Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının ardından NATO Daimi Büyükelçileri'ni olağanüstü toplantıya çağıran Genel Sekreter Jens Stoltenberg, "caydırıcılık ve savunma kapasitesini güçlendirmek için" yeni tedbirler alınacağını, ittifakın doğu kanadını ek birliklerle daha da güçlendireceklerini ve NATO zirvesinin Cuma günü olağanüstü toplanmasını kararlaştırdıklarını açıkladı.
Jens Stoltenberg, büyükelçilerle yaptığı acil toplantının ardından Brüksel'deki NATO karargahında basın toplantısı düzenledi. Rusya'nın saldırısının sürpriz olmadığını ve aylardır NATO olarak dünyayı uyardıklarını dile getiren Stoltenberg, "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik tamamen haksız ve sebepsiz olan korkunç saldırısını mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz. Bu soğukkanlılıkla ve planlanarak yapılan bir saldırıdır" dedi.
Rusya’yı "derhal askeri güçlerini Ukrayna'dan çekmeye" çağıran Stoltenberg, Rusya'nın uluslararası hukuku ihlal ettiğini ve "bunun Rusya açısından çok büyük sonuçları olacağını" söyledi:
"Bu saldırı, BM Şartı da dahil olmak üzere uluslararası hukukun ciddi bir ihlalidir ve Rusya'nın Helsinki Nihai Senedi, Paris Şartı, Budapeşte Memorandumu ve NATO-Rusya Kurucu Senedi'ndeki taahhütlerine tamamen aykırıdır. Bağımsız, barışçı bir ülkeye karşı bir saldırı eylemi olmuştur. Rusya'yı askeri harekatını derhal durdurmaya ve Ukrayna içindeki ve çevresindeki tüm güçlerini geri çekmeye, uluslararası insani hukuka tam olarak uymaya ve ihtiyacı olan herkese güvenli ve engelsiz insani erişim ve yardıma izin vermeye çağırıyoruz."
"Rusya çok ağır ekonomik ve siyasi bedel ödeyecek"
Jens Stoltenberg, İttifak'ın 30 üye ülkesinin liderlerinin Cuma günü video konferans yoluyla olağanüstü bir zirvesinin yapılacağını da duyurdu.
Genel Sekreter, "Müttefikler bu yasadışı tanımayı asla kabul etmeyeceklerdir. Rusya'yı en güçlü şekilde, seçtiği şiddet ve saldırganlık yolundan geri dönmeye çağırıyoruz. Rusya liderleri, eylemlerinin sonuçlarının tüm sorumluluğunu üstlenmeli. Rusya çok ağır bir ekonomik ve siyasi bedel ödeyecek" diye konuştu.
Kriz boyunca NATO'nun ve tüm müttefiklerinin Rusya ile diplomasi ve diyalog sürdürmek için her türlü çabayı gösterdiği, Rusya'yı defalarca NATO-Rusya Konseyi'nde görüşmeye davet ettiğini hatırlatan Stoltenberg, "Rusya hala karşılık vermedi. Gerginliği seçen Rusya ve yalnızca Rusya'dır. Rusya'nın eylemleri Avrupa-Atlantik güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturuyor ve bunun jeostratejik sonuçları olacak. NATO, tüm müttefiklerin güvenliğini ve savunmasını sağlamak için gerekli tüm önlemleri almaya devam edecektir. İttifak'ın doğu kısmına ek savunma kara ve hava kuvvetlerinin yanı sıra ek deniz unsurlarını yerleştiriyoruz. Güçlerimizin tüm olası durumlara yanıt verme hazırlığını arttırdık. Tüm müttefikleri korumaya yönelik savunma planlamamız doğrultusunda, İttifak genelinde caydırıcılığı ve savunmayı daha da güçlendirmek için ek adımlar atmaya karar verdik. Önlemlerimiz önleyici, orantılı ve gerilimi düşürmeye yöneliktir" dedi.
Bir soru üzerine, NATO'nun Ukrayna'ya birlik göndermediğini, gönderme planı da olmadığını açıklayan Genel Sekreter Stoltenberg, "Bu Arupa için yeni bir güvenlik gerçeği, yani yeni normal. Bu yeni Avrupa, yeni gerçekler. Rusya ile ilişkiler nasıl ilerleyecek, nasıl bir yanıt verilecek, bu soruların yanıtını henüz bilmiyoruz. Şimdi bir araya gelip ortak yanıt veriyoruz. Yarın sanal liderler toplantısında önemli bir tartışma yapacağız" dedi.
Türkiye ve Boğazlar sorusu
Toplantıda "Ukrayna, Türkiye'yi boğazları kapatmaya çağırdı. Bu ya da benzeri eylemleri toplantıda konuştunuz mu?" sorusuna, Stoltenberg, "Bu toplantıda konuşulmadı. Türkiye NATO üyesi, özel bir rolü var, Boğazlar'a sahip. Ama biz bu sabah toplantıda bunu değil, savunma planının harekete geçmesini ve liderler zirvesinin toplanmasını konuştuk" yanıtını verdi.
Stoltenberg, "Ukrayna'da NATO askeri var mı?" sorusuna da, "NATO içinde askerimiz yok, NATO birliklerini gönderme gibi bir planımız da yok. Yıllardır Ukrayna ordusunu eğitiyoruz, mühimmat sağlıyoruz, mali destek veriyoruz. Ama Ukrayna'da NATO gücümüz yok ve gönderme planımız da yok. NATO hava sahası 100 jet tarafından korunuyor. Durum NATO üyeleri için güvenlik sorunu yaratıyor. Dolayısıyla, üyelerimizin saldırıya uğramamasını garanti altına almak için NATO'nun doğu kanadını güçlendirdik. Doğu kanadına ek güç göndereceğiz" diye yanıt verdi.
