VOA'nın ulaştığı bir Dışişleri Bakanlığı belgesine göre ABD, Çin Komünist Partisi ile Çin halkı arasında net bir ayrım yaparak Washington'un stratejik rekabette halkı değil Pekin hükümetini hasım olarak gördüğünü ortaya koymaya çalışıyor.
Bu yaklaşım, ABD Başkanı Donald Trump'ın ilk başkanlık döneminin son yıllarında Dışişleri Bakanlığı'nın kamuoyuna verdiği mesajlarla büyük ölçüde örtüşüyor.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Çin'le ilgili terminolojiye ilişkin yeni kılavuzda, ABD büyükelçiliklerine ve konsolosluklarına daha belirli terimler kullanmaları talimatını verdi.
Çinli kelimesinin kullanımın konusunda uyarı
VOA’nın ulaştığı Dışişleri Bakanlığı’nın talimat metninde “Çinli” kelimesinin Çin halkı, kültürü veya dili hakkında daha geniş anlamda olumsuz bir çağrışım yapabileceği durumlarda bu ifadenin kullanılmasından kaçınılması talep edildi.
Bu son yönerge, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde Pekin hükümetine yapılan “Çin Halk Cumhuriyeti” atıflarının kaldırılmasının ardından geldi. Artık ilgili yerlerde ülkeden sadece “Çin” olarak bahsedilecek.
Söz konusu belge, Dışişleri Bakanlığı'na, kamuya yönelik konuşmalarda ya da basın açıklamalarında, Çin hükümetinin eylemlerinden bahsederken Çin Komünist Partisi’nin İngilizce’deki kısaltması olan “CCP” ifadesini kullanması talimatı veriyor. Bunun nedeni, Çin Komünist Partisi’nin ülkedeki siyasi, ekonomik, askeri ve diğer birçok karar üzerinde nihai yetkiye sahip olduğunun yansıtılması.
“ABD’de resmi kurumlar Jinping’in ideolojisini yansıtan dil kullanamaz”
Ancak belgeye göre, Çin'in kötü niyetli eylemlerini tanımlarken, ABD hükümetinin bu eylemleri Çin halkına atfettiği algısını önlemek için “Çinli” kelimesinin sıfat olarak kullanılmaması tavsiye ediliyor.
Talimatta ayrıca ABD resmi kurumlarının, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in ideolojisini yansıtan bir dil kullanmaktan kaçınması tavsiyesi de yer alıyor.
İlgili Haberler ABD Başkanı Trump’ın Kanada, Meksika ve Çin'e yeni gümrük vergileri yürürlüğe girdiBu yönergeye göre Xi, partinin devlet üzerindeki egemenliğini yansıtmak amacıyla “Başkan” ya da “Cumhurbaşkanı” yerine Komünist Parti'nin “Genel Sekreteri” olarak adlandırılacak. Bu uygulama büyük ölçüde eski Cumhuriyetçi Partili Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun yaklaşımını da yansıtıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ABD’nin Çin politikasına ilişkin bilgi metninde Çin’le ilişkilerin “karşılıklılık ve adalet” ilkeleri çerçevesinde ele alınacağı belirtiliyor. Dışişleri Bakanı Rubio da yeni kılavuzda bu ilkenin altını çiziyor.
Ayrıca Dışişleri Bakanlığı’nın, eski Başkan Joe Biden yönetiminin kullandığı “yatırım-uyum-rekabet” ve ABD ile Çin arasındaki “ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetmek” gibi nitelendirmelerden kaçınması gerektiği kaydediliyor.
Çin’den sert tepki
Pekin’deki Çinli yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın bilgi metnindeki değişiklikleri “şiddetle kınadı ve kesin bir dille karşı çıktı.” Yetkililer, ABD Dışişleri Bakanlığı’nı “sözde Çin-ABD stratejik rekabetini pazarlamakla” suçladı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, Pazartesi günkü brifinginde Rubio'nun, Pekin'i “Soğuk Savaş zihniyetine batmış” olarak değerlendirdiği bazı röportajlarının ardından Çin'in “ABD'ye ciddi protestolarda bulunduğunu” söyledi.
İlgili Haberler Başkan Trump’tan “Çin'in bakır üretimini inceleme” talimatıWashington'daki analistler, Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde yer alan politika açıklamasındaki değişikliklerin olağandışı olmadığını ve genellikle yeni bir yönetim göreve başladığında yapıldığını söylüyor.
Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde (CSIS) Çin Güç Projesi Direktör Yardımcısı Brian Hart, Pazartesi günü düzenlenen Çin konulu bir tartışma programında, “Trump yönetiminin daha geniş Çin stratejisini tam olarak nasıl oluşturduğunu görmek için hala bekliyoruz” dedi. Hart, resmi internet sitelerindeki güncellemelerin yönetimler arasındaki geçişler sırasında yaygın olduğunun da altını çizdi.