5 Nisan'da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri Afganistan için kritik önem taşıyor. Cumhurbaşkanı Hamit Karzai anayasa uyarınca üçüncü kez seçime giremiyor. Seçim kampanyasında üç aday öne çıkmış durumda
KABUL —
Afganistan’da 5 Nisan’da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sekiz aday yarışacak. Devlet Başkanı Hamit Karzai, anayasa uyarınca üçüncü kez seçime giremiyor. Cumartesi günü yapılacak seçimler, Afganistan’da iktidarın demokratik olarak ilk kez yeni bir lidere geçişi anlamına geliyor.
Afganistan’da cumhurbaşkanlığı yarışında üç aday öne çıkıyor. Adayların hepsi, zayıf ekonomiye ve bombalı saldırılara rağmen istikrar ve istihdam vadediyor.
Dünya Bankası eski yetkilisi Eşref Gani, yolsuzlukla mücadele, ekonomik kalkınma ve Taleban’ın 13 yıl önce devrilmesinden sonra oluşturulan siyasi sistemi geliştirme sözü veriyor.
Gani gibi bir teknokrat olan Zalmay Resul, Devlet Başkanı Hamit Karzai’nin dışişleri bakanlığını yapmış bir siyasetçi. Karzai’nin kardeşi Kayum da Resul’un kampanyasına destek veriyor.
Resul’ün alacağı oylara aslında Karzai’nin oyları gözüyle bakılıyor.
Eski bakanlardan Taleban karşıtı Abdullah Abdullah da istikrar ve istihdam sözü verenlerden. Abdullah, cumhurbaşkanına çok fazla yetki veren sistemde reform yapacağını söylüyor.
Karzai’nin zaferle çıktığı son seçimlere yaygın hile ve yolsuzluklar gölge düşürmüştü.
Militanların saldırıları nedeniyle bazı uluslararası gözlemciler seçimler öncesi Afganistan’dan ayrıldı. Ancak başarılı olduğu takdirde Afganistan’da ilk kez iktidar demokratik yolla el değiştirmiş olacak.
Andrew Wilder Amerikan Barış Enstitüsü uzmanı: “Seçimlerin yolunda gitmesi, siyasi istikrar, güvenlik ve ekonominin geleceği açısından son derece büyük önem taşıyor. Bu seçimler Afganistan’daki değişimi başlatma yolunda bir adım olabilir.”
İnsan hakları ihlalleriyle suçlanan bazı adaylarınsa siyasi geçmişi şaibeli. Afganistan, uzun süredir istikrarın adaletten önce geldiği bir ülke konumunda. Taleban, Batı’nın ön ayak olduğu bir sahtekarlık olarak tanımladığı seçimleri engellemeye kararlı görünüyor. Militanlar seçim bürolarına, adaylara, gözlemcilere saldırıyor.
General Salim Ehsass’a göre, güvenlik yetkilileri 12 milyon seçmeni korumak için yerel liderler, uluslararası güçler ve hastanelerle işbirliği yapıyor:
“Sandıklar, yollar ve seçmenlerin güvenliğini sağlamak için yeterli sayıda polis, asker ve istihbarat gücümüz var. Halkımızın desteği arkamızda. Dini liderler ve ihtiyar heyetlerinden öneri ve destek aldık.”
En güçlü üç aday, Washington’la güvenlik anlaşması imzalamaktan yana oldukları sinyalleri veriyor. Ancak seçimi kazanan adayı güvenlik, ekonomi ve bölgesel sorunlar açısından çok zor günlerdin beklediği kesin.
Afganistan’da cumhurbaşkanlığı yarışında üç aday öne çıkıyor. Adayların hepsi, zayıf ekonomiye ve bombalı saldırılara rağmen istikrar ve istihdam vadediyor.
Dünya Bankası eski yetkilisi Eşref Gani, yolsuzlukla mücadele, ekonomik kalkınma ve Taleban’ın 13 yıl önce devrilmesinden sonra oluşturulan siyasi sistemi geliştirme sözü veriyor.
Gani gibi bir teknokrat olan Zalmay Resul, Devlet Başkanı Hamit Karzai’nin dışişleri bakanlığını yapmış bir siyasetçi. Karzai’nin kardeşi Kayum da Resul’un kampanyasına destek veriyor.
Resul’ün alacağı oylara aslında Karzai’nin oyları gözüyle bakılıyor.
Eski bakanlardan Taleban karşıtı Abdullah Abdullah da istikrar ve istihdam sözü verenlerden. Abdullah, cumhurbaşkanına çok fazla yetki veren sistemde reform yapacağını söylüyor.
Karzai’nin zaferle çıktığı son seçimlere yaygın hile ve yolsuzluklar gölge düşürmüştü.
Militanların saldırıları nedeniyle bazı uluslararası gözlemciler seçimler öncesi Afganistan’dan ayrıldı. Ancak başarılı olduğu takdirde Afganistan’da ilk kez iktidar demokratik yolla el değiştirmiş olacak.
Andrew Wilder Amerikan Barış Enstitüsü uzmanı: “Seçimlerin yolunda gitmesi, siyasi istikrar, güvenlik ve ekonominin geleceği açısından son derece büyük önem taşıyor. Bu seçimler Afganistan’daki değişimi başlatma yolunda bir adım olabilir.”
İnsan hakları ihlalleriyle suçlanan bazı adaylarınsa siyasi geçmişi şaibeli. Afganistan, uzun süredir istikrarın adaletten önce geldiği bir ülke konumunda. Taleban, Batı’nın ön ayak olduğu bir sahtekarlık olarak tanımladığı seçimleri engellemeye kararlı görünüyor. Militanlar seçim bürolarına, adaylara, gözlemcilere saldırıyor.
General Salim Ehsass’a göre, güvenlik yetkilileri 12 milyon seçmeni korumak için yerel liderler, uluslararası güçler ve hastanelerle işbirliği yapıyor:
“Sandıklar, yollar ve seçmenlerin güvenliğini sağlamak için yeterli sayıda polis, asker ve istihbarat gücümüz var. Halkımızın desteği arkamızda. Dini liderler ve ihtiyar heyetlerinden öneri ve destek aldık.”
En güçlü üç aday, Washington’la güvenlik anlaşması imzalamaktan yana oldukları sinyalleri veriyor. Ancak seçimi kazanan adayı güvenlik, ekonomi ve bölgesel sorunlar açısından çok zor günlerdin beklediği kesin.