ABD'de Yoksullukla Mücadele İlerliyor mu?

Your browser doesn’t support HTML5

Amerika Başkanı Lyndon Johnson’ın yoksulluğa karşı açtığı savaştan elli yıl sonra, uzmanlar ülkede kaç savaş kazanıldığını tartışıyor. Sözkonusu “savaş” hükümetlerin çok sayıda sosyal program uygulamasına neden oldu. Bu programlardan bazıları diğerlerinden daha etkiliydi.

Ocak 1964’te Başkan Johnson döneminde her beş Amerikalı’dan biri yoksulluk içinde yaşıyordu.

Johnson, başkanlık koltuğuna oturduktan birkaç hafta sonra yaptığı ilk Birliğin Durumu konuşmasında önerdiği çözümü açıkladı: “Bugün bu yönetim Amerika’da yoksulluğa karşı resmen savaş açıyor.”

Johnson’ın savaşı, sağlık hizmetleri, doğru beslenme, iyi eğitim ve daha çok istihdam olarak halka yansıdı: “Bu savaştaki en temel silahlarımız daha iyi okullar, daha iyi sağlı hizmeti, daha iyi evler ve daha iyi iş imkanları olacak.”

Başkan’ın Beyaz Saray Genel Sekreteri James Jones’a göre, Johnson kendinden önceki Demokrat başkanların yarım kalmış programlarını tamamlamak istedi: “Örneğin 1946-47 yıllarında Harry Truman’ın önerdiği ve hiçbir ilerleme kaydedilmeyen Medicare politikası. Ya da yine Truman döneminde gündeme gelen ama 20 yıl boyunca hiçbir şey yapılmayan iskan politikası yeniden hayata geçirildi.”

Başkan Johnson ve eşi 1964 yılında yoksul bölgeleri gezdiklerinde, Amerikalılar’ın yüzde 19’u yoksulluk içinde yaşıyordu.

Bugün bu oran yüzde 15. Washington’daki Cato Enstitüsü’nden Michael Tanner’a göre yine de bu yeterli bir düzelme değil: “Harcanan para düşünülürse bu yeterli bir iyileşme sayılamaz. 1964’ten beri belki 15 trilyon dolar harcadık ama yoksulluk hala ciddi bir sorun.”

Kongre’deki muhalifler yoksullukla mücadele programlarına harcanan paranın kontroldan çıktığını söylüyor. Cumhuriyetçiler’in çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi, geçenlerde gıda yardımı programında yılda 4 milyar dolarlık kesinti yapma kararı aldı.

Michael Tanner, işsizlik yardımının da iş arama konusunda caydırıcı bir rol oynadığını söylüyor: “Yoksullar tembel değil. Ama aptal da değiller. Eğer işsizken ellerine geçen para çalışarak kazandıklarından fazlaysa, birçoğu işe geri dönme konusunda iki kez düşünecektir.”

Ancak Brookings Enstitüsü’nden Ron Haskins’e göre, Johnson’ın yoksullukla mücadele girişimi sayesinde milyonlarca Amerikalı daha iyi şartlara kavuştu: “Yoksulluk odaklı çalışmalar ve uygulanan bazı programlar çok başarılı oldu. Johnson sayesinde bugün ülkenin durumu daha iyi.”

James Jones’a göre, yoksulluğa karşı verilen savaşta uygulanan programlar Johnson’ın en büyük başarıları arasında yer alıyor: “Johnson’ın başkanlığı üzerinden elli yıl geçti. Ama bence artık herkes onun çok başarılı bir başkan olduğunu kabul etmeye başlıyor.”