Washington’la Türkiye arasındaki görüşmeler devam ederken Türk lirasındaki rekor düşüş de sürüyor. Washington’un, rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılmaması üzerine, iki Türk bakana yaptırım kararı almasının ardından Türk lirası, yüzde 10’dan fazla değer kaybetti.
Global Source Partners’tan uzman Atilla Yeşilada, Amerikalılar’ın Türkiye karşısında ellerinin daha güçlü olduğunu şimdi anladığını, Türkiye’yi zayıf noktasından yakaladıklarını, örneğin finansal tehditlerin etkili olacağını gördüklerini düşündüğü söyledi.
Uzmanlar, uluslararası yatırımcıların Türkiye’nin borç kaynaklı büyüme modeli, hızla yükselen enflasyonu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ekonomik yaklaşımları konusunda gergin olduğunu belirtiyor.
Yeşilada da yapılan “çok ciddi hataların” yatırımcıların güvenini yok ettiğini düşünüyor. Yeşilada’ya göre rahip Brunson konusu ve Amerika’nın yaptırımları Türk ekonomisi için “devenin belini büken saman” oldu.
Washington, rahip Brunson’un hemen serbest bırakılmasını istiyor.
Amerika Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, “Bizim rahip Brunson, konsolosluk çalışanlarımız ve diğer tutuklu Amerikalılar için görmek istediğimiz ilerleme onların Amerika’ya evlerine geri dönmeleridir. Bizim beklediğimiz asıl ilerleme bu ancak henüz o noktada değiliz” dedi.
Rahip Brunson hakkındaki terör suçlamaları nedeniyle şu an ev hapsinde tutuluyor. Washington Brunson hakkındaki suçlamaları temelsiz bulduğunu söylüyor ve Ankara’yı rahibi rehin gibi tutmakla itham ediyor. Amerikalı diplomatlar ayrıca Türkiye’de tutuklu bulunan Amerikan vatandaşlarıyla konsolosluk çalışanı 3 kişinin de serbest bırakılmasını talep ediyor.
Türk Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki Tük heyetiyse Washington’da hafta içinde görüşmeler yaptı ve Halkbank konusunda Amerika’dan taviz koparabilmek için uğraştı.
Halkbank, yöneticisi Mehmet Hakan Atilla’nın New York’ta davası görülen mahkemede Amerika’nın İran ambargosunu delmeye yönelik işlemler yaptığı gerekçesiyle suçlu bulunmasının ardından, ciddi bir mali cezayla karşı karşıya. Ankara ayrıca Hakan Atilla’nın da Türkiye’ye geri dönüşünü sağlamaya çalışıyor. Atilla şu an Amerika’da hakkında verilen 32 aylık hapis cezasını çekiyor.
Kadir Has Üniversitesi’nden uluslararası ilişkiler uzmanı Soli Özel, Ankara’nın geçen ay Amerika’yla yapılan Brunson’ın serbest bırakılması anlaşmasına uymadığı bunun da Türkiye’nin pazarlık masasındaki pozisyonuna ciddi zarar verdiği yönündeki haberlere dikkat çekiyor.
Özel, rahip Brunson’un bırakılmamasının Washington’un gözünde anlaşmanın ihlali anlamına geldiğini, bu yüzden de sert tepki verildiğini söylüyor. Özel’e göre bu sebeple de Türkiye’nin faydasına olacak her şey bir anda tersine dönmüş durumda.
Uzmanlar Türk lirasındaki devam eden düşüşün, zamanın Ankara’dan yana olmadığına işaret ettiğini söylüyor.
Yeşilada, Türkiye’nin bir döviz ve ödeme krizinin kıyısında olduğunu ve durumun ‘ölüm-kalım’ niteliğinde bir noktaya geldiğini söylüyor. Türk lirasının büyük bir düşüşün sınırında olduğunu belirten Yeşilada, Türkiye’de tüketicilerin ve yabancı yatırımcıların ekonomiye güvenlerini yitirdiğini kaydediyor. Yeşilada’ya göre Ankara’nın bu noktada bir güvenilirliği kalmazken, bu krizi ve Türk lirasının düşüşünü ancak Beyaz Saray’dan gelecek olumlu bir açıklama giderebilir.