ABD Dışişleri Bakanlığı verilerine göre, ABD’nin yabancı ülkelere askeri teçhizat satışı geçen yıl yüzde 29 oranında arttı ve 318,7 milyar dolara ulaştı.
ABD ve özellikle diğer batılı ülkelerin Ukrayna’ya silah yardımı yapmak amacıyla stoklarını arttırdıkları ve bu sebeple de satışların etkilendiği ifade ediliyor.
Joe Biden yönetiminin son yılında silah satışlarındaki artışlar, Lockheed Martin, General Dynamics ve Northrop Grumman gibi şirketlerin performanslarında güçlü artış beklentilerini de yükseltti. Reuters haber ajansına değerlendirmede bulunan analistler de dünya genelindeki çatışma ortamı nedeniyle bu savunma sanayi şirketlerinin hisselerinde artışlar beklendiğini ifade ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump, başkanlık seçimi kampanyası boyunda NATO üyesi ülkelerin savunma bütçelerini toplam bütçelerinin yüzde 5’ine denk gelecek seviyeye yükseltmelerini isteyeceğini söyledi. Ancak şu an ABD dahil hiçbir ülke toplam bütçesinin yüzde 5’ini savunmaya ayırmıyor. Ayrıca mevcut durumda çok sayıda NATO ülkesi mevcut yüzde 2’lik yatırım oranını da karşılayabilmiş değil.
ABD Başkanı Donald Trump, savunma bütçelerinin arttırılmasını istiyor.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Ukrayna’ya yapılan silah yardımları çok sayıda ülkenin ve ABD’nin de mevcut stoklarının azalmasına neden oldu. Bu da ülkelerin yeni ihaleler ve alımlar yapması anlamına yani fazladan savunma harcamaları anlamına geliyor.
Bu noktada ABD Dışişleri Bakanlığı da silah satış ve transferlerini “bölgesel ve küresel güvenlik üzerinde uzun vadeli potansiyel etkileri olan önemli ABD dış politika araçları” olarak tanımladı.
ABD’nin yapacağı satışlar arasında Türkiye’ye 23 milyar dolarlık F-16 savaş uçakları modernizasyon kitleri satışı, İsrail’e 18,8 milyar dolarlık F-15 savaş uçakları ve Romanya’ya 2,5 milyar dolarlık M1A2 Abrams tankları satış anlaşmaları son dönemde öne çıkan anlaşmalar olarak dikkat çekiyor.
Bu siparişlerin birçoğu ABD savunma şirketleri için artan yeni kazançlar anlamına geliyor. Öte yandan önümüzdeki dönemde yüz binlerce topçu mermisi, Patriot füze sistemleri ve zırhlı araç siparişlerinin de savunma sanayini daha da ön plana çıkarması bekleniyor.
Diğer hükümetler ABD silahlarını iki ana kanaldan tedarik ediyor: savunma şirketleriyle müzakere edilen doğrudan ticari satışlar veya ABD hükümeti aracılığıyla, genellikle elçiliklerdeki Savunma Bakanlığı yetkilileri aracılığıyla koordine edilen yabancı askeri satışlar. Her iki yöntem de ABD yönetiminin onayı gerekiyor.
Doğrudan ticari satışlar 2023 yılında 157,5 milyar dolar iken 2024 mali yılında 200,8 milyar dolara ulaşmıştı. Bu arada, hükümet tarafından kolaylaştırılan yabancı askeri satışlar bir önceki yıl 80,9 milyar dolar iken 2024’te 117,9 milyar dolara yükseldi.