Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, bazı ülkelerde test sayılarının azalmasına bağlı olarak COVID-19 vakalarındaki küresel artışın buzdağının sadece görünen ucu olabileceğini söyledi.
Geçen hafta küresel COVID-19 enfeksiyonu vakalarının sayısı bir önceki haftaya kıyasla yüzde 8 oranında arttı.
Your browser doesn’t support HTML5
WHO Başkanı Tedros, "Özellikle bulaşmanın engellenmesine yönelik önlemlerin kaldırıldığı bölgelerde vaka artışları, beklenen bir durum. Ancak bazı ülkelerdeki ölüm oranları kabul edilemeyecek düzeyde" dedi.
WHO'nun COVID-19 pandemisinden sorumlu yetkilisi Maria Van Kerkhove, bulaşma oranı yüksek Omicron varyantı, önlemlerin kaldırılması gibi etkenlerin vaka artışlarına katkıda bulunduğunu kaydetti.
Van Kerkhove, "Dünyanın COVID-19 pandemisini arkada bırakması gerektiğini kesinlikle anlayışla karşılıyoruz, ancak bu virüs insanlar arasında çok hızlı bulaşıyor" dedi.
Çin'deki yeni COVID kapanma önlemleri ekonomik zarar korkularını arttırdı
Çin'de artmaya başlayan COVID-19 vakaları, ülkede son iki yıldır görülmeyen düzeye tırmandı. Çin'in ekonomi açısından en önemli bölgelerinde kapanma önlemleri uygulamaya konurken yüksek enflasyon ve Ukrayna'daki savaş nedeniyle sarsılan küresel ekonominin yeni bir darbe alacağı korkusu giderek artıyor.
Çin hükümeti, Pazar günü, ülkenin güneyindeki Guangdong bölgesinde bulunan Shenzhen kentinde en az bir haftalığına kapanma önlemleri getirileceğini bildirdi. İmalat merkezi Changchun kentinin de bulunduğu, ülkenin kuzeydoğusundaki Jilin bölgesine seyahat yasağı getirildi.
Pekin'e yakın Langfang kenti yetkilileri, Salı günü, yeni bir kapanma önlemi uygulanacağı açıklaması yaptı. Guangdong bölgesindeki Dongguan kentine de kapanma önlemleri getirildi.
Corona virüsünün Çin'in başka bölgelerinde de yayıldığına ilişkin kanıtlar bulunuyor. Bu durum, Çin'de yeni kapanma önlemlerinin yakın olduğu tahminleri yapılmasına yol açtı.
Çin'in bazı bölgelerin tamamında ağır kapanma önlemlerine dayanan "sıfır COVID" uygulaması, şimdiye kadar ülkeyi, birçok Batılı ülkeye zarar veren yaygın salgından korudu. Ancak hızlı bulaşma özelliğine sahip Omicron varyantı, artık Çin'de de yayılıyor. Çin'in sıfır COVID politikası ve buna bağlı kapanma stratejisinin Omicron varyantına karşı etkili olup olmayacağı henüz belirsizliğini koruyor.
Sinovac aşısı yüksek koruma sağlamıyor
Corona virüsünün Omicron varyantının daha bulaşıcı olması ve Çin'deki toplam kitlesel aşılama oranı, Çin hükümetinin bu salgın dalgasını kontrol altına almada zorlanacağı kaygılarını arttırıyor.
Uyarı sinyallerinden biri, Çin anakarasının virüsle mücadelede benimsediği yaklaşımı uygulayan Hong Kong'dan geliyor. Pazar günü itibarıyla Hong Kong'da haftada bir milyonda 38 ölüm vakası kaydedildi. Financial Times gazetesinin topladığı verilere göre bu, pandeminin herhangi bir aşamasında herhangi bir ülke tarafından bildirilen en yüksek ölüm oranı.
Hong Kong'daki sorun, iki yönlü. Hong Kong uzun zamandır aşılara erişim sağlıyor olsa da istatistiksel açıdan hastalık karşısında en savunmasız grup olan 80 yaş ve üzerindekilerin büyük çoğunluğu, aşılı değil. Çin'in genel kitlesel aşılanma oranı yüksek olsa da yaşlı nüfusun büyük çoğunluğunun aşılanmadığı görülüyor.
