IŞİD’in ikinci bir Amerikalı gazeteciyi daha öldürmesi, Batı’nın Türkiye’ye uyguladığı diplomatik baskıların arttırmasına neden olabilir. Amerika’nın Sesi’nin İstanbul muhabiri Dorian Jones’a göre cihatçılara geçiş sağladığı gerekçesiyle Türkiye’ye yönelik eleştiriler giderek artıyor.
Türkiye, gevşek vize uygulamaları yüzünden Suriye’deki iç savaşa katılmaya giden yabancı cihatçılar için rahat bir geçiş kapısı haline geldi. 910 kilometre uzunluğundaki Suriye-Türkiye sınırında sıkı kontrollar olmaması ve Türkiye’nin modern ulaşım ağı sayesinde bu geçiş daha da kolaylaştı.
2011’de hükümet karşıtı protestocuları sert şekilde bastıran Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’la düşman olan Adalet ve Kalkınma Partisi hükümeti, Esat karşıtı yabancı militanlara da kapılarını açtı. Hükümet, bu militanların varlığına göz yumduğu iddialarını reddediyor.
Bazı uzmanlara göre Türkiye’nin cihatçılara savaş açmamasının nedenlerinden biri, IŞİD’in neredeyse üç ay önce Musul’da 49 Türk diplomat ve ailelerini kaçırmış olması.
Türk yetkililer, rehinelerin durumu hakkında açıklama yapmayı reddediyor. Haziran ayından beri de bu konuyla ilgili olarak yayın yasağı uygulanıyor.
Milliyet gazetesinden Kadri Gürsel, rehine krizinin sadece insani bir kriz olmaktan çıktığı görüşünde. Gürsel’e göre, kriz, Türkiye’nin IŞİD politikasını da yönlendiriyor: “AKP Hükümeti, rehine krizine ilişkin tartışmaları bastırmak için basına sansür uyguluyor. Rehine krizi, IŞİD’e karşı verilen mücadelenin ne seviyede olacağını belirler nitelikte. Türkiye’nin atabileceği en önemli adım, Suriye sınırında kontrolu arttırmaktır.”
Batılı ülkeler, IŞİD gibi köktendinci örgütlere katılmak için Türkiye üzerinden geçiş yapan yabancı cihatçı sayısının artmasından kaygılı.
Brüksel’deki Carnegie Enstitüsü’nden Sinan Ülgen, Türkiye’ye yapılan baskıların sonuç vermeye başladığını söylüyor:“AKP hükümeti bu cihatçı örgütleri yanlış değerlendirdi. Şimdiyse Türkiye’nin Suriye politikası artık Batılı ortaklarıyla, özellikle de Amerika’yla aynı çizgiye oturdu. Türkiye bu örgütlere Batı’yla aynı çerçeveden bakıyor.”
Adının açıklanmasını istemeyen bir Türk Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Avrupa ülkelerinin, Suriye’deki cihat hareketine katılmak için Türkiye’ye gelen Avrupa vatandaşlarına ilişkin daha doğru ve zamanında istihbarat elde etmesi gerektiğini söylüyor.
Ancak hedef alınanlar yalnızca diplomatlar değil.
2003 yılında El Kaide bağlantılı bir terör hücresi, İstanbul’daki sinagoglara, İngiltere Konsolosluğu’na ve bir İngiliz bankasına bombalı saldırılar düzenlemiş, saldırılarda yüze yakın kişi ölmüş, çok sayıda kişi de yaralanmıştı.
İstanbul sokaklarındaysa IŞİD tehdidi yüzünden bazılarının korku içinde olduğu gözleniyor. Bir kişi, “IŞİD beni çok kaygılandırıyor çünkü son derece tutucular. IŞİD’in Suriye ve Irak’ta güçlenmesi, Türkiye’deki muhafazakarlar için de bir olanak haline gelebilir, ki bu olasılık beni çok korkutuyor” diyor.
Gazeteci Kadri Gürsel’e göre hükümet yanlısı medya, kökleri siyasal İslam’a dayanan AKP’nin muhafazakar yandaşları arasından cihatçı devşirmede önemli rol oynuyor. Hükümeti bu konuda uyaran Gürsel, Türkiye’nin çok büyük bir bedel ödemek zorunda kalabileceği görüşünde: “Yüzlerce, belki de binlerce Türk ve Kürt’ün IŞİD’e katıldığını biliyoruz. Bu son derece büyük bir sorun çünkü bu kişiler savaşa savaşa gaddarlaşacak, ‘eğitimli katiller’ haline gelecek. İhtiyaçları olan tek şey IŞİD’in ideolojisini temsil edecek ve bu ideolojiyi Sünniler arasında yayacak Türkçe bilen cihatçılara sahip olmak.”
IŞİD’i destekleyenler, İstanbul yakınlarında yüzlerce kişinin katıldığı, namaz kılınarak cihat çağrısında bulunulan buluşmaya dair video görüntüler yayınladı. Hükümet, görüntüleri reklam kampanyası olarak niteledi ve ciddiye almadı. Ancak birçoklarına göre bu görüntüler, ileride olacakların habercisi. IŞİD’in etkisi Türkiye için son derece sarsıcı olabilir.
