Seçmenler 25’nci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne 550 vekil tayin etmek üzere bugün sandığa gidiyor. Yurtdışında seçim süreci tamamlanmış olduğu için bugün yurt içi seçmen kütüğüne kayıtlı 53 milyon 741 bin 838 kişi sandıkta beklenecek.
Yüksek Seçim Kurulu verilerine göre, yurt dışında 2 milyon 866 bin 940 seçmen için 54 ülkede, 112 temsilcikte 8-31 Mayıs tarihleri arasında 3 bin 664 sandık oluşturuldu. 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nin ardından ikinci kez yurtdışındaki seçmenlere ikinci kez ‘seçme hakkı’ olanağı yaratılmış oldu. Ancak Cumhurbaşkanlığı seçimine kıyasla artış olmakla birlikte yurtdışındaki seçmenin sandığa ilgisi beklenildiği düzeyde olmadı. Yurtdışında 1 milyon 31 bin 917 seçmen oy kullandı.
Oysa AKP-Başbakan Ahmet Davutoğlu, CHP-Kemal Kılıçdaroğlu ve HDP-Selahattin Demirtaş, seçim vaatlerini ilk günlerde Almanya’dan duyurmayı tercih etmişti. Yine de yurtdışında sandığa en yüksek oranda ilgi Almanya’da oldu ve 534 bin 50 seçmen oy verdi.
Yurtdışında seçime katılım oranı, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamasına göre, yüzde 32.49 olarak gerçekleşti. Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nde ise yurt dışında oy kullanım oranı ise yüzde 8.37 oranında kalmıştı.
53 milyon 741 bin 838 seçmenden kaçı sandıkta olacak?
Türkiye’de yurt içindeki seçmen sayısı ise, 53 milyon 741 bin 838 olarak ilan edildi. İlk kez oy kullanacak 18 yaşını dolduran yeni seçmen sayısı ise, 1 milyon 47 bin 192. Ülke genelindeki sandık sayısı ise, 172 bin 687 olarak duyuruldu.
Şimdi Türkiye’deki kuşkusuz en önemli merak konusu bugünkü seçime katılım oranı. En son 12 Haziran 2011 Genel Seçimleri’nde katılım oranı, yüzde 83.16 oranında gerçekleşmişti. O seçimlerde, AKP, yüzde 46,58 oy oranıyla birinci parti olurken, yüzde 10 seçim barajını siyasi parti olarak AKP’nin yanı sıra sadece CHP ve MHP aşabilmişti. O dönemki adıyla BDP bugünkü adıyla HDP’nin bağımsız adaylarla seçildiği 2011’de, CHP yüzde 20,87 ve MHP ise yüzde 14,27 oranında oy almıştı.
20 siyasi parti ve bağımsızlar ile pusula
Yüksek Seçim Kurulu, seçmen nüfusundan 17 milyon 380 bin 177 fazla olarak bu seçimler için toplam 73 milyon 988 bin 955 oy pusulası bastı. Ancak sandıkta seçmen, sadece 1 oy pusulası kullanma hakkına sahip. Yanlışlık yaptığını beyan etse veya yanlışlıkla yırtsa da kendisine ikinci bir pusula verilmeyecek.
Sandıkta ‘Evet’ mührünü pusulada tercih ettikleri siyasi parti veya bağımsız adayı gösteren bölümdeki yuvarlak içerisine basmaları gerekli seçmenler, oyları eğer geçerli sayılsın istiyorlarsa pusula üzerinde hiçbir karalama vs. yapmamaları şart.
Türkiye’de bugün seçmenler, sandığa gittiklerinde ellerine alacakları oy pusulasındaki sıralama ise şöyle olacak:
1. Doğru Yol Partisi
2. Anadolu Partisi
3. Hak ve Özgürlükler Partisi
4. Komünist Parti
5. Millet Partisi
6. Hak ve Adalet Partisi
7. Merkez Parti
8. Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi
9. Halkın Kurtuluş Partisi
10. Liberal Demokrat Parti
11. Milliyetçi Hareket Partisi
12. Halkların Demokratik Partisi
13. Saadet Partisi
14. Cumhuriyet Halk Partisi
15. Adalet ve Kalkınma Partisi
16. Demokratik Sol Parti
17. Yurt Partisi
18. Demokrat Parti
19. Vatan Partisi
20. Bağımsız Türkiye Partisi
Kadın aday oranı üçte bir dahi değil
Bu arada AGİT’in ara raporuna göre ise, bugün aralarında seçim yapılacak siyasi partilerde, kadınlar, Türkiye nüfusunun yarısını oluşturmalarına karşın milletvekili aday listelerinde kendilerine üçte bir oranında dahi yer bulamadı. Parti listelerindeki adayların 7 bin 140’ının erkek ve 2 bin 721’i kadın olarak açıklandı.
‘Alo YSK’ hattı devrede olacak
YSK Başkanı Sadi Güven’in açıklamasına göre, vatandaşlara www.ysk.gov.tr internet adresinden bilgilendirme yapılması yanı sıra 444 9 975 numaralı hat aracılığıyla da sorular yanıtlanacak.
Seçmenler, ayrıca YSK’nın web sitesinden oy kullanacağı sandık bilgisini de öğrenme imkanına sahip. Bunun yanı sıra sandık başına giderken seçmenler, muhtarlıklarda dağıtımı yapılan ‘seçmen bilgi kağıdı’nı beraberlerinde götürmek zorunda değil.
Yurtdışında ülkelere göre oy kullanımı nasıl oldu?
YSK’nın açıkladığı ülkelere göre, yurtdışı oy kullanımı şöyle gerçekleşti:
ABD’de 20 bin 592, Arnavutluk’ta 588, Avusturya’da 40 bin 287, Avustralya’da 7 bin 712, Azerbaycan’da 2 bin 269, Bahreyn’de 176, Belçika’da 50 bin 324, Birleşik Arap Emirlikleri’nde 2 bin 50, Birleşik Krallık’ta 28 bin 635, Bosna Hersek’te 958, Bulgaristan’da bin 816, Cezayir’de 367, Çek Cumhuriyeti’nde 402, Çin’de 812, Danimarka’da 10 bin 285, Finlandiya’da bin 584, Fransa’da 122 bin 804, Güney Afrika’da 273, Gürcistan’da 779, Hollanda’da 86 bin 501, İran’da 217, İrlanda’da 404, İspanya’da 737, İsrail’de 300, İsveç’te 9 bin 17, İsviçre’de 40 bin 542, İtalya’da 4 bin 868, Japonya’da 705, Kanada’da 5 bin 806, Katar’da 803, Kazakistan’da bin 337, Kırgızistan’da 811, Kosova’da 614, Kuveyt’te 464, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde 28 bin 766, Lübnan’da 691, Macaristan’da 629, Makedonya’da 954, Mısır’da 578, Norveç’te 2 bin 448, Özbekistan’da 240, Polonya’da 720, Romanya’da 2 bin 351, Rusya’da 2 bin 808, Sudan’da 273, Suudi Arabistan’da 6 bin 46, Tayland’da 216, Türkmenistan’da bin 705, Ukrayna’da 717, Umman’da 527, Ürdün’de 320, Yeni Zelanda’da 79 ve Yunanistan’da 719.
Bu seçmenlerden 227’sinin, T.C. vatandaşı nüfusu az olduğu için sandık kurulmamış ülkelerde yaşayanlar olduğu açıklandı.
