Irak ve Suriye’ye düzenlenen Amerikan hava saldırılarında bir IŞİD liderinin öldürüldüğü bildirildi.
Amerikalı yetkililer, 18 Ağustos’ta düzenlenen hava saldırısında IŞİD’in ikinci lideri olduğu düşünülen Fadıl Ahmet el Hayali’nin öldürüldüğünün açıkladı. Musul’a giderken aracında vurulan el Hayali’nin yanı sıra Ebu Abdullah olarak bilinen IŞİD’in medya sözcüsünün de öldüğü belirtildi.
Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Ned Price tarafından yapılan açıklamada, IŞİD’in finans, medya, operasyonlar ve lojistik alanlarında nüfuza sahip olan el Hayali’nin ölümünün örgüt operasyonlarını olumsuz etkileyeceğini savundu.
Savunma ve istihbarat yetkilileri, Hacı Mutaz kod adıyla da anılan el Hayali’nin IŞİD lideri Ebubekir el Bağdadi’nin sağ kolu olduğunu kaydediyor.
El Hayali, Irak ve Suriye arasında çok miktarda silah, patlayıcı, araç ve militan geçişinden de sorumlu. Kendisi ayrıca IŞİD’in geçen yıl Musul’u ele geçirdiği saldırıda da kritik rol oynadı.
El Hayali’nin bir diğer adı da Ebu Müslim el Türkmani.
Brookings Doha Merkezi’nden elde edilen bilgilere göre El Hayali, Irak eski lideri Saddam Hüseyin’in devrilmesine kadar Irak ordusunda, özel kuvvetlerde yarbay olarak görev yapıyordu. El Hayali Tel Aferliydi. El Hayali’nin Türkmen asılı olup olmadığı konusunda şu ana kadar bir bilgi alınamadı.
Bununla birlikte Fadıl Ahmet el Hayali’nin öldürüldüğü hakkında ilk kez açıklama yapılmıyor. Geçen yılın sonlarında Amerika Savunma Bakanlığı’ndan bir üst düzey yetkili, Kasım ve Aralık aylarında insansız hava araçlarıyla düzenlenen bir dizi saldırılarda öldürülen üç üst düzey IŞİD sorumlusundan birinin el Hayali olduğunu açıklamıştı.
IŞİD’in ikinci liderinin öldürülmüş olmasının, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Ned Price’ın dediği gibi örgüt operasyonlarını olumsuz etkileyip etkilemeyeceği bilinmiyor.
Demokrasileri Savunma Vakfı’ndan Daveed Gartenstein-Ross, bazen terör örgütlerinde lider kadrolarının temizlenmesinin örgüt faaliyetlerini olumsuz etkileyebileceğini, çünkü öldürülen kişilerin örgütlerine sağladığı becerilerin ve kişisel bağlantıların başkaları tarafından doldurulamadığını belirtiyor. Ancak uzman, son dönemde bu tarz örgütlerde lider kayıplarının kolay doldurulabildiğinin altını çiziyor.
El Hayali ayrıca IŞİD’in öldürülen ilk büyük lideri değil. Suriyeli isyancıların daha önce IŞİD’in eski ikinci lideri Hacı Bekir’i Ocak ayında öldürdüğünü hatırlatan Ortadoğu Forumu’ndan Ayman Cevat el Tamimi, bunun örgütün büyümesini engellemediğinin altını çiziyor.
El Tamimi, IŞİD liderlerinin dış dünyada bilinmediğine dikkati çekerek “Bu görevler yerleri doldurulmak üzere tasarlandı” diyor.
Bununla birlikte Amerikan Ulusal Güvenlik Konseyi’nin el Hayali’nin ölümünü doğrulamasının, özellikle Irak’ta IŞİD üzerindeki Amerikan istihbarat faaliyetlerinin güçlendiğine işaret ettiğini söyleyenler de var. Northeastern Üniversitesi terör uzmanı Max Abrahms, Amerika’nın Irak’ta çok sayıda müttefiki bulunduğunun altını çiziyor. Aynı zamanda Dış İlişkiler Konseyi üyesi olan Abrahms, Amerika’nın Irak’ta Kürtler’le, Şii milislerle ve Irak güvenlik kuvvetleriyle ittifak kurmayı başarabildiğini söylüyor.
Mayıs ayında Amerikan özel kuvvetleri, Suriye’nin doğusunda IŞİD’in mali işlerinden sorumlu üst düzey lideri Ebu Sayyaf’ı öldürmüştü. Operasyonda Ebu Seyyaf’ın eşi sağ ele geçirildi ve çok sayıda dizüstü bilgisayarla cep telefonuna el kondu. Bu cihazlardan elde edilen bilgiler, örgütün operasyonel faaliyetleri konusunda istihbaratçılara çok sayıda malzeme sağladı.
Yalnız Abrahms, IŞİD’in lider kadrolarına yönelik operasyonların kısa vadeli başarı getireceğinin farkına varılması gerektiğine dikkati çekiyor, özellikle de el Hayali’nin ölümünün getireceği bedel açısından. Uzman “Araştırmalarım, IŞİD’in bunda böyle şiddet kullanımında daha özensiz davranacağı tahminini ortaya koyuyor” diyor. Max Abrahms, bu tarz başarılı operasyonların ardından terör örgütlerinin şiddet eylemlerini askeri hedeflerden öte sivil hedeflere yönlendirmeyi tercih ettiğinin altını çiziyor.