AB İlerleme Raporu'ndaki Eleştirilere Türk Uzmanlar da Katılıyor

Avrupa Birliği Türkiye’yi gazetecilere açılan dava sayısının artması nedeniyle eleştiriyor. Amerika’nın Sesi İstanbul muhabiri Dorian Jones, AB’nin yıllık ilerleme raporunda dile getirdiği kaygıları inceledi.

Avrupa Birliği’nin Türkiye ile ilgili yıllık ilerleme raporu, Türkiye’de azınlık hakları gibi hassas konularda giderek daha açık ve özgür bir tartışma yaşanırken basın özgürlüğü konusunda kaygılar bulunduğunu belirtiyor.

Avrupa Parlamentosu Türkiye Komisyonu üyelerinden Richard Howitt birliğin kaygılarını doğruluyor. Howitt, AB’nin Türkiye’de bazı websitelerinin yasaklanması, yazarların ve gazetecilerin hapse atılması gibi konularda yıllardır kaygılarını dile getirdiğini söylüyor.

İnsan hakları grupları Türkiye’de hapse atılan gazetecilerin sayısının son yıllarda ciddi bir artış gösterdiğine dikkati çekiyor. Geçen ay Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Türkiye’nin basın özgürlüğü sıralamasında 123’ten 138’e düştüğünü açıkladı.

AB raporunda medya kuruluşlarına uygulanan baskı da dile getiriliyor. Raporda hükümeti eleştirmesiyle bilinen ülkenin en büyük medya kuruluşlarından birine uygulanan milyarlarca dolarlık vergi cezası hatırlatılıyor. Ancak hükümet bu kaygıları önemsemiyor, bastırma politikası uygulamadığını ve yargının bağımsız olduğunu savunuyor.

Geçen ay CNN Türk Radyo Televizyon Üst Kurulu’ndan uyarı almıştı. Uyarının nedeni, kanalın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ü eleştiren bir ropörtaj yayınlamasıydı. Uyarı, medya dünyasında şok yarattı.

Gazeteci Mehmet Ali Birand eleştirel haber yapmanın giderek güçleştiğini söylüyor. Birand’a göre herkes kendisini ne söylediğine daha fazla dikkat etmek zorunda hissediyor. Başbakan tarafından yanlış anlaşılabilecek bir şey söyleyenler uyarılıyor. Birand’ın televizyon programı da soruşturma altında ve PKK tarafından öldürülen askerlerin aileleriyle yaptığı ropörtajlar nedeniyle ceza alma tehlikesi yaşıyor.

AB raporu yasaklı internet sitelerinin sayısının artmasını da eleştiriyor. Türkiye’de yaklaşık 6 bin yasaklı site var. Bu ay başında Youtube sitesine konulan yasak kaldırılmıştı. Ancak birkaç gün sonra site yeniden yasaklandı. Popüler sosyal iletişim sitesi Facebook’un da yasaklanma ihtimali gündemde. Bu sitelerin içeriğinin saygısız ve tahrik edici olduğu iddia ediliyor.

Bilgi Üniversitesi Medya Araştırmaları Profesörü Haluk Şahin, durumun kontroldan çıktığını söylüyor. Profesör Şahin, Türkiye’nin internete en sert yasakları uygulayan baskıcı İran, Kuzey Kore ve Sudan gibi ülkelerle aynı gruba girdiğini kaydediyor. Şahin, Cumhurbaşkanı Gül dahil politikacıların eleştirilerden hoşnut olmadıklarını söylemelerine rağmen, durumu değiştirmek için parmaklarını oynatmadıklarını belirtiyor.

AB işlerinden sorumlu Bakan Egemen Bağış raporun kendileri için sürpriz olmadığını söylüyor. Almanya ve Fransa’nın Türkiye’nin üyeliğine karşı çıkması Bahçeşehir Üniversitesi’nden siyaset bilimci Cengiz Aktar’a göre üyelik sürecini durdurdu. Aktar Türkiye’nin AB ile ilişkisinin her geçen gün öldüğünü ve sürecin uçu açık bir süreç haline geldiğini söylüyor. Aktar’a göre Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin sözleri de bu sürece çok zarar verdi.

Raporun Türk medyasında eskiden olduğu gibi geniş yer almaması, uzmanlara göre medyanın hükümeti eleştirmekten kaçındığının bir göstergesi olarak dikkati çekiyor.