Amerikalı üst düzey yetkililer, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde askeri operasyonlarına yeniden başlayacak olması ihtimalinden duydukları kaygıyı yineledi. Yetkililer böyle bir hamlenin bölgedeki Amerikan kuvvetlerini tehlikeye atacağı ve IŞİD'le mücadelede kötü sonuçlar doğuracağı uyarısında bulunuyor.
Türkiye geçen Mayıs ayının sonundan bu yana sınırın Suriye tarafındaki 30 kilometre derinliğindeki güvenli bölgeyi genişletme tehdidinde bulunuyor. Bu durum ABD ve Suriye'deki ortakları arasında kaygıya neden olurken Washington ve Ankara arasında bir dizi görüşme yapılıyor.
Ancak bu görüşmeler Ankara'nın tehditlerini durdurmayı başaramadı. Çok sayıda Amerikalı yetkili, Türkiye'nin yeni bir operasyonunun sonuçlarının iyi olmayacağı şeklinde mesajlarını arttırdı.
''Türkiye'nin olası operasyonu IŞİD'in işine yarar''
Son olarak ABD Savunma Bakanlığı'nın Ortadoğu'dan sorumlu müsteşar yardımcısı Dana Stroul, ''Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki olası operasyonuna şiddetle karşı çıkıyoruz ve bunu Türkiye'ye açıkça ifade ettik'' dedi. Washington’daki bir forumda konuşan Stroul IŞİD'in Türkiye'nin bölgedeki operasyonundan faydalanacağını belirtti.
Stroul ve diğer Amerikalı yetkililer IŞİD'in ABD tarafından desteklenen Suriye Demokratik Güçleri (SDG) denetiminde ülkenin kuzeydoğusundaki derme çatma hapishanelerde tutulan 10 bin savaşçıyı serbest bırakmaya yönelik operasyonlar başlatma niyetinde olduğuna dair istihbaratın arttığını ve bu durumun kaygılarını tetiklediğini bildirdi.
Stroul, IŞİD’in, militanlarının tutulduğu bu gözaltı tesislerini örgüte istihdam sağlamak için kaynak olarak gördüğünü belirterek SDG'nin ülkenin kuzeyine kaymasına neden olacak askeri operasyonların ya da kara harekatlarının buna zemin hazırlayacağı uyarısında bulundu.
Ocak ayında IŞİD'in 4 bin militanı Haseke'deki El Sina cezaevinden kaçırma girişimi, SDG'nin ayaklanmayı bastırmak için 10 bin askerini kullanmasının ve ABD jetleri ile helikopterleri tarafından desteklenmesinin ardından başarısız olmuştu.
IŞİD üyelerini cezaevlerinden kaçırmaya çalışıyor
Yine de bir düzine kadar deneyimli militanın cezaevinden kaçabilmesi terör örgütüne, özellikle SDG'nin Türkiye'nin operasyonu için birliklerinin yerini değiştirmesi durumunda bu taktiğin sonuç getirebileceği umudunu verdiği sanılıyor.
ABD SDG'yi IŞİD'le mücadelede etkili bir ortak olarak görürken Türkiye, PKK'nın Suriye uzantısı olarak görüyor.
''Pentagon PKK'ya karşı işbirliğini sürdürecek''
Stroul, ABD'nin Türkiye'nin PKK'nın Suriye ve Irak'taki faaliyetleri konusundaki meşru kaygılarını anladığını, Pentagon'un Türkiye ile bu faaliyetlere karşı mücadeleyi sürdürmeye devam edeceğini söyledi.
Ancak Stroul bir operasyonun ''fazla ileri gitmek'' olabileceği uyarısında bulundu, ''Böyle bir operasyon, ABD güçlerini ve küresel koalisyonun IŞİD'e karşı kampanyasını tehlikeye atarak Suriye'ye daha fazla şiddet getirecektir'' dedi.
Stroul, ''SDG böyle bir baskı altında kalırsa rakiplerimizin eline düşer'' diyerek SDG'nin Rusya hatta İran ile işbirliği yapması olasılığını da gündeme getirdi.
Aynı forumda açıklamalarda bulunan Dışişleri Bakanlığı terörle mücadele koordinatör vekili Timothy Betts de benzer kaygılar dile getirdi.
Betts, Suriye'de askeri faaliyetlerin artmasının yalnızca istikrarsızlığı ve IŞİD'in fırsatlarını arttıracağını söyledi.
ABD Uluslararası Kalkınma Dairesi (USAID) de Türkiye'nin müdahalesinin insani krizi derinleştireceği uyarısını yaptı.
''500 bin kişi daha yerlerinden olabilir''
USAID'in Ortadoğu yetkilisi Andrew Plitt, bölgede yerlerinden olabilecek 500 bin kişi daha olduğunu hatırlatarak Türkiye'nin bu yöndeki faaliyetlerinin “ne kadar istikrarsızlaştırıcı olacağını” anlatmak için diplomatik çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
VOA'nın eriştiği Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği henüz konuyla ilgili yorum yapmadı.
ABD'nin Suriye'de 900 kadar askeri var, bunların çoğu kuzeydoğuda IŞİD hücreleriyle mücadelesinde SDG'ye destek veriyor.
Amerika'nın ve diğer Birleşmiş Milletler üyesi ülkelerin istihbarat verileri, IŞİD'in Suriye ve Irak'taki militan sayısının çoğu uzak bölgelerde küçük hücreler halinde faaliyette bulunan 6 bin ile 16 bin kişi arasında olduğunu gösteriyor.
''IŞİD liderliği zayıflıyor''
ABD, SDG ve Iraklı yetkililer grubun temel lider kadrosunun Salı günü Mahir el Agal'ın öldürüldüğü saldırının da aralarında olduğu üst düzey IŞİD yetkililerini hedef alan saldırılar sonucu zayıfladığı görüşünde.
Ancak IŞİD'in çekirdek kadrosunun geri dönmek için çalıştığı yönünde işaretler var.
Beyaz Saray iç güvenlik danışman yardımcısı Joshua Geltzer ''Kendini yeniden canlandırmaya çalışıyor'' dediği IŞİD'in en azından küçük toprak parçalarını kontrol etme çabalarını sürdürdüğünü bildirdi.
Geltzer, IŞİD'in Suriye ve Irak'ta bu yıl 350 saldırıyı üstlendiğini hatırlatarak ayrıca Suriye ve Irak'taki IŞİD liderlerinin dünya genelindeki bağlantıları ve maddi kaynakları üstünde hala etki sahibi olduklarını söyledi.
''IŞİD'le bağlantılı 39 Amerikalı ABD'ye geri getirildi''
Amerikalı yetkililer dün IŞİD'le bağlantılı toplam 39 Amerikan vatandaşının Irak ve Suriye'den 2016'dan bu yana geri getirildiklerini söyledi. Bu rakam Adalet Bakanlığı'nın 2020 rakamlarından 12 fazlasına işaret ediyor.
Dışişleri Bakanlığı ülkeye geri getirilen 39 vatandaşın 15'inin yetişkin olduğunu, içlerinden 11'inin IŞİD'e verdikleri destekle bağlantılı suçlarla suçlandıklarını ve 24'ünün ise reşit olmadığını belirtti.
Adalet Bakanlığı yetkilileri daha önceki açıklamalarında ülkeye geri getirilen IŞİD bağlantılı iki yetişkin hakkında suçlama yapılmadığını çünkü bu kişilerin aileleri tarafından henüz çocuk yaşta IŞİD'e verildiklerini bildirdi.