Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rus yapımı S-400 füzelerini test ettiklerini doğrulamasının ardından ABD yönetiminden ilk tepki Savunma Bakanlığı’ndan geldi. Pentagon, Türkiye’nin 16 Ekim’deki denemesini en güçlü şekilde kınadıklarını açıkladı.
Bakanlık sözcüsü Jonathan Hoffman’ın açıklamasında, “ABD Savunma Bakanlığı, Türk Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan'ın bugün teyit ettiği 16 Ekim tarihli S-400 hava savuna sistemi denemesini en güçlü şekilde kınıyor. Tutumumuz da çok açık ve sabittir: Operayonel bir S-400 sistemi Türkiye’nin ABD ve NATO müttefiki olarak taahhütleriyle bağdaşmamaktadır. Türkiye’nin güvenlik ilişkimizde ciddi risklerle sonuçlanacak bu sistemi test etmesine karşıyız. Türkiye halihazırda F-35 programından çıkarılmış durumda ve S-400’ler ikili ilişkilerde olabilecek gelişmelerin önünde önemli bir engel olmayı sürdürüyor’’ denildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cuma namazı çıkışı gazetecilerin sorularını yanıtlarken, S-400 testlerinin Sinop’ta yapıldığını doğrulamıştı.
Erdoğan açıklamasında S-400’lerin test edildiği yolundaki haberler sonrasında ABD’den gelen açıklamalara tepki göstermiş, “Testler doğrudur yapıldı, yapılıyor ve ABD’nin bu yaklaşımı kesinlikle bizi bağlamaz. Çünkü biz elimizdeki bu tür imkanların testlerini yapmayacağız da neyi yapacağız? Herhalde bunu da biz kalkıp Amerika’ya soracak değiliz. Sadece S-400 değil bunların dışında birçok hafif orta ağır silahlar; bunların içinde ABD’den aldığımız da birçok silah var onların da testlerini yapıyoruz. Yapmaya da devam edeceğiz’’ demişti.
Yunanistan’ın elindeki S-300’leri test etmekten öte kullandığını savunan Erdoğan, “Oraya böyle bir şey Amerika soruyor ya da söylüyor mu? Yok. Yani burada özellikle Rusya’ya ait bir silah olması demek ki bu beyefendileri rahatsız etti. Biz kararlıyız, yolumuza da aynı şekilde devam ediyoruz” diye konuşmuştu.
Geçen hafta Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Eliot L. Engel ve Avrupa, Avrasya, Enerji ve Çevre Alt Komisyonu Başkanı William R. Keating, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya mektup göndermiş ve Türkiye’nin “bölgesel saldırganlığına” ve “demokrasi dışı tavrına” karşı baskıyı arttırma çağrısı yapmıştı.
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının ABD ve NATO’nun güvenlik çıkarlarını “ciddi biçimde tehdit ettiğinin” de belirtildiği mektupta bu durumun Türkiye’nin F-35 ortaklığından çıkartılmasıyla sonuçlandığı hatırlatılmıştı.
Kongre’nin yönetimin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı yön değiştirmesi ve S-400 yerine PATRIOT füze sistemi satın alması için ikna etme çabalarına destek verdiği belirtilen mektupta “Ancak Erdoğan bunu yapmayı reddettiği için Kongre, basın açıklamalarıyla ve Türkiye’nin S-400 satın almasını CAATSA (Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası) kapsamına giren önemli bir işlem olarak tanımlayan 4695 sayılı partilerüstü tasarıyı ve Ulusal Savunma Yetki Yasası’nın benzer maddesini Temsilciler Meclisi’nde neredeyse oy birliğiyle geçirerek Türkiye’ye tepki gösterdi” denildi. Ancak aylar süren gecikme ve iki partiden Kongre üyelerinin çabasına rağmen yönetimin yasaları uygulamakta çok geç kaldığı savunulmuştu.