'TTİP Konusunda Duruşumuz Çok Açık'

WASHINGTON —  ABD- Türkiye Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçeve (ETSİÇ) anlaşmasının üçüncü toplantısı Washington’da yapıldı. Bakanlar düzeyindeki toplantıya Türkiye’den Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’la Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Amerika adına da Ticaret Bakanı Penny Pritzker ile Ticaret Temsilcisi Michael Froman katıldı. Amerikalı ve Türk yetkililer görüşme sonrasında düzenledikleri basın toplantısında ikili ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmek üzere mevcut ve olası tüm fırsat ve riskleri değerlendirdiklerini söyledi, potansiyelin yüksek olduğu bu alanda önemli ilerleme sağlanabileceğinin altını çizdi.

Amerikalı yetkililer basın toplantısında yatırımlar ve ihracat konusunda Türkiye ile işbirliği alanlarına odaklanırken, Türk yetkililer de bu alanların yanısıra Amerika ile AB arasında yürütülen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTİP) görüşmelerine Türkiye’nin katılımı konusunu vurguladı.

Amerika Ticaret Bakanı Penny Pritzker, “Amerikan ve Türk vatandaşlarıyla işletmeleri arasındaki ilişkiler hiçbir dönemde bu kadar canlı olmamıştı. Son 10 yılda ikili ticaret seviyesi neredeyse üç kat artarak 19 milyar dolara ulaştı. Ancak her iki ülkede refahı ve istihdamı güçlendirmek için bundan çok daha fazlasını yapabiliriz. Bir başka deyişle biz daha işin başındayız. Bugün yaptığımız görüşmelerde de bu ilişkileri bir üst basamağa nasıl çıkarabiliriz bunun yollarını ele aldık,” dedi.

Pritzker, Amerikan İhracat Konseyi ile Türkiye’ye gidiyor

Pritzker, üçüncüsü yapılan ABD-Türkiye Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçeve (ETSİÇ) toplantısında ayrıca Türk-Amerikan İş Konseyi’nin hazırladığı öneriler listesinin değerlendirildiğini de kaydetti. Ticaret Bakanı, “Bu toplantıda bir kez daha her iki tarafın ekonomik hedeflerinin giderek daha fazla oranda birbiriyle örtüştüğünün ve birbirimizin ekonomik hedeflerini desteklememiz gerektiğinin farkına vardık. Örneğin Amerika, Türkiye’nin 2023 yılında küresel ekonomide ilk 10’a girme hedefine tam destek veriyor” dedi.

Pritzker, bu çerçevede Amerikalı şirketlerin Türkiye’ye yüksek kalitede mal ve hizmet vermeye hazır olduklarını söyledi. Ticaret Bakanı, Başkan Obama’nın kurduğu İhracat Konseyi’nde yer alan üst düzey CEO’ların da bulunduğu bir heyetle Eylül ayında Türkiye’yi ziyaret edeceğini söyledi.

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da yıllardır Türkiye ile Amerika arasındaki ilişkilerin stratejik ve savunma yönünün ilerde, ancak ekonomik ve ticari yönünün geride kaldığının altını çizdi, ETSİÇ mekanizmasının bu alanda da ilerleme sağlamayı amaçladığını belirtti.

Babacan, 2002 yılıyla karşılaştırıldığında Türkiye ile Amerika arasındaki ticaret hacminin üç katına çıktığını, ancak yine de bu rakamın potansiyelin altında kaldığını söyledi. Başbakan Yardımcısı, önümüzdeki dönemde bu rakamların artacağı inancını da dile getirdi.

“TTİP konusundaki duruşumuz çok açık”
Babacan, üçüncü ETSİÇ görüşmeleri çerçevesinde Amerika Ticaret Temsilcisi Michael Froman ile Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin liderliğinde Yüksek Düzeyli Komite toplantısının da yapıldığını ve burada TTİP konusu üzerinde durulduğunu söyledi. Babacan sözlerini şöyle sürdürdü: “Burada en önemli konu TTIP görüşmeleri devam ederken Türkiye’nin bu görüşmeleri yakından takip ediyor olması, Türkiye ile Amerika arasında ve Türkiye ile AB arasında sürekli açık diyalog kanalları bulunması ve nihayetinde Türkiye ile Amerika arasında ticaretin daha liberal hale gelmesi ve yatırımların daha yoğunlaşması için alternatifler üzerinde durmamız, bunları somut şekilde konuşmamız, işin özü bu.”

Babacan, Türkiye’nin tavrını da şu şekilde açıkladı: “TTİP konusundaki duruşumuz çok açık. Şu anda TTİP, Amerika ile AB arasında devam eden bir süreç ve henüz Atlantik’in ne doğu ne de batı yakasında başka ülkeler resmin içinde değil. Ama biz Amerika bir yandan da AB ile sıkı bir diyalog içinde gelişmeleri takip ediyoruz. TTİP’le ilgili süreçler henüz belli değil, somut bir takvim yok, önümüzdeki dönemde bizim yapmamız gereken süreci takip etmek ve nihai noktada Türkiye’nin resmin dışında kalmamasını sağlamak.”

Babacan, Türkiye’nin bu resmin dışında kalmamasının üç tarafa da yararı olacağını söyledi.

Gümrük Birliği anlaşması güncelleştirilecek mi?

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi de, Amerika ile AB arasında yapılan her TTİP görüşmesi sonrasında Amerika ile Türkiye heyetlerinin biraraya gelerek durum değerlendirmesi yapacağını söyledi.

Zeybekçi, “Türkiye’nin bu resmin dışında kalması alternatifini hiç gündeme getirmek istemiyoruz ve getirmeyeceğiz. Türkiye’nin hiç bir yerinde olmadığı bir TTİP anlaşması imzalanmış olması ve gümrük birliği nedeniyle Türkiye’nin bu olayda ticari açıdan edilgen bir durumda olması kabul edilebilir değildir. Biz bunu sürdürülebilir bulmuyoruz,” dedi.

Zeybekçi, son ETSİÇ toplantısından edindikleri izlenime dayanarak da Amerika’nın Türkiye’nin böyle bir durumda kalmasına izin vermeyeceği sonucuna vardıklarını belirtti. Ekonomi Bakanı Zeybekçi, Amerika ile yapılan görüşmelerde Türkiye’nin TTİP’ten olumsuz etkilenmesini engelleyecek bir formül ararken, AB ile yapılan toplantılarda gümrük birliği anlaşmasının güncellenmesi üzerinde durduklarının altını çizdi. Bakan, gümrük birliği anlaşmasının Türkiye’yi otomatik olarak TTİP sürecinin içine almasını sağlayacak şekilde güncelleştirmeyi umduklarını da dile getirdi.

Amerika Ticaret Temsilcisi Michael Froman da iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin güçlenme trendinde olduğunun altını çizdi ve “Bu alanda önemli ilerlemeler sağladık, daha fazlasını da yapmaya devam edeceğiz,” dedi.

Bu süreci daha da hızlandırmak için Washington’daki üçüncü ABD-Türkiye Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçeve (ETSİÇ) toplantısında, taraflar arasındaki görüşmelerin teknik düzeyde altı haftada bir yapılması da kararlaştırıldı.