İkinci sorun ise çoğu Çinli'nin ülke içinde imal edilen Sinovac aşısıyla aşılanmış olmaladr. Corona virüsüne karşı yüksek koruma sağlayan Pfizer ve Moderna aşılarının aksine elçi RNA teknolojisi kullanılmadan üretilen Sinovac açısı, Omicron varyantına karşı güçlü koruma sağlamıyor. Çin anakarasında da çoğunlukla Sinovac aşısı kullanılıyor.
Ekonomik aksaklıklar yaşanmasından korkuluyor
Pandeminin başında Çin'in geniş bölgelerinin kapanma önlemleri kapsamına alınması, tedarik zincirinde kırılmalara yol açmış, birçok büyük limanda oluşan yığılmalar nedeniyle ürünlerin tüketicilere ulaştırılmasında aksaklıklar yaşanmıştı. Uzmanlar, Çin'in salgını kontrol altına almayı başaramaması durumunda küresel ekonominin yeni bir tedarik zinciri kriziyle karşı karşıya kalacağı uyarısında bulunuyor.
Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nden Mary Lovely, "Guangdong bölgesinde ve Shenzhen'deki kapanma önlemleri en kaygı verici olanlar çünkü burası, Çin'in en büyük ihracat bölgesi. Özellikle elektronikte bu bölge bir lider" diyor.
Mary Lovely, Çin'i farklı bölgelerindeki tedarik zincirlerinin birbirine sıkı sıkıya bağlı olması nedeniyle sektörlerin kapanmadan nasıl etkileneceğini tahmin etmenin zor olduğunu kaydediyor. Küçük çaplı bir kapanma süreci bile, kapanmanın başka sektörlere girdi sağlayan bir bölge olması durumunda, ekonomik faaliyetlerin geneli üzerinde geniş kapsamlı etkilere sebep olabilir.
Bu hafta içinde elektronik devi Apple'ın iki büyük tedarikçisi Foxconn ve Unimicron Teknoloji, Shenzhen'de imalatı geçici süreliğine durdurduklarını açıkladı. Otomobil imalatının büyük merkezlerinden biri olan Jilin'deyse Toyota, faaliyetlerini askıya aldığını açıkladı. Volkswagen de üretime bir süreliğine ara verdi.
Hedefli yaklaşım
Çin'in salgın dalgasını ülke çapında bir kapanma yerine bölgesel bazda alınan önlemlerle kontrol altına alması ve böylelikle en şiddetli olası ekonomik etkilerin en aza indirgenmesi umuluyor. Çin, daha önce, kısa süreli ve başarılı kapanma önlemlerinden sonra kentlerde faaliyetleri yeniden başlatmış, buna ilave olarak kapsamlı test uygulaması yürütmüştü.
Amerikan-Çin İş Konseyi Başkan Yardımcısı Doug Barry, "Kapsamlı ve uzun süreli kapanma önlemlerinin fabrikaların faaliyetlerini durdurmasına, bunun da iPhone'lardan Noel ağacı süslerine her türlü ürünün tedarikinde sıkıntı yaşanmasına yol açmasından korkuluyor. Çinli yetkililer, yabancı imalatçı ve alıcılara, ayrıca Çin'in kendi iç ekonomisine yönelik olası zararların farkında. Hedefli, ayarlı bir yaklaşım sürdürüyorlar. Shenzhen'deki fabrikalar bir haftalığına kapatıldı" dedi.
”Biz bu filmi pandeminin ilk yılında, geciken nakliyelerle, hayati önem taşıyan ürünlerde yaşanan sıkıntıyla ve enflasyonla gördük” diyen Barry, "Dev çapta bir COVID-19 salgını büyük sonuçlar doğurabilir, özellikle de bir sonraki Noel için satın alacakları malların yaz aylarında denize açılması gereken Amerikalı tüketiciler için" ifadelerini kullandı.