Amerika’nın yeni Sağlık Bakanı Robert F. Kennedy Jr., geçen yıl Kasım ayında sosyal medyada yayınladığı bir videoda, çiğ bir Şükran Günü hindisini yağ dolu bir tencereye koyarak pişiriyordu.
Kennedy, Trump yönetiminin "Make America Healthy Again" (Amerika'yı Yeniden Sağlıklı Yap) sloganını hatırlatarak, “İşte MAHA usulü böyle pişiriyoruz” dedi.
Kennedy, sığır iç yağlarından elde edilen don yağının kanola yağı gibi işlenmiş tohum yağlarından daha sağlıklı olduğunu sıkça dile getirdi.
Sığır don yağı, yemek pişirmenin yanısıra sabun ve biyodizel gibi ürünlerde de kullanılıyor. Sosyal medyada sağlık konularında yayın yapan kişiler arasında popüler olsa da besin değeri bilimsel çevrelerde tartışılıyor.
Sığır don yağı pazar payı artıyor
Sürdürülebilir gıda ve çevre uygulamalarını teşvik eden Kuzey Amerika Renderers Association'a göre, sığır don yağı pazarı 2018'de 446 milyon dolarken, 2023'te bu rakamın 480 milyon dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
Bu pay bitkisel yağ pazarına kıyasla küçük olsa da üreticiler Kennedy’nin desteğiyle büyüme umuyor.
ABD Sağlık Bakanı Kennedy, Fox News’e verdiği demeçte, “McDonald’s’ın Big Mac’lerde sığır don yağı kullanmasını teşvik etmeliyiz” demişti. Bazı restoranlar bu trende çoktan katıldı.
Örneğin, merkezi Indianapolis’te bulunan fast food zinciri Steak'n Shake Ocak ayında patateslerini sığır don yağında kızartmaya başladı ve Kennedy’yi sosyal medyada esprili bir şekilde andı.
Şirket, Kennedy'nin camı açık bir arabada çekilmiş fotoğrafını sosyal medyada paylaşarak, "Bu adam az önce arabayla servis penceremize mi yanaştı?" ifadesini kullandı.
Tohum yağlarını kullanmayı bırakan firmaların sayısı arttı
California merkezli salata zinciri Sweetgreen, tohum yağlarını menüden çıkarıp zeytinyağı ve avokado yağına geçti. Wyoming ve Montana’da faaliyet gösteren Blue Collar Restoran Grubu ise zeytinyağı ve avokado yağının yanısıra tereyağı ve sığır don yağını da yemeklerine ekledi.
ABD Başkanı Donald Trump, Kasım ayında Kennedy’yi sağlık bakanlığına aday göstermesinin ardından, çevre avukatı JFK Jr.’ın sığır don yağı ve çiğ süt kullanımı gibi konulardaki görüşleri mercek altına alındı.
Kar amacı gütmeyen bir tüketici hakları savunma kuruluşu olan Kamu Yararına Bilim Merkezi, tohum yağına karşı çıkanların, bu yağlarının inflamasyon, kalp hastalığı ve obezite gibi risklerine ilişkin zararlarını abarttıklarını savunuyor. Kuruluş, et, tereyağı ve peynirdeki doymuş yağların daha büyük sağlık riskleri oluşturduğunu vurguluyor.
Ancak, Kennedy'nin sağlık bakanı olması ile birlikte tohum yağlarının kullanımından kaçınma eğilimi hızlanabilir.
Kurumun uzmanları, Kennedy'nin ABD Tarım Bakanlığı ile Gıda ve İlaç İdaresi tarafından her beş yılda bir hazırlanan beslenme kılavuzlarını belirleyen panele etkisi olabileceğini ve araştırma fonlarını yönlendirebileceğini de düşünüyor.
Bu kılavuzlar, okul öğle yemeklerinin hazırlanmasından gıda etiketlerindeki günlük değerlerin belirlenmesine kadar geniş bir alanda kullanılıyor.
Kamu Yararına Bilim Merkezi uzmanlarından Sarah Sorscher, Kennedy’nin şirketleri tohum yağlarını bırakmaya teşvik edebileceğini, hatta yasaklar için baskı yapabileceğini savundu. Sorscher, “Şirketler, Kennedy’yi memnun etmek için ürünlerini değiştirebilir” dedi.
Merkezi California’da bulunan hayvansal yağ üreticisi Coast Packing’in CEO’su Eric Gustafson, 1990’larda fast food devlerinin sığır don yağından bitkisel yağlara geçtiğini ancak son yıllarda talebin artmaya başladığını söyledi.
Kennedy’nin videolarında kendi ürünlerini kullandığını fark eden Gustafson, “Ona daha fazla don yağı gönderip teşekkür etmenin yollarını arıyoruz” diye konuştu.