü yoğunlaştı. İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, geceden itibaren en az 30 hava saldırısı düzenlendiğini bildirdi. Muhalif Suriye Sivil Savunma grubu da bombardımanda iki binasının vurulduğunu açıkladı
ABD’den ordu ve istihbarat yetkilileri, Suriye’de büyüyen krize karşı Rusya’nın çaba göstermek isteyip-istemediğinden emin değil. Washington, Moskova’yı insani felaketi uzatmakla suçluyor.
Bu suçlamalar, Suriye ordusu Halep’in muhaliflerin elindeki bölgeleri geri almak için yeni bir operasyon başlattığı sırada geldi. Sadece havadan değil karadan da devam eden operasyon, ateşkesin uzatılması ve insani yardımın ulaştırılması umutlarını da yok etti.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan ABD’li bir istihbarat yetkilisi, “Rusya, siyasi sürecin uygulanmasında inançla çalıştığını düşünüyor olabilir ama bunu yapacak akla sahip olduğuna dair göstergeler az,” diyor.
Adını vermeyen yetkili, Beşar Esat’ın siyasi geçiş sürecinin sonunda, iktidarda kalmasının kabul edilemeyeceğini de söyledi.
Ama Moskova’nın kendisi ve bölge için sonuçları be olursa olsun böyle bir plana katılmasıyla ilgili de şüpheler var.
Yine adını vermeyen bir başka yetkili de, “Esat, bir gün tek bir Suriye’yi yöneteceği yanılsaması içinde ve ne yazık ki kimse onu bu düşünceden vazgeçirmeyecek. Bu sırada insanlar da ölmeye devam edecek,” dedi.
Ateşkesin ortadan kalkması ve Halep’e yönelik hava saldırılarının sürmesine rağmen, yetkililer, Suriye ve Rusya’nın bu saldırılarla muhaliflerin çözülmesini sağlayamayacağını düşünüyor.
Suriye’deki kara birliklerinin, kendilerine avantaj sağlayacak bir sayıya ve kapasiteye çıkması beklenmiyor. Yetkililere göre çıkacak tek sonuç akan kanın durmaması.
ABD’li yetkililer ayrıca, rejimin kaybettiği topraklarda yeniden kontrol sağlamak için acımasız olabileceği öngörüsünde. Üstelik Esat karşıtı silahlı grupların sayısı 100 binden fazla ve bir yere de gitmiyorlar. Rusların rejime verdiği destek de şimdilik ortadan kalkacağa benzemiyor.
Rusya’nın tek savaş gemisini Suriye açıklarına yollaması ise daha çok sembolik olarak değerlendiriliyor. ABD’li yetkililer, Moskova’nın Suriye’ye askeri malzeme göndermesinin, aslında Rus üslerini korumak ve askeri ticareti artırmak için olduğu görüşünde.
Bazı istihbarat uzmanları, “Suriye, Rusya’nın bir nesil kamburu olacak” uyarısı yapsa da, başka uzmanlara göre de Moskova henüz bu etkiyi hissetmeye başlamadı.
Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu’nda konuşan ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford da, “Rusya’nın Suriye’de bataklığa saplandığını söyleyemem,” dedi.
Dunford, ABD’nin geniş kapsamlı askeri operasyonlarının, Rusya’nın Suriye’deki hesaplarını değiştirebileceğini de söyledi. ABD’nin müzakere için çabalamaktan yorulduğunu düşünenler de var.
